Μια σειρά από αλλαγές στο αναχρονιστικό μέτρο των τεκμηρίων διαβίωσης που καίνε κάθε χρόνο εκατομμύρια φορολογουμένους σχεδιάζει το οικονομικό επιτελείο. Ηδη, εδώ και σχεδόν μισό χρόνο έχει συσταθεί ειδική ομάδα στο υπουργείο Οικονομικών, με στόχο να διορθώσει τις τεράστιες αδικίες του μέτρου. Υπενθυμίζεται πως αλλαγές στα τεκμήρια (ακόμα και την κατάργησή τους) έχουν σκεφτεί πολλές κυβερνήσεις, ωστόσο στο τέλος καμία δεν τόλμησε να τροποποιήσει το άδικο πλαίσιο.
Με βάση τα στοιχεία, περισσότεροι από 1.600.000 φορολογούμενοι πλήρωσαν φόρους με βάση το τεκμαρτό εισόδημά τους και όχι το πραγματικό. Μάλιστα, το ποσό που τους πρόσθεσε η Εφορία ανήλθε στα 5,5 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα τεκμήρια δεν θα μειωθούν οριζόντια κατά σχεδόν 30%, ένα ποσοστό που έχει βάλει στο τραπέζι ο ίδιος ο πρωθυπουργός προεκλογικά, καθώς, όπως λένε στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, «σε κάποιες περιπτώσεις είναι πολύ χαλαρά και να μη λαμβάνουν υπόψη τους κάποια δεδομένα και σε άλλες περιπτώσεις να είναι πάρα πολύ αυστηρά και να μην έχουν αποτέλεσμα».
Θεωρείται βέβαιο πως θα αλλάξει ο τρόπος υπολογισμού των τεκμηρίων διαβίωσης για κατοικίες, Ι.Χ. αυτοκίνητα και σκάφη αναψυχής, τα οποία σε ορισμένες περιπτώσεις είναι εξωπραγματικά. Μάλιστα, αναμένεται να τροποποιηθούν και οι διατάξεις για τα ελάχιστα ποσά τεκμηρίων διαβίωσης των 3.000 ευρώ για τους άγαμους και των 5.000 ευρώ για τους έγγαμους ή όσους έχουν συνάψει σύμφωνα συμβίωσης.
Ο αρχικός σχεδιασμός προβλέπει πως θα επέλθει εξορθολογισμός και όχι οριζόντια μείωση των τεκμηρίων, καθώς κάτι τέτοιο θα είχε και δημοσιονομικό αποτύπωμα. Σημειώνεται πως τεκμήριο διαβίωσης είναι το ελάχιστο ετήσιο εισόδημα που απαιτείται να έχει ένας φορολογούμενος για να συντηρεί τα περιουσιακά του στοιχεία, κινητά και ακίνητα (αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, κατοικίες -κύριες και δευτερεύουσες- κ.λπ.), καθώς και το ελάχιστο κόστος ετήσιας διαβίωσης. Το τεκμήριο υπολογίζεται χωριστά για κάθε περιουσιακό στοιχείο με συγκεκριμένα κριτήρια από τη φορολογική Αρχή.
Ελάχιστο κόστος ετήσιας διαβίωσης: Σήμερα, κάθε φορολογούμενος έχει ένα τεκμήριο διαβίωσης, το οποίο ορίζεται ως εξής:
– 3.000 ευρώ αν είναι άγαμος ή έγγαμος ή μέρος συμφώνου συμβίωσης και έχει επιλέξει να υποβάλει τη δήλωσή του χωριστά από τη σύζυγο ή τον σύζυγο ή το έτερο μέρος συμφώνου συμβίωσης.
– 2.500 ευρώ αν είναι έγγαμος ή έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης και έχει επιλέξει να υποβάλει κοινή δήλωση με τη ή τον σύζυγο ή με το έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης.
Ακίνητα: Τεκμήρια διαβίωσης εφαρμόζονται και για τα ακίνητα, τα οποία υπολογίζονται κυρίως από τις αντικειμενικές αξίες τους. Πρόκειται για το πιο δύσκολο κομμάτι των τεκμηρίων διαβίωσης, καθώς έρχεται η αυτόματη αναπροσαρμογή στις τιμές ζώνης με το νέο σύστημα που φέρνει το υπουργείο Οικονομικών και η αναθεώρηση των αντικειμενικών αξιών θα πραγματοποιείται κάθε δύο χρόνια, συνεπώς τα τεκμήρια διαβίωσης στα ακίνητα θα αναπροσαρμόζονται συνεχώς.
Σημαντικό εργαλείο θα αποτελέσει το αυτόματο σύστημα μαζικών εκτιμήσεων ακινήτων, που θα τεθεί τους επόμενους μήνες σε λειτουργία. Πρόκειται για το Ολοκληρωμένο Γεωπληροφοριακό Σύστημα Μαζικής Εκτίμησης Αξίας Ακινήτων (CAMA), το οποίο βρίσκεται σε πιλοτική λειτουργία.
Με την ενεργοποίηση του νέου ηλεκτρονικού συστήματος η εκτίμηση της αξίας ακινήτου θα υπολογίζεται κατευθείαν με βάση τρέχουσες, γνωστές, εμπορικές αξίες των ακινήτων (σύμφωνα με ιστορικά δεδομένα συναλλαγών πωλήσεων και εκτιμήσεων) και τα φυσικά χαρακτηριστικά των ακινήτων (οικονομικά, πολεοδομικά, τεχνικά, κοινωνικά, νομικά, πολιτικά) κ.ά.
Το τεκμήριο διαβίωσης για την κύρια κατοικία του φορολογουμένου υπολογίζεται με βάση την επιφάνειά της, με την ακόλουθη κλίμακα:
– μέχρι και 80 τ.μ. κύριοι χώροι, 40 ευρώ ανά τ.μ.
– από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ. κύριοι χώροι, 65 ευρώ ανά τ.μ.
– από 121 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ. κύριοι χώροι, 110 ευρώ ανά τ.μ.
– από 201 τ.μ. μέχρι και 300 τ.μ. κύριοι χώροι, 200 ευρώ ανά τ.μ.
– από 301 τ.μ. και άνω κύριοι χώροι, 400 ευρώ ανά τ.μ.
Για τους βοηθητικούς χώρους της κύριας κατοικίας το τεκμήριο είναι 40 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας του ακινήτου. Ομως, οι τεκμαρτές δαπάνες που προκύπτουν από την παραπάνω κλίμακα προσαυξάνονται:
– Κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 2.800 έως 4.999 ευρώ το τ.μ.
– Κατά 70% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 5.000 ευρώ ανά τ.μ. και άνω.
Για τις μονοκατοικίες τα παραπάνω ποσά λαμβάνονται υπόψη αυξημένα κατά 20%, ενώ για τις δευτερεύουσες κατοικίες τα παραπάνω ποσά αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης λαμβάνονται υπόψη μειωμένα κατά 50%.
Οχήματα: Επίσης, τεκμήριο διαβίωσης έχουν και τα αυτοκίνητα. Σήμερα τα τεκμήρια διαβίωσης για τα επιβατικά οχήματα είναι τα εξής:
– Αυτοκίνητα μέχρι 1.200 κ.εκ. έχουν τεκμήριο διαβίωσης 4.000 ευρώ.
– Αυτοκίνητα 1.200 κ.εκ. έως και 2.000 κ.εκ. παίρνουν προσαύξηση 600 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.
– Αυτοκίνητα 2.001 κ.εκ. έως και 3.000 κ.εκ. παίρνουν προσαύξηση 900 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.
– Αυτοκίνητα πάνω από 3.000 κ.εκ. – προσαύξηση 1.200 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.
Με βάση το ισχύον πλαίσιο, όσο πιο παλιό είναι ένα αυτοκίνητο τόσο περισσότερο μειώνεται το τεκμήριο. Ωστόσο, σε περίπτωση που υπάρξουν μειώσεις στα τεκμήρια για τα Ι.Χ., σε συνδυασμό με την περικοπή του φόρου πολυτελείας, δεν αποκλείεται να βγουν ξανά στους δρόμους τα δίλιτρα αυτοκίνητα.
Πηγή: Εφημερίδα Δημοκρατία
