Μπαίνει σε λειτουργία ο νέος Υπερ-Τειρεσίας

Με το ιδιωτικό χρέος να ξεπερνά τα 370 δισ. ευρώ, στις αρχές του 2025 αναμένεται να ενεργοποιηθεί ο νέος Υπερ-Τειρεσίας, με τη χρηματοδότηση να προέρχεται από τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης. Σε αυτόν θα παρακολουθούνται στενά όλες οι οφειλές επιχειρήσεων και νοικοκυριών, προς τράπεζες, servicers, Εφορίες, ασφαλιστικά ταμεία, δήμους και ΔΕΚΟ.

Θα είναι η πρώτη φορά που σε μια βάση δεδομένων θα συγκεντρωθούν:

• Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την Εφορία, συνολικού ύψους 106 δισ. ευρώ.
• Τα χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία, τα οποία έχουν ήδη ξεπεράσει τα 47 δισ. ευρώ από το τέλος του 2023.
• Τα «κόκκινα» δάνεια που έχουν συσσωρευτεί σε τράπεζες και (κυρίως) εταιρίες διαχείρισης ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων, που ανέρχονται επίσης σε τουλάχιστον 100 δισ. ευρώ.
• Τα χρέη που έχουν συσσωρευτεί σε δήμους, ακόμη και επιχειρήσεις.

Σημειώνεται πως σήμερα ο Τειρεσίας ανήκει εξ ολοκλήρου στις τράπεζες και είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση δύο κρίσιμων βάσεων δεδομένων:

• τη «μαύρη λίστα», η οποία περιλαμβάνει δυσμενή στοιχεία και ληξιπρόθεσμες οφειλές, και
• τη «λευκή λίστα», η οποία περιλαμβάνει το πλήρες πιστωτικό προφίλ φυσικών και νομικών προσώπων, ανεξαρτήτως της κατάστασης των οφειλών.

Στον Υπερ-Τειρεσία θα «φακελώνονται» μια σειρά από οφειλές που αφορούν χρέη σε ενοίκια, λογαριασμούς ρεύματος και τηλεφώνων μέχρι και οφειλές σε Δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία και τράπεζες.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, πάντως, σε περίπτωση που ένα φυσικό πρόσωπο δεν συναινέσει στο «φακέλωμα» των στοιχείων του, πρακτικά θα αντιμετωπίζεται ως «κακοπληρωτής».

Συγκεκριμένα, το νέο σύστημα θα καταγράφει:

1. Οφειλές φυσικών και νομικών προσώπων, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και οι μη ληξιπρόθεσμες, καθώς και οι εξοφλημένες οφειλές.

2. Η φύση της οφειλής.

3. Οι βασικοί όροι της οφειλής, όπως το αρχικό και το τρέχον ύψος της, κατά κεφάλαιο, προσαυξήσεις και πρόστιμα, η διάρκεια αποπληρωμής, το επιτόκιο και οι τυχόν μεταβολές τους.

4. Οι εμπράγματες και ενοχικές εξασφαλίσεις της οφειλής και η αποτίμησή τους.

5. Οι καταβολές που πραγματοποιήθηκαν, ο χρόνος των καταβολών και το τρέχον υπόλοιπο της οφειλής.

6. Ρυθμίσεις της οφειλής.

7. Πληροφορίες για την πορεία δικαστικών διενέξεων μεταξύ οφειλέτη και πιστωτών, μέτρα διοικητικής ή αναγκαστικής εκτέλεσης που λήφθηκαν, καθώς και η πορεία της δικαστικής προσβολής τους.

Στο εξής, όταν ένας φορολογούμενος μεταβεί π.χ. σε μια τράπεζα για τη χορήγηση δανείου θα μπορεί να είναι διαθέσιμο ολόκληρο το φορολογικό του προφίλ, δηλαδή αν καθυστερεί την πληρωμή του ενοικίου του, αν πληρώνει στην ώρα του φόρους και εισφορές ή αν τηρεί κατά γράμμα τις ρυθμίσεις της Εφορίας.

Το σχέδιο που «τρέχει» η Γενική Γραμματεία Χρηματοπιστωτικού Τομέα & Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους θα χαρτογραφεί όλες τις οφειλές από 2.000 ευρώ και πάνω για τα φυσικά πρόσωπα και 5.000 ευρώ και πάνω για τα νομικά, ανεξαρτήτως αν είναι «κόκκινες» ή εξυπηρετούνται κανονικά.

Η «ομπρέλα»

Ο «μεγάλος» Τειρεσίας έχει ονομαστεί Μητρώο Παρακολούθησης Ιδιωτικού Χρέους και δημιουργήθηκε με την ψήφιση σχετικού νόμου το 2022. Στη βάση δεδομένων θα αποθηκεύονται γενικές πληροφορίες οφειλών, οικονομικής συμπεριφοράς, αλλά και στοιχεία οφειλών των φορέων του Δημοσίου και θα υπολογίζεται η πιθανότητα αθέτησης πληρωμής μιας οφειλής ή ενός δανείου.

Με βάση τον σχεδιασμό, ο Υπερ-Τειρεσίας θα αντλεί στοιχεία από «μικρότερους» Τειρεσίες που δημιουργούνται και θα παραδοθούν στο Ελληνικό Δημόσιο μέχρι το τέλος του 2025.

• Η πρώτη βάση δεδομένων βασίζεται στην «Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης» που θα συλλέγει μόνο τα δεδομένα από τις οφειλές προς το Δημόσιο.
• Η δεύτερη βάση είναι το «Κεντρικό Μητρώο Πιστώσεων» με τη βάση δεδομένων που τηρείται στην Τράπεζα της Ελλάδος, που θα συλλέγει δεδομένα που θα προέρχονται από τις εταιρίες χρηματοδότησης (χρηματοπιστωτικά και πιστωτικά ιδρύματα).

Το «Μητρώο Παρακολούθησης Ιδιωτικού Χρέους» που θα βλέπει την πληροφορία στο σύνολό της, παίρνοντας ανωνυμοποιημένα τα στοιχεία, καθώς στόχος είναι να καταγραφεί με σαφήνεια το ιδιωτικό χρέος.

Σε ξένο ιδιώτη το «φακέλωμα» των Ελλήνων

Αίσθηση έχει προκαλέσει, ωστόσο, η είδηση για τη δημιουργία της βάσης δεδομένων, για την οποία έχει δημοπρατηθεί έργο, που έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με τον προϋπολογισμό του να ανέρχεται κοντά στο 1,5 εκατ. ευρώ.

Τα κριτήρια που έχουν τεθεί πολύ δύσκολα θα μπορούν να πληρούνται από κάποια ελληνική εταιρία, που σημαίνει πως όλα αυτά τα στοιχεία με το «φακέλωμα» εκατομμυρίων πολιτών θα περάσουν στα χέρια ξένων.

Για να ενεργοποιηθεί ο νέος Υπερ-Τειρεσίας θα πρέπει να τεθεί πρώτα σε λειτουργία η Ανεξάρτητη Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης, κάτι που αναμένεται να γίνει στις αρχές του 2025. Στη συνέχεια θα διασυνδεθεί με τον Τειρεσία και όλα αυτά με το Κεντρικό Μητρώο Πιστώσεων της Τραπέζης της Ελλάδος. Η αξιολόγηση, δηλαδή η πιστοληπτική ικανότητα που θα προκύπτει από τα στοιχεία του Μητρώου, θα είναι προσβάσιμη από το πρόσωπο που αφορά καθώς και από επιχειρήσεις και φορείς με τους οποίους θα υπάρχει συμβαλλόμενη σχέση, πάντα με την άδεια του αξιολογούμενου.

Πηγή: Κυριακάτικη Δημοκρατία