«Ακριβό» μου ενοίκιο: Λιγότερα διαθέσιμα ακίνητα, απρόσιτες τιμές!

Ραγδαία είναι η αύξηση των ενοικίων στη χώρα μας, με χιλιάδες νοικοκυριά να βρίσκονται στα ότι της «τρέλας» κατά την αναζήτησή στέγης της οικογένειάς τους. Την ίδια στιγμή, οι ιδιοκτήτες ακινήτων «αναγκάζουν» τους ενοικιαστές να επισκευάζουν με προοπτική ένα χαμηλό ενοίκιο… 

Όλα στην Ελλάδα έχουν πάρει την ανιούσα, τόσο οι τιμές στα ράφια των σούπερ μάρκετ όσο και τα πάγια έξοδα, όμως οι μισθοί των εργαζόμενων δεν λένε να «ανέβουν». Παράλληλα, τα ενοίκια συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία, με την κρίση στέγης να εξελίσσεται σε μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την κυβέρνηση. Και δεν είναι μόνο τα ενοίκια πανάκριβα. Το όνειρο της αγοράς ενός σπιτιού για ένα ζευγάρι αποτελεί πλέον ένα απατηλό όνειρο. Χαρακτηριστικό είναι ότι το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2» θα καλύψει λιγότερο από το 7%-8% της συνολικής ζήτησης, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συλλόγου Μεσιτών Αττικής, Λευτέρη Ποταμιάνο. Την ίδια στιγμή, το κόστος των ενοικίων έχει εκτοξευθεί την τελευταία οκταετία, με αυξήσεις που σε πολλές περιοχές της Αττικής και της Θεσσαλονίκης αγγίζουν ή ξεπερνούν το 100%. Από το 2017 μέχρι το 2024, η μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης για ένα διαμέρισμα 80-100 τ.μ. έχει αυξηθεί από 21,1% έως 100%, ενώ στις περισσότερες περιοχές η άνοδος κυμαίνεται μεταξύ 45% και 80%. Οι μισθοί, ωστόσο, δεν έχουν ακολουθήσει αυτή την πορεία. Οι μέσες μεικτές αποδοχές αυξήθηκαν μόλις κατά 31% και ο κατώτατος μισθός κατά 41,6%, γεγονός που κάνει τα ακριβά ενοίκια δυσβάσταχτα για πολλά νοικοκυριά. Σε γειτονιές της Αθήνας, όπως η Νίκαια, η Καλλιθέα, το Παγκράτι και ο Πειραιάς, οι τιμές των ενοικίων έχουν αυξηθεί από 67% έως 89% μέσα σε μόλις οκτώ χρόνια. Η κατάσταση είναι ακόμη πιο δύσκολη για οικογένειες, καθώς τα διαθέσιμα διαμερίσματα 80-100 τ.μ. με ενοίκιο έως 1.000 ευρώ είναι ελάχιστα. Αυτή τη στιγμή, σε μία από τις μεγαλύτερες πλατφόρμες αγγελιών καταγράφονται μόλις 1.755 τέτοια σπίτια σε ολόκληρη την Αττική. Ακόμη και όσοι καταφέρνουν να νοικιάσουν ένα σπίτι, έρχονται αντιμέτωποι με επιπλέον κόστη, καθώς πολλά ακίνητα είναι παλιά και ενεργειακά ανεπαρκή. Αυτό σημαίνει ότι οι ένοικοι επιβαρύνονται με υψηλά έξοδα για θέρμανση και ψύξη, καθιστώντας τη διαβίωση ακόμη πιο δύσκολη. Ένας από τους βασικούς λόγους για τη διαρκή άνοδο των ενοικίων είναι ο μεγάλος αριθμός κλειστών κατοικιών. Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή της ΕΛΣΤΑΤ, το 2021 υπήρχαν περίπου 800.000 κλειστά σπίτια σε όλη την Ελλάδα, με τις 255.300 από αυτές στην Αττική. Ταυτόχρονα, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις, σε συνδυασμό με τα ακίνητα που κρατούν εκτός αγοράς οι τράπεζες και οι διαχειριστές δανείων, μειώνουν ακόμα περισσότερο τη διαθεσιμότητα.

Αυτό που προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση είναι πως, σύμφωνα με καταγγελίες πολιτών, στην ενοικίαση ακινήτων κυκλοφορεί μία νέα τάση που αφορά ακίνητα που χρήζουν σοβαρών επισκευών, τις οποίες όμως οι ιδιοκτήτες σπεύδουν να «μεταφέρουν» στους ενοικιαστές, με «δέλεαρ» το χαμηλό ενοίκιο! Αντί δηλαδή να ασχοληθούν οι ίδιοι με τις δαπάνες αυτές, που απαιτούν και χρόνο και χρήμα, επιχειρούν να προσελκύουν ενοικιαστές που θα αναλάβουν εκείνοι το σχετικό κόστος, έναντι φυσικά μειωμένου ή και μηδενικού ενοικίου. 

Ακριβά μου ενοίκια!

Η ενοικίαση στην ΕΕ έγινε επίσης πιο δαπανηρή. Μεταξύ 2010 και 2022, τα ενοίκια αυξήθηκαν κατά 18% κατά μέσο όρο, εν μέρει λόγω της αύξησης των βραχυπρόθεσμων ενοικιάσεων, γεγονός που οδήγησε τα σπίτια και τα διαμερίσματα εκτός αγοράς. Στην Ελλάδα, με βάση τη Εurostat, καταγράφεται μεν πτώση στις τιμές ενοικίων όταν ο πήχης σύγκρισης τίθεται στο 2010 – προ της κρίσης. Όμως από το 2015 και μετά τα ενοίκια έχουν αυξηθεί μεσοσταθμικά σε όλη την επικράτεια σχεδόν κατά 60%, ενώ στην Αθήνα οι αυξήσεις στα ενοίκια ξεπερνάνε το 83% το ίδιο διάστημα (Δείκτης Τιμών του Spitogatos – SPI)