Σε φάση εντατικοποίησης περνούν οι έλεγχοι για την καθαριότητα των οικοπέδων σε όλη τη χώρα, καθώς από τη Δευτέρα 16 Ιουνίου ξεκίνησαν οι αυτοψίες των δημοτικών υπηρεσιών πρασίνου, μετά τη λήξη της προθεσμίας καθαρισμού που είχε οριστεί για τις 15 Ιουνίου.
Οι έλεγχοι αφορούν σε ιδιοκτήτες που δεν συμμορφώθηκαν με την υποχρέωση να καθαρίσουν τα ακίνητά τους από ξερά χόρτα, κλαδιά και εύφλεκτα υλικά, στο πλαίσιο των μέτρων πρόληψης για την τρέχουσα –και ήδη δύσκολη– αντιπυρική περίοδο.
Αυτοψίες, ειδοποιήσεις και πρόστιμα
Σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο, όταν ένα οικόπεδο εντοπίζεται ακαθάριστο, ο αρμόδιος δήμος εκδίδει έκθεση παράβασης και αποστέλλει στον ιδιοκτήτη ειδοποίηση. Ο τελευταίος καλείται να προβεί σε καθαρισμό εντός πέντε ημερών.
Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, η υπηρεσία πρασίνου προχωρά στον αυτεπάγγελτο καθαρισμό του οικοπέδου, επιβάλλοντας πρόστιμο 0,50 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο και πρόσθετη χρέωση για την αποκομιδή των υλικών. Επιπλέον, επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο 1.000 ευρώ εφόσον διαπιστωθεί ψευδής δήλωση καθαρισμού ή παράλειψη υποβολής υπεύθυνης δήλωσης.
Με βάση την Κοινή Υπουργική Απόφαση 1402/2025 και την υπουργική απόφαση της 30ής Μαΐου 2025, στους ελέγχους πλέον συμμετέχει ενεργά και η Πυροσβεστική Υπηρεσία. Οι πολίτες μπορούν να υποβάλουν καταγγελίες μέσω ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας, οι οποίες κατηγοριοποιούνται ως «τυπικές», «σοβαρές» ή «επείγουσες».
Ανάλογα με τη σοβαρότητα της καταγγελίας, η Πυροσβεστική έχει τη δυνατότητα να διενεργήσει αυτοψία και να επιβάλει τα προβλεπόμενα πρόστιμα.
Ταυτόχρονα, οι δήμοι υποχρεούνται να προχωρούν σε δειγματοληπτικούς ελέγχους σε τουλάχιστον 5% των δηλωμένων ιδιοκτησιών. Όλες οι ενέργειες καταγράφονται ηλεκτρονικά στο Εθνικό Μητρώο, ώστε να εξασφαλίζεται η διαφάνεια και η δυνατότητα διασταύρωσης στοιχείων.
Η πρόληψη πυρκαγιών ως συλλογική ευθύνη
Αρμόδια στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της Πολιτικής Προστασίας τονίζουν ότι η πρόληψη πυρκαγιών είναι συλλογική υποχρέωση. Η καθαριότητα των ιδιωτικών οικοπέδων αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την προστασία όχι μόνο των ίδιων των περιουσιών, αλλά και της ανθρώπινης ζωής, καθώς και του φυσικού περιβάλλοντος.
Δεδομένου ότι ο φετινός κίνδυνος πυρκαγιών χαρακτηρίζεται ήδη υψηλός από την Πυροσβεστική, οι αρχές επισημαίνουν ότι η τήρηση των κανόνων δεν είναι μόνο νομική υποχρέωση, αλλά και πράξη ευθύνης απέναντι στην κοινωνία.