Σε έναν αγώνα δρόμου με υψηλό κόστος και ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας έχουν ριχτεί χιλιάδες οικογένειες σε όλη τη χώρα, λίγες μόλις ημέρες μετά την ανακοίνωση των βαθμολογιών των πανελλαδικών εξετάσεων. Πριν από τις βάσεις εισαγωγής, γονείς και υποψήφιοι φοιτητές ξεκινούν να ψάχνουν ένα φοιτητικό διαμέρισμα στις πόλεις που πιθανόν θα τους φιλοξενήσουν. Ωστόσο, η αναζήτηση οικονομικής στέγης αποδεικνύεται σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες.
Η Πάτρα, μία από τις μεγαλύτερες φοιτητουπόλεις της χώρας, καταγράφει ήδη έντονη κινητικότητα στην αγορά ακινήτων, με τους ενδιαφερόμενους να προσπαθούν να προλάβουν τα λίγα διαθέσιμα διαμερίσματα. Η κατάσταση στο κέντρο της πόλης είναι αποθαρρυντική αφού τα ενοίκια για μία γκαρσονιέρα ξεκινούν από τα 450 ευρώ και μπορεί να φτάσουν ακόμη και τα 700 ευρώ, προκαλώντας απόγνωση στους γονείς που αναγκάζονται να αναλάβουν το οικονομικό βάρος.
Πρόκειται για τιμές που ξεπερνούν κατά πολύ τις δυνατότητες πολλών οικογενειών, ιδίως εν μέσω ακρίβειας και μείωσης του πραγματικού εισοδήματος. Τα φοιτητικά σπίτια, που κάποτε θεωρούνταν προσιτή επιλογή, σήμερα κατατάσσονται σε πολλές περιπτώσεις στις «πολυτελείς» κατηγορίες ενοικίων.
Χανιά: Τουρίστες μέσα, φοιτητές έξω
Ακόμα πιο δραματική είναι η εικόνα στα Χανιά. Η τουριστική σεζόν όχι μόνο απορροφά σχεδόν όλα τα διαθέσιμα ακίνητα μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης, αλλά επηρεάζει άμεσα και τους φοιτητές που ήδη σπουδάζουν στην πόλη. Πολλοί καταγγέλλουν ότι κάθε καλοκαίρι οι ιδιοκτήτες τους ζητούν να αδειάσουν τα σπίτια, προκειμένου να τα εκμεταλλευτούν τουριστικά μέσω πλατφορμών τύπου Airbnb.
Το αποτέλεσμα είναι ένας φαύλος κύκλος ανασφάλειας, με τους φοιτητές να μην μπορούν να εξασφαλίσουν στέγη ούτε για λίγους συνεχόμενους μήνες, πόσο μάλλον για ολόκληρη την ακαδημαϊκή χρονιά. Η φοιτητική στέγαση έχει μετατραπεί σε εποχικό εμπόρευμα, με τις σταθερές συμβάσεις να εκλείπουν.
Η απόγνωση οδηγεί πολλές οικογένειες σε αμφιλεγόμενες πρακτικές, προκειμένου να εξασφαλίσουν ένα «καλό» σπίτι για το παιδί τους. Σύμφωνα με πληροφορίες, η καταβολή υπέρογκων προκαταβολών – ακόμη και έξι ενοικίων μαζί – είναι πλέον συνηθισμένη, με τους ιδιοκτήτες να εκμεταλλεύονται την αγωνία των γονέων. Δεν είναι σπάνιο να ζητούνται μεγάλα ποσά προκειμένου να «κλειδώσει» το διαμέρισμα, χωρίς μάλιστα την ανάλογη εγγύηση ποιότητας ή συμβατικής διάρκειας.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, υποψήφιοι φοιτητές και οι οικογένειές τους αναγκάζονται να δεσμευτούν χωρίς να έχουν εξασφαλίσει ακόμη τη σχολή στην οποία εισάγονται, με κίνδυνο να χάσουν τα χρήματα ή να μείνουν με κλειστό ακίνητο που δεν θα χρησιμοποιηθεί.
Το ζήτημα της φοιτητικής στέγασης δεν είναι καινούργιο, αλλά χρόνο με τον χρόνο γίνεται εντονότερο. Η τουριστικοποίηση των πόλεων, η ανεξέλεγκτη αύξηση των ενοικίων και η έλλειψη δημόσιας στεγαστικής πολιτικής δημιουργούν ένα ασφυκτικό περιβάλλον για τις οικογένειες που βλέπουν το όνειρο των σπουδών να σκοντάφτει σε μια εξοντωτική οικονομική πραγματικότητα.