Έρχονται αυξήσεις στη βενζίνη: Σκληρό τίμημα για τους οδηγούς με φόντο την πράσινη μετάβαση

Η καθημερινότητα των ευρωπαίων οδηγών αναμένεται να αλλάξει δραματικά από την 1η Ιανουαρίου 2027, καθώς η τιμή της βενζίνης και του πετρελαίου κίνησης θα αυξηθεί σημαντικά, όχι μέσω άμεσων φόρων, αλλά μέσω της εφαρμογής του νέου Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών CO₂ της ΕΕ (ETS2). Το μέτρο εντάσσεται στη στρατηγική της Ε.Ε. για την επιτάχυνση της μετάβασης στην ηλεκτροκίνηση, επιβαρύνοντας περισσότερο τα καύσιμα που προκαλούν ρύπους.

Ουσιαστικά, από το 2027, οι εταιρείες διανομής καυσίμων θα υποχρεούνται να αγοράζουν δικαιώματα εκπομπών CO₂ για κάθε λίτρο βενζίνης ή diesel που διατίθεται στην αγορά. Αυτό το κόστος – όπως πάντα – θα μετακυλίεται στον καταναλωτή, ανεβάζοντας τις τελικές τιμές στην αντλία.

Ήδη από σήμερα, σε χώρες όπως η Γερμανία, η επιβάρυνση λόγω του υπάρχοντος καθεστώτος ανέρχεται σε 13 έως 15 λεπτά ανά λίτρο. Ωστόσο, οι προβλέψεις για το 2027 είναι πολύ πιο δυσοίωνες: εφόσον η τιμή των δικαιωμάτων CO₂ φτάσει τα 120 ευρώ ανά τόνο, η επιβάρυνση ενδέχεται να εκτιναχθεί στα 30 λεπτά ανά λίτρο, ενώ σύμφωνα με μελέτες του Potsdam Institute, η τιμή αυτή μπορεί να ανέβει ακόμη και στα 200 ευρώ/τόνο έως το 2030, αυξάνοντας το κόστος κατά 40 λεπτά ή και περισσότερο για κάθε λίτρο καυσίμου.

Σύμφωνα με έγκυρες ευρωπαϊκές εκτιμήσεις, αυτή η εξέλιξη θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια ετήσια επιβάρυνση ύψους 300 έως 500 ευρώ ανά νοικοκυριό που χρησιμοποιεί θερμικό όχημα. Κι αυτό, χωρίς να υπολογίζονται ενδεχόμενες αυξήσεις στη διεθνή τιμή του πετρελαίου ή των πρώτων υλών. Το ETS2, λοιπόν, έρχεται να προστεθεί σε μια ήδη δύσκολη συγκυρία, επιβαρύνοντας ακόμη περισσότερο τον οικογενειακό προϋπολογισμό, ειδικά στις χώρες του Νότου όπου οι εναλλακτικές μορφές μετακίνησης είναι περιορισμένες.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση υπόσχεται πως το 25% των εσόδων από το ETS2 θα επιστρέψει στους πολίτες μέσω του Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα, όμως ο τρόπος με τον οποίο θα γίνει αυτό παραμένει ασαφής. Θα πρόκειται για άμεσες επιδοτήσεις στους καταναλωτές; Θα μεταφραστεί σε φτηνότερο leasing ηλεκτρικών οχημάτων, όπως στη Γαλλία; Ή μήπως θα χαθεί μέσα σε γραφειοκρατικά προγράμματα χωρίς άμεσο όφελος;

Στην ουσία, πρόκειται για ένα μέτρο με ξεκάθαρο πολιτικό και περιβαλλοντικό μήνυμα, αφού το κόστος χρήσης συμβατικών οχημάτων αυξάνεται τεχνητά για να αναγκαστεί ο πολίτης να στραφεί στην ηλεκτροκίνηση. Μόνο που η ηλεκτροκίνηση παραμένει για πολλούς οικονομικά απρόσιτη, με ελλιπείς υποδομές φόρτισης, υψηλό αρχικό κόστος αγοράς και αμφίβολη μεταπωλητική αξία.

Μπροστά σε αυτό το νέο τοπίο, ο οδηγός του 2027 βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα στρατηγικό δίλημμα: να συνεχίσει με θερμικό όχημα και να αποδεχτεί τις διαρκείς αυξήσεις στο καύσιμο ή να επενδύσει σε ηλεκτρικό, αναλαμβάνοντας το ρίσκο μιας τεχνολογίας που ακόμα διαμορφώνεται.