Από το 2026 αλλάζει ριζικά το τοπίο στη φορολογία των Ι.Χ., καθώς το υπουργείο Οικονομικών προχωρά σε αναμόρφωση του τρόπου υπολογισμού σχετικά με τα τεκμήρια διαβίωσης.
Η αλλαγή αφορά σε όλα τα αυτοκίνητα που έχουν ταξινομηθεί μετά την 1η Νοεμβρίου 2010 και φέρνει στο προσκήνιο νέες ισορροπίες στην αγορά, καθώς το κριτήριο δεν θα είναι πλέον τα κυβικά του κινητήρα αλλά οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2).
Από τα κυβικά στους ρύπους
Μέχρι σήμερα, ο καθορισμός στα τεκμήρια διαβίωσης βασιζόταν στον κυβισμό, γεγονός που συχνά έφερνε στην ίδια μοίρα οχήματα με τελείως διαφορετικές ενεργειακές επιδόσεις. Με τη νέα ρύθμιση, η αντικειμενική δαπάνη θα συνδέεται αποκλειστικά με τις εκπομπές CO2, σε ένα σύστημα τεσσάρων κλιμακίων που καλύπτουν από τις χαμηλές έως τις υψηλές εκπομπές.
Όσο χαμηλότεροι οι ρύποι, τόσο χαμηλότερο το τεκμήριο. Αυτό σημαίνει ότι πιο σύγχρονα και αποδοτικά μοντέλα, ακόμη και με ισχυρούς κινητήρες, θα έχουν χαμηλότερη επιβάρυνση σε σχέση με παλαιότερα αυτοκίνητα που, παρά τον μικρό κυβισμό τους, εκπέμπουν δυσανάλογα υψηλά επίπεδα CO2.
Ποιους αφορά
Η μετάβαση επηρεάζει ένα ευρύ φάσμα κατόχων. Στην πρώτη γραμμή βρίσκονται τα οχήματα άνω της δεκαετίας, τα οποία εμφανίζουν αυξημένες εκπομπές και επομένως θα βρεθούν αντιμέτωπα με υψηλότερα τεκμήρια. Ωστόσο, το μέτρο «πιάνει» και πιο πρόσφατες ταξινομήσεις, όπου λόγω καλύτερων προδιαγραφών ρύπων οι επιβαρύνσεις μπορεί να είναι αισθητά μειωμένες.
Ιδιαίτερα ευνοημένα βγαίνουν τα υβριδικά αυτοκίνητα. Η χαμηλή κατανάλωση και οι περιορισμένοι ρύποι συμπιέζουν το τεκμήριο, καθιστώντας τα πιο ελκυστικά σε σχέση με τις παραδοσιακές εκδόσεις βενζίνης ή ντίζελ.
Για τα αμιγώς ηλεκτρικά, διατηρείται η πρόβλεψη μηδενικού τεκμηρίου έως τις 50.000 ευρώ αξία οχήματος. Για τα ακριβότερα ηλεκτρικά, το τεκμήριο θα υπολογίζεται σε πολύ χαμηλότερο επίπεδο από ό,τι στο σημερινό σύστημα, ενισχύοντας περαιτέρω το πλεονέκτημα κόστους χρήσης της ηλεκτροκίνησης.
Επιπτώσεις στην αγορά
Η νέα φόρμουλα αναμένεται να επηρεάσει άμεσα τη ζήτηση. Μοντέλα που προσφέρουν επαρκή ισχύ με βελτιωμένη ενεργειακή απόδοση καθίστανται πλέον πιο συμφέροντα φορολογικά, ενώ κατηγορίες που είχαν χάσει μερίδιο εξαιτίας του παλιού συστήματος μπορεί να επανέλθουν στο προσκήνιο.
Παράλληλα, τα παλαιότερα αυτοκίνητα με υψηλούς ρύπους γίνονται λιγότερο ελκυστικά, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε ανακατατάξεις στη δευτερογενή αγορά και να επιταχύνει την ανανέωση του στόλου.
Η σύνδεση των τεκμηρίων με τις εκπομπές CO2 θεωρείται πιο δίκαιη, καθώς αντανακλά την πραγματική περιβαλλοντική επίπτωση του κάθε οχήματος, αντί για ένα παρωχημένο κριτήριο όπως τα κυβικά. Το μέτρο φέρνει την Ελλάδα πιο κοντά στις ευρωπαϊκές πρακτικές, όπου η φορολογία μεταφορών βασίζεται κατά κύριο λόγο στο ενεργειακό αποτύπωμα.
Τι πρέπει να προσέξουν οι οδηγοί στα τεκμήρια διαβίωσης
Όσοι σκέφτονται αγορά ή αντικατάσταση οχήματος θα πρέπει πλέον να εξετάζουν όχι μόνο την τιμή πώλησης ή τα τεχνικά χαρακτηριστικά, αλλά και τα επίσημα γραμμάρια CO2 της έκδοσης που τους ενδιαφέρει. Η ύπαρξη υβριδικής τεχνολογίας ή το αν το μοντέλο εμπίπτει στο όριο μηδενικού ή μειωμένου τεκμηρίου στην ηλεκτροκίνηση θα καθορίζουν σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό το ετήσιο κόστος χρήσης.
Η εφαρμογή της νέας φόρμουλας από το 2026 ανοίγει έναν νέο κύκλο στην αγορά αυτοκινήτου, που ενδέχεται να δώσει ώθηση σε καθαρότερες τεχνολογίες και να αναδιαμορφώσει τη σχέση των καταναλωτών με το πραγματικό κόστος κατοχής Ι.Χ.
Δείτε επίσης:
