Ο πυρετός των αδειοδοτήσεων νέων έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας φαίνεται να ανήκει στο παρελθόν. Η τεράστια «ουρά» έργων που περιμένουν να μπουν στο δίκτυο, σε συνδυασμό με τις ανακλήσεις της ΡΑΑΕΥ, έχει περιορίσει τη ζήτηση για νέες άδειες.
Συνολικά έχουν εκδοθεί άδειες για 110 GW ΑΠΕ, με 74,4 GW φωτοβολταϊκά και 25,1 GW αιολικά. Όμως, μεγάλο μέρος αυτών των έργων δεν υλοποιήθηκε. Σήμερα παραμένουν ενεργά περίπου 80 GW, εκ των οποίων τα 15 GW λειτουργούν ήδη, άλλα 15 GW έχουν όρους σύνδεσης, ενώ 50 GW βρίσκονται σε αρχικά στάδια.
Οι διαθέσιμες «θέσεις» στο δίκτυο φτάνουν τα 19 GW και εκτιμάται ότι θα αυξηθούν στα 30 GW μέχρι το 2030. Ο περιορισμένος αυτός χώρος εξηγεί γιατί οι αιτήσεις νέων έργων έχουν καταρρεύσει. Μόνο 0,05 GW φωτοβολταϊκών κατατέθηκαν τον Ιούνιο, έναντι 41,8 GW στο τέλος του 2020. Στα αιολικά η πτώση φτάνει το 65% σε σχέση με πέρυσι.
Παράλληλα, ένας ακόμη παράγοντας που «φρενάρει» την αγορά είναι οι μεγάλες περικοπές παραγωγής. Οι συνεχείς μειώσεις ενέργειας που απορροφά το σύστημα έχουν αυξήσει το ρίσκο και αποθαρρύνουν νέες επενδύσεις, αφού πλήττουν άμεσα την κερδοφορία των έργων.
Η αγορά περνά πλέον σε φάση «ωρίμανσης», με έργα που έχουν πραγματικές πιθανότητες να ολοκληρωθούν, αφήνοντας πίσω το κύμα των μαζικών αιτήσεων.
Αγορά ΑΠΕ: Ο Μηχανισμός Αντιστάθμισης
Ωστόσο, έντονη ανησυχία προκαλεί η καθυστέρηση στον Μηχανισμό Αντιστάθμισης, που θεωρείται κρίσιμος για να αντιμετωπιστούν οι συνεχείς περικοπές παραγωγής. Στο ΕΣΜΗΕ οι απώλειες στα φωτοβολταϊκά αγγίζουν το 15% της παραγωγής στο πρώτο οκτάμηνο του 2025, από 9% πέρυσι. Αντίθετα, στο δίκτυο διανομής περιορίζονται στο 7-10% για τα έργα μέσης τάσης και στο 4-5% για τα μικρότερα πάρκα.
Το αποτέλεσμα είναι τα μεγάλα ηλιακά πάρκα να υφίστανται τριπλάσιες απώλειες σε σχέση με τα μικρά, κάτι που απειλεί άμεσα τη βιωσιμότητά τους, αφού πολλά έχουν οριακή απόδοση και δανειακή χρηματοδότηση.
Η ενεργοποίηση του Μηχανισμού Αντιστάθμισης θεωρείται επιτακτική. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, οι πρώτες εκκαθαρίσεις θα γίνουν στις αρχές του 2026 για την παραγωγή του 2025, επιστρέφοντας στους παραγωγούς τα ποσά από τις πλεονάζουσες περικοπές.
Δείτε επίσης:
Το μεγάλο ψέμα του «πράσινου μέλλοντος»
Καθαρές πηγές, βρόμικες αλήθειες: Η ενεργειακή προπαγάνδα της Φον ντερ Λάιεν