Σήμερα, 19 Μαΐου, η εκκλησία τιμά την μνήμη των Αγίου Πατρικίου Ιερομάρτυρος, Αγίων Θεογνώστου και Θεοκτίστου οσιομαρτύρων, Αγίου Μενάνδρου.
Ο Άγιος Πατρίκιος υπήρξε επίσκοπος στην Προύσα της Μικράς Ασίας κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες, πιθανότατα τον 3ο αιώνα, κατά τους χρόνους των διωγμών του Δεκίου. Ήταν ποιμένας φιλόθεος και ανδρείος, με μεγάλη αγάπη προς τον Θεό και το ποίμνιό του. Μαζί με τους τρεις συνεργάτες του -τους διακόνους Ακάκιο, Μέναδρο και Πολύαινο- αγωνίστηκαν για τη διάδοση της αληθινής πίστης, την ενίσχυση των πιστών και την καταπολέμηση της ειδωλολατρίας.
Κατά τον διωγμό συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στον ειδωλολάτρη διοικητή Ιουλιανό. Εκεί τους ζητήθηκε να θυσιάσουν στα είδωλα, πράγμα που αρνήθηκαν γενναία. Παρά τα βασανιστήρια, έμειναν ακλόνητοι στην πίστη τους. Ο Άγιος Πατρίκιος μαρτύρησε διά αποκεφαλισμού, μαζί με τους συνδιακόνους του. Το αίμα τους έγινε σπορά πίστης για πολλούς χριστιανούς της εποχής.
Άγιοι Οσιομάρτυρες Θεόγνωστος και Θεόκτιστος
Οι Άγιοι Οσιομάρτυρες Θεόγνωστος και Θεόκτιστος έζησαν ασκητικά, πιθανότατα σε κάποιο μοναστήρι της Ανατολής. Δεν είναι πολλά γνωστά για τη βιογραφία τους, όμως από την παράδοση προκύπτει ότι ήταν μοναχοί που αφιέρωσαν τη ζωή τους στην προσευχή, τη νηστεία και την υπακοή. Το όνομά τους φανερώνει την πνευματική τους πορεία:
Θεόγνωστος: «αυτός που γνωρίζει τον Θεό».
Θεόκτιστος: «αυτός που είναι οικοδομημένος από τον Θεό».
Σε εποχή διωγμών, πιθανότατα κατά τις εικονομαχίες ή νωρίτερα, μαρτύρησαν υπερασπιζόμενοι την Ορθόδοξη πίστη. Το μαρτύριό τους συνδυάζει την ειρήνη της μοναστικής ζωής με το σθένος του ομολογητή, και τους καθιστά φωτεινά παραδείγματα γνήσιων δούλων του Κυρίου.
Άγιος Μένανδρος ο Μάρτυρας
Ο Άγιος Μένανδρος ήταν και αυτός ένας από τους Μάρτυρες που συνδέονται με την περίοδο των σκληρών διωγμών κατά των χριστιανών. Αναφέρεται μαζί με άλλους Μάρτυρες (όπως στην ομάδα του Πατρικίου), πιθανόν διακονώντας στον ίδιο τόπο ή υπακούοντας στην ίδια εκκλησιαστική αποστολή. Υπέστη φρικτά βασανιστήρια για την πίστη του και έδωσε την τελευταία του πνοή ως ομολογητής του Χριστού, δείχνοντας απόλυτη αφοσίωση και γενναιότητα.
Οι Άγιοι έζησαν σε διαφορετικούς καιρούς και συνθήκες, όμως τους ενώνει η κοινή θυσία για τον Χριστό. Ο Άγιος Πατρίκιος με τους διακόνους του, οι οσιομάρτυρες Θεόγνωστος και Θεόκτιστος, και ο Άγιος Μένανδρος, μαρτυρούν ότι η πίστη δεν είναι απλή θεωρία αλλά βίωμα και μαρτυρία μέχρι θανάτου.
