Με ευλάβεια και κατάνυξη, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά σήμερα, 15 Ιουλίου, τη μνήμη τριών σημαντικών μορφών της πίστης: του Αγίου Βλαδιμήρου, βασιλέως Ρωσίας, και των Αγίων Μεγαλομαρτύρων Κηρύκου και Ιουλίττης. Οι μορφές αυτές, αν και έζησαν σε διαφορετικές εποχές και γεωγραφικά σημεία, ενώνονται μέσα στο φως της μαρτυρίας και της αγιότητας.
Άγιος Βλαδίμηρος ο Μέγας (Βασιλεύς Ρωσίας) – Ο Φωτιστής των Ρως
Ο Άγιος Βλαδίμηρος γεννήθηκε γύρω στο 956 μ.Χ. και υπήρξε πρίγκιπας του Κιέβου, γιος του πρίγκιπα Σβιατοσλάβου. Ηγεμόνας ισχυρός και αρχικά παγανιστής, ξεκίνησε την πολιτική του πορεία με πολέμους και επεκτατικές βλέψεις. Όμως η ζωή του πήρε μία βαθιά πνευματική στροφή.
Καθοριστικό σημείο ήταν η αναζήτησή του για την αληθινή πίστη, η οποία τον οδήγησε στην Κωνσταντινούπολη, όπου και γνώρισε το μεγαλείο της Ορθοδοξίας. Το 988 μ.Χ., βαπτίστηκε στον ποταμό Δνείπερο και με αυτόν τον τρόπο εισήγαγε επίσημα τον Χριστιανισμό στο κράτος των Ρως. Η βάπτισή του θεωρείται ορόσημο για τον εκχριστιανισμό του ρωσικού λαού.
Μετά τη βάπτισή του, ο Βλαδίμηρος μεταμορφώθηκε: Κατεδάφισε τα είδωλα, έκτισε ναούς, προστάτευσε τους φτωχούς, νομοθέτησε με δικαιοσύνη και έμεινε γνωστός ως «Ισαπόστολος» για το έργο του. Εκοιμήθη εν ειρήνη το 1015, αφήνοντας πνευματική παρακαταθήκη που επηρέασε την ιστορία της Ανατολικής Ευρώπης.
Άγιοι Κήρυκος και Ιουλίττα – Μητέρα και παιδί μάρτυρες της πίστης
Από την άλλη πλευρά της ιστορίας, μερικούς αιώνες νωρίτερα, λάμπουν οι μορφές της Αγίας Ιουλίττης και του τρίχρονου γιου της, Αγίου Κηρύκου. Έζησαν τον 3ο αιώνα μ.Χ., στην εποχή των διωγμών του Διοκλητιανού.
Η Ιουλίττα, χριστιανή ευσεβής και αριστοκρατικής καταγωγής, εγκατέλειψε την πατρίδα της Ικόνιο της Λυκαονίας για να διαφύγει από τον διωγμό. Φτάνοντας στην Ταρσό της Κιλικίας, συνελήφθη με το μικρό της παιδί, τον Κήρυκο.
Κατά τη διάρκεια των βασανιστηρίων της Ιουλίττης, ο μικρός Κήρυκος, μόλις τριών ετών, ομολόγησε πίστη στον Χριστό. Σύμφωνα με την παράδοση, όταν είδε τον ηγεμόνα να χτυπά τη μητέρα του, τον αποκάλεσε «κακό» και φώναξε: «Και εγώ είμαι χριστιανός!» Ο τύραννος εξοργισμένος τον πέταξε από τα σκαλιά, με αποτέλεσμα να πεθάνει μαρτυρικά. Η Ιουλίττα ακολούθησε λίγο μετά τον ίδιο δρόμο της θυσίας.
Η Εκκλησία τους τιμά ως Μεγαλομάρτυρες και πρότυπα πίστεως, θάρρους και μητρικής αυταπάρνησης. Ο Άγιος Κήρυκος θεωρείται προστάτης των νηπίων και παιδιών.
Η ζωή και το μαρτύριο αυτών των αγίων προσφέρουν πολύτιμα πνευματικά διδάγματα. Ο Άγιος Βλαδίμηρος αποδεικνύει ότι ακόμη και οι πιο ισχυροί ηγέτες μπορούν να ταπεινωθούν μπροστά στον Θεό και να μετατραπούν σε φωτεινούς καθοδηγητές.