Σήμερα, 25 Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με το εορτολόγιο, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη δύο σπουδαίων μορφών του μοναχισμού, της Οσίας Ευφροσύνης και του Οσίου Παφνουτίου, που με τον βίο και το παράδειγμά τους άφησαν ανεξίτηλο αποτύπωμα στην πνευματική πορεία του χριστιανικού κόσμου.
Η Οσία Ευφροσύνη – Η γυναίκα που νίκησε τα όρια της εποχής της
Η Οσία Ευφροσύνη έζησε τον 5ο αιώνα και καταγόταν από ευσεβή οικογένεια στην Αλεξάνδρεια. Από νεαρή ηλικία έδειξε έντονη αγάπη προς τον Θεό και επιθυμία για ασκητική ζωή. Ωστόσο, λόγω των κοινωνικών περιορισμών της εποχής, δεν της ήταν εύκολο να ακολουθήσει ελεύθερα τον μοναχικό βίο.
Με θάρρος και αποφασιστικότητα, η Ευφροσύνη μεταμφιέστηκε σε άνδρα, έλαβε το όνομα Σμάραγδος και εισήλθε σε ανδρικό μοναστήρι. Εκεί έζησε επί δεκαετίες σε αυστηρή άσκηση, νηστεία και αδιάλειπτη προσευχή, χωρίς κανείς να γνωρίζει την πραγματική της ταυτότητα.
Το μυστικό της αποκαλύφθηκε μόνον λίγο πριν την κοίμησή της, όταν πλέον είχε φτάσει σε μέτρα μεγάλης αγιότητας. Η τόλμη, η ταπείνωση και η αφοσίωση της Οσίας Ευφροσύνης ανέδειξαν το μεγαλείο της ψυχής της, υπενθυμίζοντας ότι η πνευματική αναζήτηση δεν γνωρίζει φύλο ούτε περιορισμούς.
Απολυτίκιον:
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον
Ὡς παρθένος φρόνιμη καὶ ἀδιάφθορος, κοτηγγυήθης ὁσίως τῷ Ζωοδότῃ Χριστῷ, καὶ προσκαίρων τὴν χλιδὴν ἐμφρόνως ἔλιπες, ὅθεν ἐν μέσω τῶν ἀνδρῶν, ὡς ἀμόλυντος ἀμνάς, ἐξέλαμψας Εὐφροσύνη, καὶ τοῦ Βελίαρ τὰ κέντρα, τὴ πολιτεία σου ἀπήμβλυνας.
Ο Όσιος Παφνούτιος – Ο πνευματικός πατέρας και δάσκαλος
Ο Όσιος Παφνούτιος υπήρξε μια εμβληματική μορφή του αιγυπτιακού μοναχισμού. Έζησε τον 4ο αιώνα και μαθήτευσε κοντά σε μεγάλους ασκητές, αντλώντας από την πείρα και τη σοφία τους.
Ο Παφνούτιος υπήρξε διδάσκαλος πλήθους μοναχών, τους οποίους καθοδηγούσε στην ασκητική ζωή με πατρική αγάπη. Η φήμη του ως πνευματικού πατέρα εξαπλώθηκε σε ολόκληρη την Αίγυπτο. Ξεχώριζε για την πραότητα, την ταπείνωση, αλλά και για τη σταθερότητά του στην Ορθόδοξη πίστη, σε καιρούς που η Εκκλησία δοκιμαζόταν από αιρέσεις και διωγμούς.
Η Εκκλησία τον μνημονεύει ως έναν από τους στύλους του μοναχισμού, ο οποίος συνέβαλε στη διάδοση της ερημικής πολιτείας και στη διαμόρφωση του ασκητικού ήθους που χαρακτηρίζει την ορθόδοξη πνευματικότητα.
Το εορτολόγιο και η σημασία της μνήμης τους για την Ορθοδοξία
Η σύναξη των δύο αυτών αγίων την ίδια ημέρα δεν είναι τυχαία· αναδεικνύει δύο όψεις του ίδιου πνευματικού αγώνα:
- Η Οσία Ευφροσύνη υπενθυμίζει τη δύναμη της θέλησης και της αφιέρωσης στον Θεό, που υπερβαίνει τα κοινωνικά στερεότυπα.
- Ο Όσιος Παφνούτιος ενσαρκώνει την πατρική καθοδήγηση και τη διδασκαλία, στοιχείο θεμελιώδες για την πορεία της Εκκλησίας.
Η Ορθοδοξία βλέπει στους δύο αυτούς αγίους παραδείγματα πίστης, ταπείνωσης και αυταπάρνησης, που εξακολουθούν να εμπνέουν τους πιστούς και να φωτίζουν τον δρόμο της σωτηρίας.
Σήμερα, σύμφωνα με το εορτολόγιο, έχουν γιορτή οι:
- Ευφροσύνη, Φροσύνη, Φρόσω, Ευφροσύνα, Φροσούλα, Φροσού, Έφη
Δείτε επίσης:
