Η αιφνίδια επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Σόφια, στα τέλη του περασμένου έτους (20/12/21), παραμονές της εορταστικής περιόδου, καταδεικνύει αφενός την πολυπλοκότητα της γεωπολιτικής εξίσωσης που αποκαλείται «Δυτικά Βαλκάνια», αφετέρου τον επείγοντα χαρακτήρα του ζητήματος της ένταξης των έξι χωρών της «ομάδας» αυτής στην Ε.Ε.
- Από τον Νίκ. Σταυρουλάκι
Η πολυπαραγοντική εξίσωση υποκρύπτει ήδη έντονο παρασκήνιο και υπόγειες διαβουλεύσεις μεταξύ των κυβερνήσεων (φυσικά και της ελληνικής) σε όλο το μήκος και το πλάτος της περιοχής αυτής, που ωθείται εκ των πραγμάτων προς την Ευρώπη, χωρίς να είναι έτοιμη για αυτό το άλμα, επί του εδάφους.
Η υπόσχεση για ένταξη έχει δοθεί στις χώρες της περιοχής πριν από δύο δεκαετίες, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει καταστεί δυνατή η εκπλήρωσή της. Η τελευταία προσπάθεια κατεβλήθη στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου, και μάλιστα επί σλοβενικής προεδρίας, μιας χώρας που, ενώ δεν επιθυμεί να συγκαταλέγεται στη βαλκανική περίμετρο, γνωρίζει πολύ καλά τα ιδιώματα της περιοχής. Ούτε αυτή κατάφερε να περάσει στη σύνοδο ημερομηνία έναρξης των διαπραγματεύσεων για τις έξι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων…
Η παράθεση των χωρών της ομάδας είναι αρκετή για την εξιστόρηση του γρίφου που καλούνται να λύσουν οι Βρυξέλλες. Σερβία, Μαυροβούνιο, Βοσνία/Ερζεγοβίνη, Αλβανία, Σκόπια και Κόσοβο δεν έχουν λύσει βασικές διμερείς διαφορές, ώστε να προχωρήσουν απρόσκοπτα προς την Ευρώπη. Εάν οι διαφορές αυτές αγνοηθούν, τότε η Ε.Ε. θα έχει εγκαταστήσει στους κόλπους της τη λεγόμενη «πυριτιδαποθήκη» και οι διμερείς οξύτητες θα εμφανιστούν ως εσωτερικό πρόβλημα της Ένωσης.
Η Βοσνία/Ερζεγοβίνη παραπαίει υπό το βάρος της εσωτερικής σερβοβοσνιακής σύγκρουσης. Η Αλβανία δεν έχει αφήσει τα μεγαλοϊδεατικά της σχέδια, διεκδικώντας ενοποίηση του γεωγραφικού χώρου των Αλβανών, το Κοσσυφοπέδιο δεν είναι χώρα αναγνωρισμένη από όλους, ενώ παράλληλα διατηρεί άλυτα συνοριακά θέματα με τη Σερβία, και η λεγόμενη «Βόρεια Μακεδονία» συνθλίβεται από το βέτο της Βουλγαρίας για ένταξη στην Ε.Ε. ως προς το ζήτημα αναγνώρισης «μακεδονικής» ταυτότητας και γλώσσας, που «κέρδισε» η χώρα αυτή με τη διμερή Συμφωνία των Πρεσπών με την Ελλάδα.
Λόγια του… αέρα
Τα υπόλοιπα που επικαλούνται οι γραφειοκράτες των Βρυξελλών για την αναβολή ορισμού ημερομηνίας έναρξης διαπραγματεύσεων, όπως οι δήθεν φόβοι αντίδρασης στο εσωτερικό της Ε.Ε. σε εκδήλωση μεταναστευτικών ροών ή η μη ικανοποίηση απαραίτητων μεταρρυθμίσεων, κ.λπ., είναι λόγια του… αέρα. Τα διμερή κρίσιμα ζητήματα μεταξύ εθνών δεν μπορούν να κρυφτούν κάτω από το χαλί της ευρωπαϊκής ευημερίας…
Στην επίσκεψη του πρωθυπουργού στη Σόφια, το θέμα της έναρξης διαπραγματεύσεων Αλβανίας – Σκοπίων στην Ε.Ε. «κρύφτηκε» πίσω από τις συζητήσεις για γενικότερα θέματα συνεργασίας, όπως ο κάθετος άξονας φυσικού αερίου IGB… Ωστόσο, το «κλειδί» για την απελευθέρωση της ενταξιακής διαδικασίας για αυτές τις χώρες βρίσκεται στην ταυτότητα της «Βόρειας Μακεδονίας», όπως διαμορφώθηκε με τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Το ισχύον βουλγαρικό βέτο έριξε την κυβέρνηση Μπορίσοφ. Η νέα τετρακομματική κυβέρνηση δείχνει να είναι πιο συγκαταβατική ως προς τη βουλγαροσκοπιανή διαφορά. Ο νέος πρωθυπουργός Κιρίλ Πέτκοφ δήλωσε ότι «η Βουλγαρία θα άρει το βέτο της προηγούμενης κυβέρνησης για την έναρξη του ενταξιακού διαλόγου της Βόρειας Μακεδονίας με την Ε.Ε. τους επόμενους έξι μήνες».
Πίστωση χρόνου ψάχνει η Αθήνα
Στην Αθήνα, η κυβέρνηση της Ν.Δ. ψάχνει πίστωση χρόνου, καθώς καθυστερεί να κυρώσει στη Βουλή τρία μνημόνια συνεργασίας Ελλάδας – Σκοπίων, που απορρέουν από τη Συμφωνία των Πρεσπών, λόγω εσωκομματικών προβλημάτων εξαιτίας της συμφωνίας.
Οι «έξι μήνες» που ζήτησε ο Πέτκοφ είναι αρκετοί για να μη γίνει η χώρα μας για μία ακόμα φορά ρεζίλι ως προς τις υποχρεώσεις της, που στο κάτω κάτω εξυπηρετούν τα εθνικά συμφέροντα, αφού σε αυτά περιλαμβάνεται και η επιτήρηση του εναέριου χώρου των Σκοπίων από την ελληνική Πολεμική Αεροπορία. Οι «έξι μήνες» θα… δείξουν!
