Με άρθρο της στην εφημερίδα Παρόν, η ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Έλενα Κουντουρά επισημαίνει ότι κατέθεσε ερώτηση στη Κομισιόν για τη νομιμότητα της ρήτρας αναπροσαρμογής στη χώρα μας και ζητά να προστατευθούν οι καταναλωτές από τις υπέρογκες αυξήσεις στην ενέργεια.
«Με πρωτοβουλία μου σε ευρωπαϊκό επίπεδο, κατέθεσα ερώτηση στην Κομισιόν για τη νομιμότητα της ρήτρας αναπροσαρμογής στην Ελλάδα. Η παρέμβασή μου αυτή, που στήριξε και συνυπέγραψε σύσσωμη η ομάδα των ευρωβουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, στοχεύει στην προστασία των καταναλωτών στη χώρα μας από τις υπέρογκες επιβαρύνσεις στα τιμολόγια ρεύματος, εξαιτίας της βίαιης και μεθοδευμένης εφαρμογής της ρήτρας, η οποία παραβιάζει το κοινοτικό δίκαιο.
Οι δύο κοινοτικές οδηγίες που ορίζουν το ευρωπαϊκό πλαίσιο προστασίας των καταναλωτών στα ζητήματα των ρητρών αναπροσαρμογής είτε δεν εφαρμόζονται είτε παραβιάζονται κατά την εφαρμογή τους από την ελληνική κυβέρνηση. Η πρώτη οδηγία της ΕΟΚ (93/13) ξεκάθαρα προβλέπει ότι είναι καταχρηστική τόσο η μονομερής –χωρίς σοβαρό ή προβλεπόμενο λόγο– τροποποίηση των όρων της σύμβασης από τον προμηθευτή όσο και η αύξηση των τιμών κατά πολύ υψηλότερα από τη συμφωνημένη τιμή, εφόσον δεν προβλέπεται το δικαίωμα του καταναλωτή να λύσει τη σύμβαση.
Η δεύτερη οδηγία (2019/944) ισχύει από το 2019 και η ελληνική κυβέρνηση όφειλε να την ενσωματώσει στην εθνική νομοθεσία μέχρι τον Δεκέμβριο του 2020, όμως δεν το έπραξε, με αποτέλεσμα η Κομισιόν να έχει ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία επί παραβάσει κατά της χώρας μας. Οι αθέμιτες και μεθοδευμένες πρακτικές της μικρής γραμματοσειράς στο οπισθόφυλλο των λογαριασμών, με κρυπτικό περιεχόμενο ή παραπομπές σε άγνωστα στο καταναλωτικό κοινό κανονιστικά κείμενα, και η αιφνιδιαστική εφαρμογή ρητρών με την αποστολή του λογαριασμού, χωρίς πρότερη ενημέρωση και έγκριση από τους καταναλωτές, παραβιάζουν σημαντικά άρθρα της οδηγίας, με πρώτο τη ρήτρα της ουσιαστικής διαφάνειας.
Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία με επικεφαλής τον πρόεδρο Αλέξη Τσίπρα κατέθεσε δύο καίριες τροπολογίες για την προστασία των καταναλωτών. Η πρώτη τροπολογία, στις 4 Μαΐου, αφορούσε την απαγόρευση διακοπών ηλεκτροδότησης σε περιπτώσεις οφειλής της ρήτρας μέχρι να κριθεί η νομιμότητά της δικαστικά, που όμως η κυβέρνηση απέρριψε.
Η δεύτερη τροπολογία, στις 26 Μαΐου, ζητούσε επιπλέον ουσιαστική φορολόγηση των πραγματικών υπερκερδών των παρόχων αλλά και η έκτακτη οικονομική ενίσχυση να καλύπτει το εξάμηνο Δεκεμβρίου – Μαΐου, ανεξάρτητα από την περίοδο έκδοσης των λογαριασμών, ώστε να συμπεριλάβει και τους χειμερινούς μήνες. Μόνο τα μέτρα επιδοτήσεων δεν επαρκούν για να αντιμετωπισθούν οι στρεβλώσεις στα ρυθμιστικά χαρακτηριστικά της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ειδικά σε ολιγοπωλιακές αγορές, όπως η ελληνική, όπου οι αυξήσεις τιμών και η αστάθεια της αγοράς χονδρικής μετατοπίζεται απευθείας στις αγορές λιανικής. Ενώ οι κυβερνήσεις μπορούν να παρέμβουν για τον καθορισμό των τιμών και την προστασία των καταναλωτών, η ελληνική κυβέρνηση καθυστέρησε αδικαιολόγητα και άφησε τους καταναλωτές εκτεθειμένους απέναντι σε ένα πρωτοφανές κύμα χρεώσεων, που ξεκίνησε πριν από την κρίση του πολέμου στην Ουκρανία.
Η ενεργειακή ακρίβεια χτυπά την Ελλάδα ήδη από το καλοκαίρι του 2021. Η πολεμική σύρραξη όξυνε την κατάσταση και τα μέχρι σήμερα μέτρα για τον περιορισμό της ενεργειακής κρίσης και των φαινομένων αισχροκέρδειας είναι αποσπασματικά και ασαφή. Απουσιάζει έμπρακτα η κυβερνητική βούληση για την έγκαιρη προστασία και στήριξη της κοινωνικής πλειοψηφίας, των πολιτών, των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, που γονατίζουν καθημερινά. Σε αντίθεση με την Ελλάδα, χώρες όπως η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Γαλλία και άλλες πήραν από νωρίς εθνικά μέτρα. Είτε εισήγαγαν έγκαιρα πλαφόν στη χονδρική ή στη λιανική τιμή του ρεύματος, είτε μείωσαν τον ειδικό φόρο κατανάλωσης στα καύσιμα, είτε φορολόγησαν άμεσα τα υπερκέρδη των παραγωγών και μεταπωλητών ηλεκτρικής ενέργειας. Ακριβώς επειδή λείπουν οι πολιτικές παρεμβάσεις για δραστικά διορθωτικά μέτρα στη χώρα μας, η Ελλάδα, μία από τις χώρες με τους χαμηλότερους μισθούς στην ΕΕ, είναι σήμερα πρωταθλήτρια ενεργειακής ακρίβειας στην Ευρώπη με διαφορά, με μεσοσταθμική αύξηση 80% στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος στο οκτάμηνο, όταν σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη δεν ξεπερνά το 30%.
Όσο για τα καύσιμα, η τιμή της βενζίνης ξεπερνά τα 2,2 – 2,4 ευρώ το λίτρο σε αρκετές περιοχές, την ώρα που σε εξέλιξη βρίσκεται ένα νέο κύμα ανατιμήσεων και πληθωριστικών πιέσεων τον Μάιο, μετά το αρνητικό ρεκόρ 28ετίας του πληθωρισμού τον Απρίλιο, που διαμορφώθηκε στο 10,2%. Η οξεία ενεργειακή κρίση που πλέον διαπερνά την ελληνική κοινωνία απαιτεί ισχυρή πολιτική βούληση, ώστε αντί να εξυπηρετούνται τα συμφέροντα των λίγων και ισχυρών της αγοράς, να προστατευθούν όλοι οι πολίτες και να εξασφαλισθεί το δικαίωμα πρόσβασής τους σε προσιτή ενέργεια, που αποτελεί βασικό κοινωνικό αγαθό» καταλήγει η κ. Κουντουρά.
