Στο πώς οι μεταναστευτικές ροές επηρεάζουν την ατζέντα της βιωσιμότητας επικεντρώθηκε η συζήτηση της υφυπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου, Σοφίας Βούλτεψη, της επικεφαλής τής αντιπροσωπείας του IFRC στην Τουρκία, Τζέσι Τόμσον, της προέδρου της Διεθνούς Αμνηστίας Ελλάδος, Ελένης Κόντου και του μέλους του συμβουλίου Andan Foundation Switzerland, Χαλίντ Κοσέρ, κατά τη διάρκεια του συνεδρίου του Economist στην Αθήνα. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης τέθηκε ακόμα το ζήτημα της ανάγκης άμεσης συνεργασίας μεταξύ των χωρών προέλευσης και των χωρών υποδοχής.
Η κ. Βούλτεψη εστίασε την παρέμβασή της στα προγράμματα και τις πολιτικές ένταξης που υλοποιούνται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα.
«Βιωσιμότητα, ανθεκτικότητα, ειρηνική συνύπαρξη. Λέξεις και έννοιες που κάθε φορά που τις προφέρουμε νιώθουμε την ανάγκη να βάλουμε στο τέλος ένα ερωτηματικό. Λέξεις και έννοιες που μοιάζει να φτιάχτηκαν για την εποχή του… ερωτηματικού. Τη δική μας εποχή, όπου δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι προσπαθούν να ξεφύγουν από τους τρεις ενεργούς πολέμους (Συρία, Ουκρανία, Μέση Ανατολή), τους εμφυλίους πολέμους (μόνο ο εμφύλιος στο Σουδάν έχει προκαλέσει αριθμό-ρεκόρ εσωτερικά εκτοπισμένων – 7 εκατ. άνθρωποι μέσα σε 7 μήνες), την τρομοκρατία, τη βία κατά γυναικών και παιδιών, τα πραξικοπήματα και την εξάπλωση του τζιχαντισμού, την ξηρασία και γενικά την κλιματική αλλαγή. Αλλά και την εργαλειοποίηση προσφύγων και μεταναστών, την καλλιέργεια της κουλτούρας της διακίνησης, την εμπορία ανθρώπων, τους διωγμούς και τα βασανιστήρια, την εξαγωγή των εμφυλίων συρράξεων σε ευρωπαϊκό έδαφος (χαρακτηριστική η περίπτωση των συγκρούσεων μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων στρατοπέδων στην Ερυθραία) και τελικά την άνοδο της Ακροδεξιάς», επισήμανε η κυρία Βούλτεψη.
«Από κοντά και ο κίνδυνος της ριζοσπαστικοποίησης, η ρητορική του μίσους, η αναζωπύρωση παλιών παθών, ο αντισημιτισμός και η ισλαμοφοβία, οι αποκρουστικές εικόνες από τους αγκυλωτούς σταυρούς και τα αστέρια του Δαβίδ, που ογδόντα χρόνια μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου βγήκαν ξανά από τις πιο μαύρες σελίδες της σύγχρονης ιστορίας μας» συμπλήρωσε και τόνισε ότι η απάντηση στις προκλήσεις που θέτει το μεταναστευτικό βρίσκονται στην ένταξη.
«Αυτή τη στιγμή το πρόβλημα είναι πως δεν έχουμε κοινή ευρωπαϊκή πολιτική ούτε για το άσυλο, ούτε για τις επιστροφές, ούτε για την ένταξη. Κάθε χώρα πράττει όπως νομίζει και ανάλογα με το ποιος βρίσκεται στο τιμόνι της διακυβέρνησης. Σήμερα προβάλλει περισσότερο από ποτέ επιτακτική η ανάγκη να πάρουμε την πρωτοβουλία για μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική ένταξης που θα εφαρμόζεται από όλους και ακριβώς θα αποβλέπει συγχρόνως στην προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας της γνώμης, αλλά και την καταστολή του εξτρεμισμού και της ριζοσπαστικοποίησης», σημείωσε η υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου.
Η Τζέσι Τόμσον ανέφερε ότι η IFRC αποτελείται από 191 μέλη και -όπως είπε- «έτσι συναντούμε ανθρώπους σε κάθε βήμα της προσπάθειάς μας και η ελπίδα μας είναι ότι θα έχουμε μια προσέγγιση που θα τους επιτρέπει να μας ζητήσουν βοήθεια ανεξάρτητα από το νομικό τους καθεστώς». Αναφέρθηκε ακόμα στο δύσκολο ταξίδι στη Μεσόγειο που γίνεται όλο και πιο δύσκολο γιατί λιγοστεύουν τα περάσματα ενώ σημείωσε ότι αυτό κάνει τους ανθρώπους αυτούς περισσότερο ευάλωτους και γίνονται θύματα εκμετάλλευσης.
Ανέφερε ακόμα ότι υπάρχει περιορισμένη πρόσβαση σε πληροφορία και υπάρχουν και δυσκολίες ένταξης σε μια χώρα και προσέθεσε ότι σημειώνεται μια αύξηση της ρητορικής μίσους και δεν αξιοποιούνται οι δυνατότητες των ανθρώπων αυτών που έρχονται εδώ.
Καταλήγοντας η κυρία Τόμσον επισήμανε ότι η ουκρανική κρίση έδειξε τι είναι εφικτό εάν υπάρχει πολιτική βούληση και συνεργασία.
Η πρόεδρος της Διεθνούς Αμνηστίας Ελλάδος, Ελένη Κόντου, εξέφρασε διαφωνίες για το νέο ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη Μετανάστευση, υποστηρίζοντας ότι το Σύμφωνο αυξάνει τους κινδύνους, δίνει έμφαση στην αποτροπή εισόδου και στις επιστροφές. «Αντί να μοιράζει δίκαια την ευθύνη για τα κράτη μέλη, το Σύμφωνο αυτό εισάγει πιο σύνθετες διαδικασίες από εκείνο του Δουβλίνου και ευνοεί τις επιστροφές. Παράλληλα, περιπλέκει τις διαδικασίες στα σύνορα», είπε μεταξύ άλλων η κυρία Κόντου, ενώ σημείωσε ότι σε καταστάσεις κρίσεων επιτρέπεται στα κράτη μέλη να παρεκκλίνουν από σημαντικά μέτρα διασφάλισης τα οποία υποβαθμίζουν τις διαδικασίες ασύλου.
Ο Χαλίντ Κοσέρ αναφέρθηκε επίσης στη συμπερίληψη και είπε ότι τα στοιχεία δείχνουν πως οι μετανάστες και οι πρόσφυγες συμβάλλουν στην πολιτική και κοινωνική ζωή και ότι υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη για αλληλεγγύη τόσο στις χώρες προέλευσης όσο και στις χώρες προορισμού ενώ τόνισε την ανάγκη προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο κ. Κοσέρ επισήμανε ότι η πιο σημαντική πτυχή της βιωσιμότητας που αγγίζει τους πρόσφυγες είναι η κλιματική αλλαγή ενώ υποστήριξε ότι η κλιματική αλλαγή δεν οδηγεί αναπόφευκτα σε εκτοπισμό.
