Στοιχεία για το πώς η αεροπορία των ΗΠΑ (USAF: United States Air Force) και η διαστημική δύναμη των ΗΠΑ (USSF: United States Space Force) βίωσαν τη νέα «καθημερινότητα» αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνας που διαμόρφωσαν οι ιρανικές πυραυλικές επιθέσεις κατά του Ισραήλ τον Απρίλιο και τον Οκτώβριο του 2024 δημοσιεύτηκαν πρόσφατα. Καθώς η δημιουργία της «Ασπίδας του Αχιλλέα», στην οποία περιλαμβάνονται η αντιπυραυλική, η αντιαεροπορική και η αντι-drone (μη επανδρωμένα αεροσκάφη – ΜΕΑ) θωράκιση της χώρας, έχει ανακοινωθεί ως ύψιστη κυβερνητική εξοπλιστική προτεραιότητα, θεωρείται χρήσιμη η παράθεση ορισμένων εξ αυτών.
- Του Περικλή Ζορζοβίλη
Τα στοιχεία περιέχονται σε τρία άρθρα που δημοσιεύτηκαν στο τεύχος Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου 2025 του διμηνιαίου περιοδικού «Αεροπορικές και Διαστημικές Δυνάμεις» (Air & Space Forces), που εκδίδεται από την Ενωση Αεροπορικών και Διαστημικών Δυνάμεων (Air & Space Forces Association). Στα άρθρα περιγράφεται η επιχειρησιακή δράση των υπερηχητικών, χαμηλής παρατηρησιμότητας (stealth) μαχητικών αεροπορικής κυριαρχίας F-22 Raptor, της κορωνίδας του στόλου των μαχητικών της Αεροπορίας των ΗΠΑ, των μαχητικών πολλαπλού ρόλου F-15E Strike Eagle και μονάδων της διαστημικής δύναμης των ΗΠΑ στην αντιμετώπιση των ιρανικών επιθέσεων. Με βάση ανοιχτές πηγές, η USAF διαθέτει σε υπηρεσία 195 μαχητικά F-22 Raptor (οκτώ εκ των οποίων είναι αεροσκάφη δοκιμών) και 218 μαχητικά F-15E Strike Eagle.
Στο πρώτο άρθρο περιγράφονται οι επιχειρησιακές εμπειρίες της 90ής Μοίρας Μαχητικών, που τις αρχές Αυγούστου του 2024 ανέπτυξε 12 μαχητικά F-22 Raptor από τη διακλαδική βάση Ελμεντορφ-Ρίτσαρντσον της Αλάσκα στην αεροπορική βάση Αλ Ουντέιντ στο Κατάρ, αμέσως μετά την ισραηλινή προσβολή στην Τεχεράνη, που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο του Ισμαήλ Χανίγια, του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς και ενώ το Ιράν απειλούσε με αντίποινα. Μεταξύ άλλων, η αποστολή της μοίρας περιελάμβανε και την αντιμετώπιση ΜΕΑ και πυραύλων πλεύσης (cruise). Οπως διαπιστώθηκε λόγω του ραντάρ ενεργού ηλεκτρονικής σάρωσης (AESA) με το οποίο είναι εξοπλισμένα τα F-22, όπως τα οικεία F-16 Viper, Rafale και τα υπό προμήθεια F-35A Lightning II, ο εντοπισμός των ΜΕΑ αποδείχθηκε ευκολότερος σε σχέση με τα συμβατικά ραντάρ, αλλά όχι χωρίς δυσκολίες λόγω του μικρού μεγέθους και της χαμηλής ταχύτητάς τους.
Κατά τον διοικητή της μοίρας αντισμήναρχο (Ι) Ντάστιν Τζόνσον επρόκειτο για «εναέρια μάχη αλλά διαφορετικού τύπου από αυτή που είχαμε πριν εκπαιδευθεί» και με σημαντικά προβλήματα ταυτοποίησης τόσο των βλημάτων πλεύσης όσο και των ΜΕΑ. Ας σημειωθεί ότι η μοίρα αξιοποίησε διδάγματα που περιέχονταν σε εργασία του επισμηναγού (Ι) Μπέντζαμιν Κόφι που ανήκε στη δύναμη της 494ης Μοίρας Μαχητικών με F-15E Strike Eagle.
Ο επισμηναγός (Ι) Κόφι, αφού πρώτα ανέλυσε το οπτικό υλικό από εμπλοκές ΜΕΑ όλων των συναδέλφων του στη μοίρα, συνέγραψε την εργασία ως μνημόνιο ενεργειών που απαιτούνται για την κατάρριψη ενός ΜΕΑ μετά τον εντοπισμό του. Η μεγάλη αξία του μνημονίου έγινε γρήγορα αντιληπτή από την ηγεσία των Αεροπορικών Δυνάμεων των ΗΠΑ στην Ευρώπη (USAFE), η οποία μερίμνησε για τη διανομή του σε όλες τις μοίρες μαχητικών που αναπτύσσονταν στη Μέση Ανατολή. Με αυτόν τον τρόπο έγιναν ευρέως γνωστά στα πληρώματα τα διδάγματα και υποβοηθήθηκε η τελειοποίηση των τακτικών αντιμετώπισης της συγκεκριμένης απειλής. Σύμφωνα με το άρθρο λόγω της φήμης του F-22 Raptor και της επιτυχίας αμερικανικών και άλλων συμμαχικών μαχητικών στην αναχαίτιση ΜΕΑ κατά την επίθεση του Απριλίου 2024, στη δεύτερη ιρανική επίθεση, τον Οκτώβριο του 2024, χρησιμοποιήθηκαν αποκλειστικά βαλλιστικά βλήματα.
Το πρόβλημα
Επίσης στο άρθρο ο αντισμήναρχος (Ι) Τζόνσον εκφράζει τη βεβαιότητά του ότι όλες οι προετοιμασίες των πληρωμάτων των F-22 για την αντιμετώπιση την απειλής των ιρανικών ΜΕΑ είναι 100% εφαρμόσιμες και σε άλλα επιχειρησιακά σενάρια και ότι στην περίπτωση παγκόσμιας σύρραξης μεταξύ υπερδυνάμεων η αντιμετώπιση των ΜΕΑ «είναι 100% βέβαιο ότι θα αποτελεί μέρος του προβλήματος που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί».
Σε αντίθεση με τα F-22 Raptor της 90ής Μοίρας Μαχητικών που αναπτύχθηκαν στη Μέση Ανατολή, περίπου τέσσερις μήνες μετά την ιρανική επίθεση, τα F-15E Strike Eagle της 494ης Μοίρας Μαχητικών τη νύχτα της 13ης Απριλίου 2024 απογειώθηκαν για να αναχαιτίσουν την ιρανική επίθεση. Μεταξύ αυτών και το μαχητικό F-15E, με κυβερνήτη τον επισμηναγό (Ι) Κόφι και αξιωματικό οπλικών συστημάτων τη σμηναγό (Ι) Λέισι Χέστερ. Στην αρχική σάρωση το ραντάρ εντόπισε 20 έως 30 στόχους και προκειμένου να εκμηδενιστεί η πιθανότητα να πρόκειται για επιστροφές στόχων εδάφους όπως π.χ. αυτοκίνητα που κινούνταν στον δρόμο, η σμηναγός (Ι) Χέστερ χρησιμοποίησε το ατρακτίδιο στοχοποίησης του μαχητικού για οπτική επιβεβαίωση, που όμως απέβη αρνητική. «Επρόκειτο για αληθινούς στόχους που κατευθύνονταν προς τα δυτικά (προς το Ισραήλ)» είναι η δήλωση που αποδίδει το άρθρο στον επισμηναγό (Ι) Κόφι.
Το μέγεθος της ιρανικής επίθεσης με βάση τις μαρτυρίες ιπταμένων που περιέχονται στο άρθρο ήταν πρωτοφανές. Πολύ σύντομα στα δίκτυα επικοινωνιών ακουγόταν η συνθηματική λέξη «γουίντσεστερ», που σήμαινε ότι το μαχητικό είχε εξαντλήσει όλα τα βλήματα αέρος – αέρος, περιλαμβανομένων των φυσιγγίων του πυροβόλου αλλά και των όπλων αέρος – εδάφους, που ήταν η τελευταία επιλογή που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την προσβολή ΜΕΑ. Σε χρονικό διάστημα περίπου 20 λεπτών τα περισσότερα των αμερικανικών μαχητικών είχαν αναλώσει και τα οκτώ βλήματα αέρος – αέρος με τα οποία ήταν εξοπλισμένα και στη συνέχεια επιχειρούσαν να προσβάλουν τα ιρανικά ΜΕΑ με το διαμετρήματος 20 χλστ. πυροβόλο τους αλλά με περιορισμένα αποτελέσματα.
«Η φύση του πολέμου έχει αλλάξει»
Τη νύχτα της 13ης Απριλίου 2024 αμερικανικά μαχητικά F-16 Fighting Falcon και F-15E Strike Eagle κατέρριψαν συνολικά 80 ιρανικά ΜΕΑ. Ο πτέραρχος (Ι) Τζέιμς Χέκερ, που από τον Ιούνιο του 2022 μέχρι σήμερα κατέχει τη θέση του διοικητή των Αεροπορικών Δυνάμεων των ΗΠΑ στην Ευρώπη (USAFE), τη χαρακτήρισε σαφή ένδειξη ότι «η φύση του πολέμου έχει αλλάξει, ειδικά όταν πρόκειται για MEA μονής κατεύθυνσης [αυτοκτονίας]».
Σύμφωνα με το τρίτο άρθρο, εξίσου αποκαλυπτικές για την εξέλιξη των πραγμάτων αποδείχθηκαν οι άνευ προηγουμένου όσον αφορά τον όγκο, το εύρος και τους χρονικούς περιορισμούς ιρανικές επιθέσεις Απριλίου και Οκτωβρίου 2024 για το προσωπικό της διαστημικής δύναμης των ΗΠΑ. «Πλέον δεν αντιμετωπίζουμε την πυραυλική άμυνα ως εμπλοκή ενός μόνο πυραύλου, αλλά πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι να παρέχουμε ιχνηλάτηση και προειδοποίηση για πολλαπλούς πυραύλους που βάλλονται ταυτόχρονα» αναφέρει η δήλωση του αντιπτεράρχου Ντάγκλας Α. Σχις, διοικητή Διαστήματος της διαστημικής δύναμης των ΗΠΑ, που φιλοξενεί το άρθρο. Στη βάση των ανωτέρω η ελληνική πλευρά θα πρέπει να επιδιώξει την πρόσβαση στα διδάγματα από την αντιμετώπιση των ιρανικών πυραυλικών επιθέσεων, να τα προσαρμόσει στα δεδομένα του ελληνικού θεάτρου επιχειρήσεων και να σχεδιάσει κατάλληλα την εθνική αρχιτεκτονική αντιαεροπορική και αντιπυραυλική άμυνα.
Πηγή: Κυριακάτικη Δημοκρατία
