Ρύθμιση με δύο νέα πολεοδομικά εργαλεία για τους οικισμούς με λιγότερους από 2.000 κατοίκους ανακοίνωσε ο Μητσοτάκης

Μια νομοθετική ρύθμιση (σ.σ. θα κατατεθεί εντός της ημέρας στη Βουλή) που παρέχει -κατά το κυβερνητικό αφήγημα- πολεοδομική ασφάλεια στους οικισμούς με λιγότερους από 2.000 κατοίκους παρουσιάστηκε σε σύσκεψη που είχε ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρο Παπασταύρου και τον Υφυπουργό Νίκο Ταγαρά.

Σύμφωνα με την κυβερνητική ανακοίνωση, με τη νέα ρύθμιση διατηρούνται τα υφιστάμενα όρια σε περισσότερους από 9 στους 10 μικρούς οικισμούς, «προστατεύοντας τόσο τα περιουσιακά δικαιώματα των ιδιοκτητών όσο και τη δημογραφική προοπτική της περιφέρειας».

Η νέα αυτή ρύθμιση προβλέπει δύο νέα πολεοδομικά εργαλεία:

• Τη Ζώνη Ανάπτυξης Οικισμού, που αφορά κοινότητες με πληθυσμό έως 700 κατοίκους, που αποτελούν την πολύ μεγάλη πλειοψηφία, και διασφαλίζει τη δυνατότητα δόμησης έως τα σημερινά όρια. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, κατοχυρώνονται πολεοδομικά όλα τα χωριά της επικράτειας και συνολικά περίπου το 93% των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων.
• Την Περιοχή Ελέγχου Χρήσεων, που θα καλύπτει οικισμούς με 701 έως 2.000 κατοίκους και προβλέπει ευνοϊκότερες πρόνοιες σε σύγκριση με την εκτός σχεδίου δόμηση.

Η δήλωση του Πρωθυπουργού

«Θέλω να συγχαρώ το Υπουργείο για τις συνολικές πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει στα κρίσιμα ζητήματα του πολεοδομικού σχεδιασμού της χώρας. Δρομολογείται ένα εξαιρετικά φιλόδοξο σχέδιο, όπου η χώρα για πρώτη φορά θα αποκτήσει ειδικά χωροταξικά πλαίσια σε ολόκληρη την επικράτεια. Και στα πλαίσια αυτής της πολύ μεγάλης, συχνά την αποκαλώ “σιωπηλή”, μεταρρύθμισης, γιατί δεν αναδεικνύεται τόσο στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ερχόμαστε και επιλύουμε και το ζήτημα το οποίο απασχόλησε πολύ την κοινή γνώμη πρόσφατα, με τα όρια των οικισμών, όπου υπήρχε και αρκετή παραπληροφόρηση σχετικά με το τι κάνει και με το τι δεν κάνει το Προεδρικό Διάταγμα το οποίο δημοσιεύθηκε σχετικά πρόσφατα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Η αποβιομηχανοποίηση της Γερμανίας ξυπνά μαύρες μνήμες…

Και για να το πούμε με πολύ απλά λόγια, όπως το είπε και ο Υπουργός, για όλους τους οικισμούς κάτω των 700 κατοίκων, πρακτικά τη συντριπτική πλειοψηφία των οικισμών της χώρας, ουσιαστικά θα διατηρηθούν τα υφιστάμενα όρια, όπως αυτά χαράχθηκαν πριν από κάποιες δεκαετίες, άρα δεν αλλάζει απολύτως τίποτα.

Και για εκείνους τους οικισμούς μεταξύ 700 και 2.000 κατοίκων θα δημιουργηθεί ένα ευέλικτο εργαλείο το οποίο θα επιτρέπει τη δόμηση και στα τμήματα τα οποία καταλαμβάνουν ουσιαστικά την υφιστάμενη ζώνη Γ, με μεγαλύτερη ευελιξία από αυτή που προβλέπεται σήμερα στην εκτός σχεδίου δόμηση.

Οπότε, νομίζω ότι, και με τις σημερινές ανακοινώσεις, για ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του ελληνικού πληθυσμού της υπαίθρου λύνεται μία σημαντική αβεβαιότητα, μία εκκρεμότητα.

Και θέλω να τονίσω και πάλι ότι οι διατάξεις αυτές είναι απαραίτητες όχι μόνο για να μπει τάξη στον χώρο, αλλά για να μπορέσουμε να στηρίξουμε την ύπαιθρο, τη δημογραφική μας πολιτική και να ενθαρρύνουμε και τους πολίτες, γιατί όχι, να μπορούν να επιστρέψουν πίσω στα χωριά τους και να το κάνουν με τη μέγιστη δυνατή ταχύτητα και πολεοδομική ευελιξία».

Η δήλωση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας

«Μια νέα νομοθετική ρύθμιση για τους οικισμούς στη χώρα κάτω από 2.000 κατοίκους, η οποία θα κατατεθεί αργότερα στη Βουλή σήμερα. Μια ρύθμιση που λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες ενίσχυσης της υπαίθρου και τη μεγάλη δημογραφική πρόκληση.

Όπως είναι γνωστό, με τις αποφάσεις του ΣτΕ του 2017 και του 2019, ακυρώθηκαν τα όρια που είχαν θεσμοθετηθεί με απόφασή του Νομάρχη σε 150 οικισμούς, στο Ρέθυμνο και στο Πήλιο, με αποτέλεσμα να έχουμε μια πολεοδομική αδράνεια στους συγκεκριμένους 150 οικισμούς, αλλά συγχρόνως να έχουμε μια πολεοδομική ανασφάλεια σε όλους τους οικισμούς κάτω από 2.000 κατοίκους.

Το Προεδρικό Διάταγμα που ακολούθησε, τον Απρίλιο του 2025, ασφαλώς οδηγεί σε ασφάλεια δικαίου στη δόμηση των οικισμών αυτών, όμως, μετά την απόρριψη της ζώνης Γ από το ΣτΕ, παρέμενε ανοιχτό το ζήτημα με τα περιφερειακά τμήματα των οικισμών.

Αυτό ερχόμαστε σήμερα και το επιλύουμε, με την εισαγωγή δύο νέων πολεοδομικών εργαλείων: για τους οικισμούς έως 700 κατοίκους, οι οποίοι ειρήσθω εν παρόδω αποτελούν την πολύ μεγάλη πλειοψηφία των οικισμών, διασφαλίζεται η δυνατότητα δόμησης μέχρι το σημερινό τους όριο, με το πολεοδομικό εργαλείο της ζώνης ανάπτυξης οικισμού, για λόγους αντιμετώπισης του δημογραφικού και ενίσχυσης της περιφέρειας.

Αλλά και για τους υπόλοιπους οικισμούς, από 701 κατοίκους έως 2.000, προβλέπεται το πολεοδομικό εργαλείο της περιοχής ελέγχου χρήσεων, η οποία αντιμετωπίζει με ευνοϊκότερο τρόπο τη δόμηση σε σχέση με την εκτός σχεδίου.

Με τον τρόπο αυτό, επιλύουμε την κανονιστική ασάφεια, ενισχύουμε την προοπτική των μικρών οικισμών, με σεβασμό στην ταυτότητα και την ιστορική κληρονομιά του κάθε τόπου, για μια Ελλάδα χωροταξικά ασφαλή, αναπτυξιακά ισχυρή και δημογραφικά αισιόδοξη».