Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφέρθηκε στην προοπτική ίδρυσης Υπουργείου, που θα ασχολείται ειδικά με την έρευνα και την ανάπτυξη και θα περιλαμβάνει και την τριτοβάθμια εκπαίδευση, σε βάθος διετίας, την περίοδο μετά τις επόμενες εκλογές, όπως διευκρινίζουν κυβερνητικές πηγές, κατά τη συζήτηση που είχε με τον συνιδρυτή του BioInnovation Greece, Νίκο Κυρπίδη, στο πλαίσιο του Bio3 Forum 2025.
Ο κ. Μητσοτάκης επισήμανε ότι στόχος είναι η ενοποίηση του ερευνητικού χώρου, ενώ σημείωσε ότι η Ελλάδα πρέπει να αποκτήσει μόνιμο κονδύλι για την έρευνα στον προϋπολογισμό, με αξιοκρατία και αυστηρά κριτήρια αξιολόγησης επιδόσεων, ώστε οι ερευνητές μας να έχουν ορατότητα για τους κανόνες, αλλά και για τους πόρους που έχουν στη διάθεσή τους.
Στην εισαγωγική του τοποθέτηση ο πρωθυπουργός επανέλαβε την εκτίμηση πως η Ελλάδα μπορεί να γίνει χώρα καινοτομίας και να μειωθεί η σχετική απόσταση με πολλούς εκ των Ευρωπαίων εταίρων μας.
Σχετικά με το ρόλο της επιστημονικής έρευνας στα θέματα ασφαλείας, ο κ. Μητσοτάκης εκτίμησε ότι η έρευνα και η εθνική ασφάλεια είναι έννοιες συνδεδεμένες και επέμεινε ότι «βλέπω να αναδύεται ένας νέος χώρος όσον αφορά στην τεχνολογική καινοτομία γύρω από τον τομέα της άμυνας».
«Για πρώτη φορά διαθέτουμε μια δομή, το Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ), που έχει τη δυνατότητα, σχετικά γρήγορα, να χρηματοδοτεί καινοτόμα έργα για την ανάπτυξη προϊόντων, τα οποία, φυσικά, απαιτούν πολλή βασική έρευνα, προκειμένου να καταλήξουν σε αποδεδειγμένα βιώσιμα προϊόντα ή υπηρεσίες», είπε.
Τέλος, και αναφορικά με τις κυβερνητικές δράσεις για τη στήριξη της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας, αλλά και την προσέλκυση Ελλήνων του εξωτερικού, ο πρωθυπουργός τόνισε ότι οφείλουμε να αναγνωρίσουμε πως η ελληνική διασπορά μπορεί να προσφέρει τεράστια αξία στη χώρα, επικαλούμενος και το παράδειγμα των πολλών Ελλήνων καθηγητών στα 100 κορυφαία αμερικανικά πανεπιστήμια.
«Άρα, υπάρχει το πνευματικό δυναμικό που, υπό ορισμένες συνθήκες, μπορεί να είναι πολύ χρήσιμο για τη χώρα, ειδικά σε τομείς, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, αλλά και οι βιοεπιστήμες. Έχουμε πραγματικά ηγετικές προσωπικότητες, τόσο στον ακαδημαϊκό χώρο όσο και στη βιομηχανία», είπε χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο Μητσοτάκης θα συζητήσει με την ερευνητική κοινότητα
Όπως τόνισε χαρακτηριστικά για τη δημιουργία νέου υπουργείου:
«Πιστεύω ότι αυτή τη στιγμή -και μιλώ έχοντας έξι χρόνια εμπειρίας με αυτό το ζήτημα- εξακολουθούμε να έχουμε ένα σχετικά κατακερματισμένο σύστημα, στο οποίο υπάρχουν ερευνητικά κέντρα που εποπτεύονται από το Υπουργείο Ανάπτυξης και από τον Γενικό Γραμματέα Έρευνας. Ταυτόχρονα όμως, πολύ ερευνητικό έργο λαμβάνει χώρα στα ακαδημαϊκά μας ιδρύματα. Είναι σαφές ότι αυτοί οι δύο χώροι δεν επικοινωνούν με τον τρόπο που θα έπρεπε.
Επομένως, μία από τις ιδέες στις οποίες εστιάζω ιδιαίτερα, κάτι που έχουμε συζητήσει και στον δημόσιο διάλογο για την έρευνα και την καινοτομία, δημόσια και ιδιωτική, είναι πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε έναν ενοποιημένο ερευνητικό χώρο. Ίσως μια λύση, την οποία προτείνω για πρώτη φορά στον δημόσιο διάλογο, αλλά θα χαρώ να συζητήσω με την ερευνητική κοινότητα, είναι η δημιουργία ενός Υπουργείου αφοσιωμένου στην έρευνα και την ανάπτυξη, το οποίο, ωστόσο, θα περιλαμβάνει και την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Έχοντας καταπιαστεί με την διοικητική αναδιάρθρωση στο υψηλότερο επίπεδο, γνωρίζω ότι χρειάζονται πολλή προετοιμασία προκειμένου αυτές οι προσπάθειες να γίνουν πράξη.
Δεν είναι κάτι που μπορούμε να κάνουμε μέσα σε μία μέρα, αλλά είναι σίγουρα κάτι που η χώρα θα μπορούσε να έχει έτοιμο μετά τις επόμενες εκλοές, αν το σχεδιάσουμε σωστά και αν συνεργαστούμε με την ερευνητική κοινότητα ώστε να ενοποιηθεί ο ερευνητικός χώρος. Και στη συνέχεια να εξετάσουμε και τα άλλα ιδρύματα που χρειαζόμαστε για να συμπληρώσουμε την υπηρεσία που θα είναι υπεύθυνη για έναν ενοποιημένο ερευνητικό χώρο. Είμαι, λοιπόν, έτοιμος να συζητήσω σοβαρά αυτό το θέμα. Και σε συνεργασία με την Υπουργό Παιδείας και τον Υφυπουργό, θα οργανώσουμε έναν πιο δομημένο διάλογο σχετικά με τον τρόπο που θα συγκροτηθεί αυτός ο κοινός ερευνητικός χώρος».
Και συνέχισε αναφέροντας:
«Και θα επιμείνω σε αυτό: να ληφθεί υπόψη το απόλυτο μέγεθος της χώρας και το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν είναι σε θέση να μην επικεντρωθεί τουλάχιστον σε ορισμένους τομείς όπου θεωρούμε ότι έχουμε φυσικά συγκριτικά πλεονεκτήματα. Τώρα, είναι η βιοτεχνολογία ένας από αυτούς τους τομείς; Η απάντηση είναι ναι. Γιατί; Νομίζω ότι υπάρχουν δύο προφανείς λόγοι.
Ο πρώτος είναι ότι διαθέτουμε μια πολύ δυναμική εγχώρια φαρμακευτική βιομηχανία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτή τη στιγμή έχουμε 45 εργοστάσια στην Ελλάδα, ως αποτέλεσμα των κινήτρων που παρέχουμε στην εγχώρια φαρμακευτική βιομηχανία. Είχαμε επενδύσεις που άγγιζαν τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ ως αποτέλεσμα του συμψηφισμού επενδύσεων. Και μεγάλο μέρος αυτών των επενδύσεων δεν αφορά μόνο τη βασική παραγωγή, αλλά και την έρευνα και ανάπτυξη.
Φυσικά, ο δεύτερος λόγος, όπως θα συζητήσουμε, είναι η εντυπωσιακή κοινότητα των ομογενών μας, η οποία μπορεί να λειτουργήσει ως φυσική γέφυρα μεταξύ της Ελλάδας και της τεχνολογίας αιχμής στο πεδίο των βιοεπιστημών στο εξωτερικό».
