Σε μια εποχή όπου οι παραδοσιακές γεωπολιτικές ισορροπίες καταρρέουν και οι βεβαιότητες του παρελθόντος δεν ισχύουν πια, η Ελλάδα καλείται να επαναπροσδιορίσει τη στρατηγική της με ενότητα και συναίνεση. Αυτό ήταν το κεντρικό μήνυμα της εκδήλωσης με θέμα «Γεωπολιτικές Εξελίξεις Ελληνικού Ενδιαφέροντος – Προκλήσεις και Προοπτικές», που διοργάνωσε το βράδυ της Τετάρτης 22 Οκτωβρίου το Σώμα Ομοτίμων Καθηγητών στο Πανεπιστήμιο Πατρών.
Ομιλητές στην εκδήλωση ήταν η πρόεδρος της Επιτροπής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής και πρώην υπουργός Εξωτερικών, Ντόρα Μπακογιάννη, και ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης (2013-2015) και πρώην υπουργός Εξωτερικών, Ευάγγελος Βενιζέλος.
Μπακογιάννη: «Τεκτονικές αλλαγές» και η ανάγκη για ευελιξία
Η βουλευτής της ΝΔ ξεκίνησε την τοποθέτησή της με μια κατηγορηματική διαπίστωση: «Σήμερα, δεν ισχύουν ισορροπίες Δύσης – Ανατολής, δεν ισχύει η αμυντική στρατηγική της Ευρώπης όπως την γνωρίζαμε, δεν ισχύουν οι κανόνες του παιχνιδιού, γιατί όσο περίεργο και αν είναι, υπήρχαν κάποιοι κανόνες σε αυτό το παιχνίδι της άσκησης πολιτικής, αλλά σήμερα αυτοί οι κανόνες δεν υπάρχουν πια και έχουμε πλέον να κάνουμε με νέα δεδομένα».
Στην «καινούργια πραγματικότητα», όπως την χαρακτήρισε, όπου συντελούνται τεκτονικές αλλαγές, η Ελλάδα οφείλει να έχει «μία πολύ συγκεκριμένη στρατηγική, διότι επειδή ακριβώς αλλάζουν τα πράγματα, χρειάζεται μία ευελιξία στον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπιστούν, δηλαδή προσαρμογή και γρήγορες αποφάσεις».
Το τοξικό πολιτικό κλίμα ως εμπόδιο
Ωστόσο, η Ντόρα Μπακογιάννη προειδοποίησε για ένα σοβαρό εμπόδιο: «Στην Ελλάδα, όπως και σε πάρα πολλές χώρες της Ευρώπης, ζούμε αυτή τη στιγμή ένα πολύ βαρύ πολιτικό και τοξικό κλίμα, το οποίο είναι πολύ βαρύ στην άσκηση της εξωτερικής πολιτικής».
Η έμφασή της ήταν σαφής: «Αν ένα πράγμα απαιτεί μία επιτυχημένη εξωτερική πολιτική είναι η ενότητα, δηλαδή ενότητα και από τα τρία κόμματα που κάποτε κυβέρνησαν».
Η πρόταση 5Χ5 και η ελληνοτουρκική συζήτηση
Αναφερόμενη στον ελληνοτουρκικό διάλογο, η πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών υπογράμμισε ότι «οφείλουμε να δούμε με πάρα πολύ μεγάλη προσοχή για το πώς μπορεί να γίνει και πάνω σε ποια βάση».
Εδώ ανέφερε την πρόταση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για το 5Χ5, δηλαδή «πέντε χώρες στην Μεσόγειο, ένας διάλογος». «Αυτή είναι μία συζήτηση προς τη σωστή κατεύθυνση, η οποία έπρεπε να ανοίξει και άνοιξε», τόνισε.
Η πρόταση για τραπέζι διαλόγου
Η Ντόρα Μπακογιάννη επανέλαβε την πρότασή της για τη δημιουργία ενός διαφορετικού πλαισίου διαλόγου: «Πιστεύω ότι η εξωτερική πολιτική μιας χώρας πρέπει να ασκείται με την ευρύτερη δυνατή συναίνεση, την οποία πρέπει όλα τα σοβαρά πολιτικά κόμματα να την επιδιώξουν».
«Η χώρα μας είναι πάρα πολύ μικρή για να μας επιτρέπεται η πολυτέλεια του τσακωμού πάνω σε θέματα που ουσιαστικά συμφωνούμε», υπογράμμισε, προσθέτοντας: «Το Συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών δεν μπορεί να λειτουργήσει και για αυτό πιστεύω ότι θα πρέπει να υπάρξει ένα τραπέζι, στο οποίο θα κληθούν όλοι οι τέως εκλεγμένοι πρωθυπουργοί της χώρας και ο Ευάγγελος Βενιζέλος, όπου σε αυτό το τραπέζι θα καθίσουν μαζί με τον πρωθυπουργό της χώρας».
Σε άλλο σημείο της τοποθέτησής της, διευκρίνισε ότι «δεν υπάρχει πρόβλημα μέσα στην παράταξή μας αυτή την στιγμή, διότι οι διαφορές που υπάρχουν είναι ακόμα εντός πλαισίου», αλλά προειδοποίησε ότι «οι ευρύτερες αντιδράσεις είναι αντιδράσεις οι οποίες θα πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν».
Βενιζέλος: «Ο κόσμος έχει γίνει επισφαλής»
Ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου του ΑΠΘ ξεκίνησε με μια εξίσου ανησυχητική διαπίστωση: «Ο κόσμος έχει γίνει επισφαλής, τα στερεότυπά μας, τα αυτονόητά μας και οι βεβαιότητές μας έχουν τεθεί υπό αμφισβήτηση, αφού το σημείο τομής είναι πάρα πολύ απλό, δηλαδή η εκλογή του νέου προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών».
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος τόνισε την ανάγκη επανεξέτασης όλων των βεβαιοτήτων: «Πρέπει να επανεξετάσουμε τα πάντα ξεκινώντας από την Δύση, διότι ως ιστορικό υποκείμενο, ως πολιτιστικό φαινόμενο, ως αξιακή επικράτεια και ως στρατηγική επιλογή δεν είναι καθόλου αυτονόητο».
Για τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, σημείωσε ότι «δεν ενεργεί αυτομάτως και αυτονοήτως ως ο ηγέτης της Δύσης, αλλά ως ηγέτης των Ηνωμένων Πολιτειών και είναι έτοιμος να αναδειχθεί στην ηγεσία της Δύσης, αν τα υπόλοιπα μέρη της Δύσης αποδεχθούν τους όρους του». Σχετικά με την Ευρώπη, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών υπογράμμισε ότι «βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με τεράστια διλήμματα, δηλαδή αν μπορεί να αναλάβει το βάρος της ασφάλειάς της, ενώ ταυτόχρονα το ΝΑΤΟ πρέπει να επανεξετάσει την ταυτότητά του».
Η ελληνική στρατηγική υπό αναθεώρηση
Όσον αφορά στην Ελλάδα, ο Ευάγγελος Βενιζέλος ήταν σαφής: «Πρέπει να επανεξετάσουμε όλη μας την στρατηγική, η οποία βασιζόταν σε μία πολύ απλή λογική, ότι ακόμα και αν έχεις μία στιγμή έντασης, ένα επεισόδιο, θα παρέμβουν οι Ηνωμένες Πολιτείες και θα έχεις μία διπλωματική διαδικασία». Όμως, όπως τόνισε, «αυτά τώρα δεν είναι δεδομένα».
Το πιο κρίσιμο σημείο της τοποθέτησής του αφορούσε την εσωτερική συναίνεση: «Δεν μπορείς να ασκήσεις εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας και άμυνας και δεν μπορείς να έχεις εθνική στρατηγική χωρίς ένα καλλιεργημένο και θεμελιωμένο εσωτερικό μέτωπο. Αυτό δεν υπάρχει στην χώρα μας».
Η διαπίστωση αυτή γίνεται ακόμη πιο οδυνηρή αν σκεφτούμε, όπως υπενθύμισε, ότι «έχουμε ζήσει 50 χρόνια μέσα στην συναίνεση της μεταπολίτευσης, η οποία διαμορφώθηκε στην πράξη. Τα κόμματα που κυβέρνησαν διαμόρφωσαν μία ενιαία στρατηγική με ελάχιστες παρεκκλίσεις. Και τις θεμελιωτικές κινήσεις τις είχε κάνει ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, που ήταν ο πρώτος πρωθυπουργός της μεταπολίτευσης».
Κλείνοντας, ο Ευάγγελος Βενιζέλος προειδοποίησε: «Άρα λοιπόν, αν δεν διαμορφώσουμε στοιχειώδεις προϋποθέσεις διαλόγου και συναίνεσης δεν θα μπορέσουμε να κάνουμε τους χειρισμούς που απαιτούνται, ενώ το περιβάλλον γύρω μας είναι καινοφανές απειλητικό και εν δυνάμει επικίνδυνο».
Η εκδήλωση στην Πάτρα, την οποία συντόνισε ο δημοσιογράφος Κωνσταντίνος Μάγνης, ανέδειξε μια σπάνια συμφωνία απόψεων μεταξύ δύο πολιτικών από διαφορετικές παρατάξεις. Τόσο η Ντόρα Μπακογιάννη όσο και ο Ευάγγελος Βενιζέλος συμφώνησαν ότι η νέα γεωπολιτική πραγματικότητα απαιτεί από την Ελλάδα να επανεξετάσει τη στρατηγική της, να επιδείξει ευελιξία και, κυρίως, να οικοδομήσει ένα εσωτερικό μέτωπο συναίνεσης.
*Φωτογραφία ΑΠΕ-ΜΠΕ
Δείτε επίσης:
- Ο Βενιζέλος ξαναχτυπά και μοιράζει εγκεφαλικά στο Μαξίμου
- Παρέμβαση Ντόρας: «Κυριάκο μίλα με Καραμανλή, Σαμαρά, Παπανδρέου, Τσίπρα και Βενιζέλο»
H Γιαγια αλλα μας ελεγε στο παρεθλον η Τουρκια ετσι η Τουρκια αλλιος μας τα ειχε κανει τουμπανο , μεχρι στον γαμο της κορης του Ερντογαν πηγε . Και αυτη οι Ανθρωποι ασχολουντε με την τυχη της χωρας . Κρητηκα παλλικαρια δεν εχετε στον τοπο σας , κατι καλυτερο δεν βλεπετε την Καταντια μας .
Παρατήρηση, στην αφίσα δεν ανέφερε καθόλου την κ. Μπακογιάννη. Μπήκε τελευταία στιγμή?
Η εικόνα Βενιζέλου Μπακογιάννη μαζί μόνο αποστροφή μπορεί να δημιουργήσει και όχι ενότητα… παρα πολυ μαυρο το μέλλον με τέτοιους σωτήρες