Η εικόνα της ηχηρής απουσίας κυβερνητικών στελεχών και υπουργών από την εκδήλωση για τα 30 χρόνια του Ελληνοκινεζικού Επιμελητηρίου στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» προκάλεσε αίσθηση. Στην εκδήλωση όπου βραβεύτηκε ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής για τη συμβολή του στην ενίσχυση των ελληνοκινεζικών σχέσεων, ο μόνος που παραβρέθηκε ήταν ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου Εξωτερικών Δημήτρης Σκάλκος.
Το λιμάνι του Πειραιά έχει μετατραπεί ήδη σε πεδίο αντιπαράθεσης με τις ΗΠΑ και την Κίνα να ξιφουλκούν με ανακοινώσεις. Από πλευράς τους οι ΗΠΑ έδειξαν μέσω της Κίμπερλι Γκιλφόιλ ότι δεν θέλουν η Ελλάδα να μένει στη σφαίρα της κινεζικής επιρροής, ενώ το Πεκίνο με τη σειρά του εξέδωσε σκληρή ανακοίνωση ως απάντηση.
Οι δηλώσεις Μητσοτάκη για την από τη Σιγκαπούρη
Μια ημέρα μετά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης από τη Σιγκαπούρη στέλνει το μήνυμα ότι η κυβέρνηση δεν προτίθεται να αμφισβητήσει τη συμφωνία με την COSCO, αλλά παράλληλα θέλει να συνεχίσει την ενεργειακή και όχι μόνο συνεργασία με τις ΗΠΑ.
Στρατηγικός κόμβος για την Κίνα
Το λιμάνι, που για το Πεκίνο αποτελεί στρατηγικό κόμβο της πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος», και για την Ουάσιγκτον κρίσιμο πεδίο ανάσχεσης της κινεζικής επιρροής στην Ανατολική Μεσόγειο, έχει μετατραπεί σε σημείο όπου κάθε δημόσια δήλωση αποκτά διπλωματικό βάρος. Το εύθραυστο αυτό σκηνικό αποτυπώνεται με ακρίβεια στην ανάλυση του Euractiv, που υπογραμμίζει ότι μπορεί πλέον να είναι αργά για να εκδιωχθεί η Κίνα από τον Πειραιά, καθώς το κινεζικό αποτύπωμα στο λιμάνι έχει αποκτήσει βάθος, διάρκεια και νομική θωράκιση.
«Κεφάλι του δράκου» στη Μεσόγειο για το Πεκίνο
Το Euractiv υπενθυμίζει ότι την περίοδο των μνημονίων, σε μια εποχή όπου η Ελλάδα αναζητούσε επειγόντως επενδύσεις, η COSCO ήταν πρακτικά ο μόνος μεγάλος διεθνής παίκτης που έδειξε πραγματικό ενδιαφέρον. Από την αρχική παραχώρηση του τερματικού σταθμού μέχρι την εξαγορά του 67% του ΟΛΠ το 2016, η κινεζική παρουσία παγιώθηκε και συνέβαλε στο να εξελιχθεί ο Πειραιάς σε ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια του κόσμου, ενώ το Πεκίνο τον αποκαλεί «κεφάλι του δράκου» στη Μεσόγειο, επιβεβαιώνοντας τη στρατηγική του αξία.
Με την επανεκλογή Τραμπ, όμως, η Ουάσιγκτον επιστρέφει δυναμικά στην περιοχή, αναζητώντας τρόπους να περιορίσει την κινεζική επιρροή. Το Euractiv αποκαλύπτει ότι οι ΗΠΑ διερευνούν λύσεις όπως η αναβάθμιση των ναυπηγείων Ελευσίνας σε λιμάνι πολλαπλών χρήσεων, μια προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα αντίβαρο στον κινεζικό έλεγχο του Πειραιά, αν και οι αναλυτές προειδοποιούν ότι τέτοια έργα έχουν μεγάλους χρονικούς και χωροταξικούς περιορισμούς.
Πιθανή ένταση με την Κίνα
Το βέβαιο είναι ότι οι συμφωνίες που έχουν υπογραφεί είναι δεσμευτικές, ενώ η Κίνα έχει τη δυνατότητα να απαντήσει νομικά, να απαιτήσει αποζημιώσεις ή να προβεί σε κινήσεις που θα δυσκόλευαν περαιτέρω τις ελληνοαμερικανικές προσπάθειες. Η Αθήνα, από την πλευρά της, εξετάζει ένα νέο νομοσχέδιο που θα δημιουργεί κεντρική λιμενική αρχή και πιθανόν να περιορίζει την αυτονομία των διαχειριστών, συμπεριλαμβανομένης της COSCO, μια εξέλιξη που μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης, αλλά και ως αφορμή για νέα ένταση.
Στο πολιτικό τοπίο της Ελλάδας, η συζήτηση παραμένει ως επί το πλείστον σιωπηρή. Τα κόμματα αποφεύγουν να τοποθετηθούν ανοιχτά, ενώ οι συμβολισμοί μιλούν από μόνοι τους. Ο Κώστας Καραμανλής, που υπέγραψε την αρχική συμφωνία με την COSCO, υπερασπίστηκε εκ νέου την επένδυση. Ο Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος κάποτε αντιτάχθηκε σθεναρά στην παρουσία της Κίνας, βρέθηκε φέτος στην κινεζική στρατιωτική παρέλαση. Στο παρασκήνιο, η κυβέρνηση Μητσοτάκη καλείται να διαχειριστεί τον πιο λεπτό διπλωματικό ισορροπισμό των τελευταίων ετών, σε μια περίοδο όπου το πολιτικό σκηνικό κινείται προς κατακερματισμό και οι εκλογές του 2027 ήδη ρίχνουν βαριά σκιά.
Ο Πειραιάς σύμβολο της νέας γεωπολιτικής πραγματικότητας
Το βέβαιο είναι ότι ο Πειραιάς έχει πάψει εδώ και καιρό να είναι απλώς ένα εμπορικό λιμάνι. Έχει μετατραπεί σε σύμβολο της νέας γεωπολιτικής πραγματικότητας, σε σημείο όπου τέμνονται οι στρατηγικές φιλοδοξίες της Κίνας και οι επιδιώξεις των ΗΠΑ, σε ένα πεδίο όπου η Ελλάδα καλείται να λειτουργήσει ως ισορροπιστής σε ένα παιχνίδι δυνάμεων που ξεπερνά τα στενά εθνικά όρια. Το αν μπορεί να το πετύχει χωρίς μεγάλες απώλειες, μένει να αποδειχθεί τα επόμενα χρόνια, καθώς ο «νέος Ψυχρός Πόλεμος» βρίσκει το πρώτο του πραγματικό μέτωπο στα νερά του Πειραιά.
Δείτε επίσης:
- Η Πρεσβεία της Κίνας ξαναχτυπά
- Η κινεζική πρεσβεία επιτίθεται στην Κίμπερλι Γκίλφοϊλ
- Συνάντηση Θεοδωρικάκου-Γκιλφόιλ: Οι ΗΠΑ επενδύουν στο λιμάνι της Ελευσίνας με το… βλέμμα στον Πειραιά
