Ο βυζαντινός ναός που ήρθε στο φως από ανασκαφή στην Ακρόπολη Θεσσαλονίκης

Βρέθηκαν πολλά νομίσματα που βοηθούν στην χρονολόγησή του

Must Read

Ένας απολύτως άγνωστος ναός της Παλαιολόγειας περιόδου και ένα πυκνό νεκροταφείο της ίδιας εποχής βρέθηκαν σε σωστική ανασκαφή οικοπέδου λίγα μέτρα από την κεντρική «πορτάρα» της Θεσσαλονίκης, πολύ κοντά στα τείχη της Ακρόπολης.

Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, η ανακοίνωση για το μοναδικό και εξαιρετικά σπάνιο εύρημα που συμπληρώνει την ιστορία της πόλης έγινε σε συνέδριο με την συμμετοχή Ελλήνων Βυζαντινολόγων, το οποίο είναι σε εξέλιξη στην Κομοτηνή.

Στην ανακοίνωση που αφορά στην Ακρόπολη της Θεσσαλονίκης προχώρησαν η Επιστημονικά Υπεύθυνη Αρχαιολόγος, Αικατερίνη Κούσουλα, και οι Αρχαιολόγοι Αναστασία Λίνδα και Χαρίλαος Γουΐδης. Σύμφωνα με αυτήν, αποκαλύφθηκε το μεγαλύτερο μέρος του ανατολικού τμήματος ιερού ναού, τοιχογραφίες, ένα νεκροταφείο με περίπου 60 ταφές και κτερίσματα, όπως και πολλά νομίσματα που βοηθούν στην χρονολόγηση του ναού.

Παλαιολόγειος ναός στην Ακρόπολη Θεσσαλονίκης

Ο τοίχος της κόγχης του ιερού Βήματος, που σώθηκε σε ικανό ύψος, εξωτερικά είναι πολύπλευρος, φτιαγμένος από λίθους και πλίνθους, πολλές από τις οποίες είναι ενσφράγιστες με σταυρούς. Εσωτερικά η πολυγωνική κόγχη σε δεύτερη φάση επαναδιαμορφώθηκε σε καμπύλο τοίχο.

Τόσο στην επιφάνεια του καμπύλου τοίχου όσο και στην κόγχη της Πρόθεσης, αποκαλύφθηκε σε καλή κατάσταση τμήμα του εικονογραφικού διακόσμου. Από την εικονογράφηση διατηρήθηκε το κάτω τμήμα της παράστασης της Άκρας Ταπείνωσης του Χριστού, όπου διακρίνονται τα δάχτυλα των σταυρωμένων χεριών του Κυρίου, όπως και τμήμα από τους πήχεις και το σώμα του.

Από την εικονογράφηση της αψίδας του ιερού, διατηρήθηκε αποσπασματικά η παράσταση του Μελισμού, στην οποία παριστάνονται ιεράρχες με περίτεχνα λειτουργικά άμφια και άγγελοι με πλούσια ενδύματα στην ιδιαίτερη και μεστή θεολογικών εννοιών σκηνή του Μελισμού.

Πολλά σπαράγματα πολυτελών τοιχογραφιών από τον χώρο του ιερού βρέθηκαν μέσα στο στρώμα καταστροφής της κόγχης και παρατηρείται ότι αρκετά από αυτά φέρουν επίστρωση φύλλου χρυσού, κάτι που δείχνει την υψηλή καλλιτεχνική τους αξία. Από τα σπαράγματα αυτά κατέστη δυνατόν να ανασυσταθεί εν μέρει η εικόνα της Θεοτόκου Πλατυτέρας -ένα αριστουργηματικό έργο της δεύτερης δεκαετίας του 14ου αιώνα, που αναμφίβολα κοσμούσε την ανώτερη ζώνη τοιχογράφησης της κόγχης.

Σε πολύ μικρή απόσταση από τον αγιογραφημένο τοίχο της κόγχης αποκαλύφθηκε και η ίδια η κτιστή, κυβική Αγία Τράπεζα.

Νεκροταφείο Παλαιολόγειας περιόδου με δεκάδες ταφές και κτερίσματα

Απλές στην μορφή, αλλά επιμελημένες ταφές των κατοίκων της βυζαντινής ακρόπολης, συμπληρώνουν τα μοναδικά ευρήματα της σημερινής οδού Στεργίου Πολυδώρου. Το πυκνό αυτό κοιμητήριο παρέχει ιδιαίτερα πολύτιμες πληροφορίες, όχι μόνο γιατί συμπληρώνει την εικόνα του ναού στον οποίο ανήκει, αλλά και γιατί μέχρι στιγμής δεν είναι γνωστό αντίστοιχης έκτασης εύρημα στο εσωτερικό της Ακρόπολης.

Στον χώρο της ανασκαφής ερευνήθηκαν οι ταφές σε επάλληλες στρώσεις. Πρόκειται για ταφές βρεφικές, παιδικές και ενηλίκων. Την ταφή μπορεί να συνοδεύουν σιδερένιοι ήλοι, όστρεα, άνθρακες, μολύβδινα ελάσματα, χαρώνειοι οβολοί, ενώ από τα στοιχεία ένδυσης και στολισμού των νεκρών, βρέθηκαν χάλκινα ενώτια, δαχτυλίδια, απλά χάλκινα κουμπιά και άλλα με διακόσμηση και επιχρύσωση, αποδεικνύοντας ότι οι ταφές πραγματοποιούνταν με τα κοσμικά ενδύματα των νεκρών και μάλιστα τα καλύτερα που διέθεταν.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν δύο ταφές ιδιαίτερα μεγαλόσωμων ανδρών, των οποίων το ύψος αγγίζει τα δύο μέτρα και η ταφή επίτοκης γυναίκας, που στην θέση της λεκάνης βρέθηκαν οστάρια και κρανίο εμβρύου σε θέση τοκετού.

Τα ευρήματα αποκαλύπτουν την χρονολόγησή τους

Με βάση την συνολική ανασκαφική εικόνα αλλά και την νομισματική μαρτυρία από κλειστά σύνολα των ταφών και του κτηρίου που περιλάμβαναν Λατινικές απομιμήσεις και κοπές Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου (1261-1281), μπορεί να διατυπωθεί ότι κοιμητήριο και ο ναός με πολυγωνική κόγχη ιδρύθηκαν περί τα μέσα του 13ου αι.

Το αρχικό αυτό κτίσμα, όμως, καταστράφηκε και γνώρισε και δεύτερη κατασκευαστική φάση στις αρχές του 14ου αιώνα, όπως συνάγεται από τα ανασκαφικά δεδομένα, το αγιογραφικό διάκοσμο, τις νομισματικές μαρτυρίες. Ωστόσο, κι αυτός ο ναός στην δεύτερη φάση του, επίσης δεν είχε ιδιαίτερα μακρά ζωή, αφού νομίσματα και κεραμική αποκαλύπτουν την ριζική καταστροφή και κατάχωση περί τις αρχές του 15ου αιώνα, στους ταραγμένους χρόνους που Βυζαντινοί Δεσπότες και Οθωμανοί Σουλτάνοι καταλάμβαναν διαδοχικά την Θεσσαλονίκη μέχρι την οριστική άλωσή της από τους τελευταίους.

Ακολουθήστε το newsbreak.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις τελευταίες & σημαντικές ειδήσεις.

Ακολουθήστε το newsbreak.gr στο κανάλι μας στο YouTube για να είστε πάντα ενημερωμένοι.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο newsbreak.gr

Κάθε σχόλιο δημοσιεύεται αυτόματα. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές και διατηρούμε το δικαίωμα να αφαιρέσουμε συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια όπου τα εντοπίζουμε. Σε κάθε περίπτωση ο καθένας φέρει την ευθύνη των όσων γράφει και το newsbreak.gr ουδεμία νομική ή άλλη ευθύνη φέρει.

ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ

εισάγετε το σχόλιό σας!
Πληκτρολογήστε το όνομα σας

 
ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Μπορεί τα γαλλικά στον Αλέξη να πηγαίνουν καλύτερα!

Ο πρώην πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας αν και τον τελευταίο καιρό πρέπει να έχει πολλά τρεχάματα με την οργάνωση και την...
ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Ο μηχανισμός δικαιοσύνης του Γιώργου Φλωρίδη επέτρεψε σε παιδοβιαστή να κυκλοφορεί ελεύθερος

Σοκ προκαλεί η υπόθεση του 25χρονου ντελιβερά που συνελήφθη μετά την επίθεση με κατσαβίδι σε οδηγό στην Ιερά Οδό. Και...
ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Εκτός γραμμής και ο γραμματέας της ΚΟ της ΝΔ! Ο Χαρακόπουλος ζητά επιστροφή Σαμαρά!

Εικόνα διάλυσης παρουσιάζει η Κοινοβουλευτική Ομάδα της ΝΔ και το Μαξίμου δεν μπορεί πλέον να ελέγξει τους βουλευτές. Και δεν...
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Μαξίμου: Αδιέξοδο στην κρίσιμη σύσκεψη για το καλώδιο

Μεγάλη εμπλοκή φαίνεται ότι δημιουργήθηκε με την πόντιση του καλωδίου, μετά τα σημερινά δημοσιεύματα της εφημερίδας «Ο Φιλελεύθερος» και τις...
SLIDER

Ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου: Σε συναγερμό το Μαξίμου μετά τις σκληρές δηλώσεις Χριστοδουλίδη

Έκτακτη σύσκεψη λαμβάνει χώρα στο Μέγαρο Μαξίμου, με αφορμή τις σκληρές δηλώσεις του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη, αναφορικά...
ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΙΣ

Δημοσκόπηση: Ευρωπαία Εισαγγελέας VS Ελληνική Δικαιοσύνη – Ποιον εμπιστεύεστε περισσότερο;

Η έλευση της Ευρωπαίας Εισαγγελέως, Λάουρα Κοβέσι στην Ελλάδα εν μέσω σοβαρών ερευνών για διασπάθιση ευρωπαϊκών πόρων προκαλεί σύγκρουση κυβέρνησης...
ΕΛΛΑΔΑ

Τραγικό τέλος για τουρίστα στα Χανιά – Άφησε την τελευταία του πνοή σε μονοπάτι

Ένας 70χρονος τουρίστας άφησε την τελευταία του πνοή στα Χανιά και συγκεκριμένα στο μονοπάτι Γιαλισκάρι – Ανυδροι που πραγματοποιούσε πεζοπορία....
ΕΛΛΑΔΑ

Θοδωρής Ελευθεριάδης: «Τα 8 ψέματα που έχουν ειπωθεί τελευταία για τα Τέμπη»

Ο Θοδωρής Ελευθεριάδης είναι ένας από τους συγγενείς των θυμάτων που ανεβαίνει τον δικό του Γολγοθά και ζητά όπως και...
ΕΛΛΑΔΑ

Πέθανε ο γνωστός συνταγματολόγος Γιώργος Κασιμάτης

Ο διαπρεπής συνταγματολόγος Γιώργος Κασιμάτης πέθανε σε ηλικία 93 ετών σήμερα Κυριακή 5/10 που νοσηλευόταν εδώ και λίγες ημέρες στο...

Διαβάζονται τώρα