H αρχαιότερη βιβλιοθήκη της ορθοδοξίας στη Μονή Αγίας Αικατερίνης Σινά: Μια «κιβωτός» γνώσης και σοφίας στην έρημο

Must Read

Πίσω από τους πέτρινους τοίχους της και τη σιωπή της απομακρυσμένης και δυσπρόσιτης ερήμου, η βιβλιοθήκη της Μονής της Αγίας Αικατερίνης του Σινά στην Αίγυπτο κατέχει μια από τις πιο εξαιρετικές συλλογές χειρογράφων στον κόσμο. Η βιβλιοθήκη δεν είναι απλώς ένα αρχείο, είναι ένας ζωντανό κύτταρο παράδοσης με περισσότερα από 1.500 χρόνια θρησκευτικής, πολιτιστικής και πνευματικής ιστορίας.

  • της Πολυξένης Μέγα

Χάρη στην ακούραστη και συχνά αιματηρή προσπάθεια των Σιναϊτών Μοναχών, ο πυρήνας του θησαυρού του μοναστηριού βρίσκεται στη συλλογή χειρογράφων του. Εδώ και 1500 χρόνια, οι Μοναχοί που μεριμνούσαν διαρκώς για την συγκέντρωση βιβλίων, χειρογράφων αρχικώς και εντύπων αργότερα, τα οποία διεφύλασσαν με φροντίδα και μόχθο, κατάφεραν να συγκεντρώσουν περισσότερους από 5.000 παπύρους, χειρόγραφα, έντυπα και έγγραφα βιβλία διαφόρων γλωσσών που χρονολογούνται από τον 4ο αιώνα.

Αυτή η μεγαλειώδης προσπάθεια είχε σαν αποτέλεσμα η Μονή σήμερα, να διαθέτει μια από τις αρχαιότερες με συνεχή ζωή, αξιολογότερες βιβλιοθήκες του κόσμου!

Το μεγαλύτερο μέρος της συλλογής είναι στα ελληνικά, συμπεριλαμβανομένων λειτουργικών κειμένων, βιβλικών χειρογράφων, γραπτών των Πατέρων της Εκκλησίας και κλασικής ελληνικής λογοτεχνίας. Υπάρχει όμως ένας αξιόλογος αριθμός στα ἀραβικά, συριακά, γεωργιανά, σλαβικά, μερικὰ ἀρμενικά, λατινικά, περ­σικά, πολωνικά, αἰθιοπικά και κοπτικά. Όλα τους εκφράζουν τις περιπέτειες της Μονής κατά το μακροαιώνιο βίο της αλλά και την έντονη πνευματική δραστηριότητα της σε άλλα έθνη όπου η Μονή διατηρούσε ακμάζοντα Μετόχια.

Ένα από τα πιο σημαντικά μέρη της συλλογής είναι τα παλίμψηστα – χειρόγραφα γραμμένα πάνω σε παλαιότερα κείμενα. Έχουν εντοπιστεί περίπου 130, πολλά από τα οποία κρύβουν ξεχασμένα αρχαία έργα που είχαν σβηστεί και η περγαμηνή τους λόγω σπανιότητας είχε επαναχρησιμοποιηθεί. Με τη σύγχρονη τεχνολογία, οι μελετητές ανακτούν τα χαμένα γραπτά, μεταξύ των οποίων πρώιμα ιατρικά κείμενα, συμπεριλαμβανομένων συνταγών και θεραπειών από αρχαίους γιατρούς, μέχρι πρότινος άγνωστα θρησκευτικά κηρύγματα και σχόλια καθώς και κλασικά έργα που είχαν εξαφανιστεί.

Πολλά από τα χειρόγραφα του Σινά προέρχονται από δωρεές κοσμικών αρχόντων και μάλιστα αυτοκρατόρων, όπως ο Ιουστινιανός ο οποίος κατά την ίδρυση της Μονής επροίκησε την Μονή με σπουδαία και πολύτιμα χειρόγραφα. Την βάση όμως της μεγάλης συλλογής αποτελούν τα χειρόγραφα έργα των ίδιων των Μοναχών της Μονής.

Μεγάλης αξίας είναι η συλλογή των σλαβικών χειρογράφων αρκετά από τα οποία είναι γραμμένα στην γκλαγκολική, την γραφή που επινόησαν οι αδελφοί Κύριλλος και Μεθόδιος για να αποδώσουν στην σλαβική γλώσσα τα ιερά κείμενα.

Το πιο διάσημο χειρόγραφο που βρισκόταν παλαιότερα στην Μονή, είναι ο Σιναϊτικὸς Κώδικας (Codex Sinaiticus). Πρόκειται για ένα από τα παλαιότερα και πληρέστερα χειρόγραφα της Βίβλου γραμμένος σε κεφαλαιογράμματη τετραγωνισμένη ελληνική γραφή και χρονολογείται από τον 4ο αιώνα. Είναι ένας αρχαίος χειρόγραφος κώδικας που περιέχει τα βιβλία της Καινής Διαθήκης και ένα μέρος των βιβλίων της Παλαιάς Διαθήκης. Το μεγαλύτερο μέρος του βρίσκεται σήμερα στη Βρετανική Βιβλιοθήκη, αλλά τμήματα του παραμένουν ακόμη στην Μονή του Σινά.

Πέρα όμως από την αξία των κειμένων τους, πολλά χειρόγραφα κοσμούνται με μικρογραφίες, διακοσμητική καλλιγραφία και φύλλα χρυσού. Αυτά τα εικονογραφημένα κείμενα αντανακλούν τη δεξιοτεχνία και την πνευματική αφοσίωση των μοναχών που τα δημιούργησαν. Ορισμένοι τόμοι είναι δεμένοι σε πλούσια δερμάτινα βιβλία, με επιχρυσωμένες άκρες και περίπλοκες ραφές.

Η Μονή διαθέτει επίσης αρχαίους χάρτες και αυτοκρατορικά διατάγματα, συμπεριλαμβανομένου ενός διάσημου εγγράφου (που ονομάζεται «αχτινάμε») που υποτίθεται ότι χορηγήθηκε από τον Προφήτη Μωάμεθ και εγγυάται την προστασία του μοναστηριού και των χριστιανών κατοίκων του. Επίσης, υπάρχει ένα αξιοσημείωτο αρχείο αλληλογραφίας που τεκμηριώνει αιώνες αλληλεπίδρασης με αυτοκράτορες, πατριάρχες, σουλτάνους και προσκυνητές.

Είναι αξιοσημείωτο ότι η βιβλιοθήκη παραμένει ενεργή. Οι μοναχοί συνεχίζουν να χρησιμοποιούν πολλά από αυτά τα κείμενα σε λατρευτικές τελετουργίες, εξακολουθούν να ασκούν την παραδοσιακή βιβλιοδεσία και την αποκατάσταση χειρογράφων. Με την υποστήριξη διεθνών οργανισμών, βρίσκονται σε εξέλιξη έργα ψηφιακής μετατροπής για να εξασφαλιστεί η επιβίωση αυτών των εύθραυστων θησαυρών.

Η Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά, σε συνεργασία με την Ηλεκτρονική Βιβλιοθήκη Παλαιών Χειρογράφων (EMEL) και τη Βιβλιοθήκη του UCLA, έχει δημιουργήσει την Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Χειρογράφων του Σινά, μια απαράμιλλη πηγή για τη μελέτη της ιστορίας και της λογοτεχνίας της Ανατολικής Μεσογείου από την ύστερη αρχαιότητα έως τις αρχές του μοντέρνου κόσμου.

Η μοναδική πνευματική και ιστορική αξία της Μονής αναγνωρίστηκε διεθνώς, καθώς από το 2002 περιλαμβάνεται στον κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.

Ακολουθήστε το newsbreak.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις τελευταίες & σημαντικές ειδήσεις.

Ακολουθήστε το newsbreak.gr στο κανάλι μας στο YouTube για να είστε πάντα ενημερωμένοι.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο newsbreak.gr

Κάθε σχόλιο δημοσιεύεται αυτόματα. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές και διατηρούμε το δικαίωμα να αφαιρέσουμε συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια όπου τα εντοπίζουμε. Σε κάθε περίπτωση ο καθένας φέρει την ευθύνη των όσων γράφει και το newsbreak.gr ουδεμία νομική ή άλλη ευθύνη φέρει.

ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ

εισάγετε το σχόλιό σας!
Πληκτρολογήστε το όνομα σας

 
ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Αυτή είναι η ημερομηνία της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν στη Νέα Υόρκη

Οριστικοποιήθηκε, κατά τα φαινόμενα, η ημερομηνία της συνάντησης του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, καθώς, σύμφωνα...
ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Δυσλειτουργίες στο υπουργείο Εργασίας και τα παράπονα που φτάνουν στο Μαξίμου

Ένα ακόμη ζήτημα συντονισμού φαίνεται να απασχολεί το Μέγαρο Μαξίμου, αυτή τη φορά στο υπουργείο Εργασίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο...
ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Εξεταστική: Άγριος καυγάς ΣΥΡΙΖΑ-Πλεύσης Ελευθερίας για τις καρέκλες

Με καυγά ΣΥΡΙΖΑ και Πλεύσης Ελευθερίας ξεκίνησε τις εργασίες της η Εξεταστική για τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Αφορμή ήταν η επιμονή του...
SLIDER

Δημοσκόπηση MRB: Ακρίβεια-ΟΠΕΚΕΠΕ φθείρουν τη ΝΔ – 10 κόμματα στη νέα Βουλή

Η… σταθερά επιθυμητή από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη αυτοδυναμία απομακρύνεται διαρκώς σύμφωνα και με τη νέα δημοσκόπηση της MRB για...
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Στα κάγκελα με Φλωρίδη: «Αποφυλακίσατε το βαρύ έγκλημα» – «Εννοείτε τον “Χασάπη” και τον “Φραπέ”;»

Διαρκείς εντάσεις με όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης προκάλεσε στη Βουλή ο υπουργός Δικαιοσύνης, Γιώργος Φλωρίδης. Είναι χαρακτηριστικό πως ο...
ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΙΣ

Δημοσκόπηση: Ποιος πιστεύετε ότι μπορεί να ενώσει την Κεντροαριστερά;

Τις τελευταίες εβδομάδες η πολιτική συζήτηση περιστρέφεται γύρω από την πολυδιάσπαση της λεγόμενης Κεντροαριστεράς και τον τρόπο που αυτή θα...
ΕΛΛΑΔΑ

Η SEAJETS εγκαινιάζει την παιδική χαρά στο Πάρκο Νεολαίας του Δήμου Κηφισιάς

Με τα παιδικά γέλια να πλημμυρίζουν τον χώρο, πραγματοποιήθηκαν τη Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου 2025 τα εγκαίνια της νέας παιδικής χαράς...
ΕΛΛΑΔΑ

Αντιφασιστική πορεία στη μνήμη του Παύλου Φύσσα – «Τσακίστε τους ναζί»

Πλήθος κόσμου λαμβάνει μέρος και φέτος στην πορεία που διοργανώνεται στη μνήμη του Παύλου Φύσσα, ο οποίος πριν από 12...
ΕΛΛΑΔΑ

Συναγερμός στην ΕΛΑΣ: Απέδρασε 27χρονος Αλβανός από τις φυλακές Κασσάνδρας

Απέδρασε κρατούμενος από τις αγροτικές φυλακές Κασσάνδρας, στην Χαλκιδική, και αναζητείται από την ΕΛ.ΑΣ. Το μεσημέρι της Πέμπτης ο 27χρονος...

Διαβάζονται τώρα