Μέσα σ αυτήν την ψηφιακή σφαίρα που ζούμε, μπορούμε με ασφάλεια να πούμε πως τα προσωπικά δεδομένα μας είναι πιο εκτεθειμένα από ποτέ. Από τις online αγορές μέχρι τα social media και τις τραπεζικές συναλλαγές, αφήνουμε καθημερινά «ίχνη» στο διαδίκτυο. Το καίριο ερώτημα είναι το εξής: πόσο ασφαλή είναι όλα αυτά τα δεδομένα; Και κυρίως, τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για να τα προστατεύσουμε χωρίς να έχουμε τίποτα τρελές «κομπιουτεράδικες» γνώσεις;
Γιατί μας αφορά όλους;
Πολλοί πιστεύουν ότι οι κυβερνοεπιθέσεις αφορούν μόνο εταιρείες ή τους μεγάλους καρχαρίες. Κι όμως, οι χάκερς στοχεύουν συχνά πυκνά τον απλό χρήστη, γιατί συνήθως έχει μια πιο χαλαρή προστασία. Ένα κλεμμένο email, ένας λογαριασμός social media ή τα στοιχεία της κάρτας μπορούν να γίνουν θησαυρός για τους επιτήδειους χάκερ.
Όπως λέει και ο σοφός λαός μας, «κάλλιο γαϊδουρόδενε παρά γαϊδουρογύρευε». Με μερικά απλά βήματα και προφυλάξεις, μπορούμε να μειώσουμε σημαντικά τον κίνδυνο να βρεθούμε μπλεγμένοι και εκτεθειμένοι σε μια τέτοια κατάσταση.
Ισχυρά passwords: η πρώτη γραμμή άμυνάς μας
Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι από εμάς χρησιμοποιούμε κωδικούς που θυμόμαστε εύκολα, το όνομα του pet μας, το χωριό που καταγόμαστε, την ημερομηνία γέννησής μας. Το πρόβλημα είναι ότι τους θυμούνται εύκολα και οι χάκερς. Αν ο κωδικός σου είναι “123456” ή το όνομα του σκύλου σου, ε, τότε δεν μιλάμε για καμία ασφάλεια.
Συμβουλή: Χρησιμοποίησε συνδυασμό γραμμάτων (κεφαλαίων και μικρών), αριθμών και συμβόλων. Και φυσικά, μην έχεις τον ίδιο κωδικό παντού σε όλα τα site. Ένας password manager μπορεί να σε βοηθήσει να τα οργανώσεις όλα χωρίς να τους ξεχνάς.
Two-Factor Authentication: μικρή ταλαιπωρία, μεγάλη προστασία
To λεγόμενo Two-Factor Authentication (2FA) είναι ένα από τα πιο απλά αλλά και πιο αποτελεσματικά μέτρα που μπορείς πολύ εύκολα να πάρεις. Ακόμη κι αν κάποιος βρει τον κωδικό σου, θα χρειαστεί και τον κωδικό που θα σου έρθει στο κινητό ή την ειδική εφαρμογή. Έτσι, το account σου γίνεται πολύ πιο δύσκολος στόχος σε επιθέσεις.
Περίεργα emails και links; Τον νου σου!
Ένα πολύ πιο μεγάλο ποσοστό από όσο φαντάζεσαι κυβερνοεπιθέσεων ξεκινάει με ένα απλό email. Ένα μήνυμα που μοιάζει να έρχεται από την τράπεζά σου ή από το δημόσιο μπορεί να κρύβει phishing δηλ. ψεύτικους συνδέσμους που κλέβουν τα στοιχεία σου.
Πριν κάνεις κλικ, σε email τύπου μεγαλη γκαμα τιτλων απο φρουτακια ή πάτησε εδώ για να αναβαθμίσεις την ασφάλεια του κινητού σου, κοίταξε προσεκτικά τη διεύθυνση αποστολέα. Αν φαίνεται περίεργη ή γεμάτη τυπογραφικά λάθη, μάλλον κάτι δεν πάει καλά
Ασφαλές Wi-Fi: το σπίτι σου, το κάστρο σου
Το Wi-Fi στο σπίτι είναι η «πύλη» για όλες τις συσκευές σου. Αν είναι απροστάτευτο, είναι σαν να αφήνεις την πόρτα ξεκλείδωτη στον κλέφτη. Χρησιμοποίησε ισχυρό pass., άλλαξε τα προεπιλεγμένα στοιχεία του router και απέφυγε να συνδέεσαι από δημόσια Wi-Fi για σοβαρές συναλλαγές π.χ. σε τράπεζα. Αν είσαι τόσο high, προτίμησε μια VPN υπηρεσία.
Updates: όχι άλλη αναβολή
Πόσες φορές έχεις δει ειδοποίηση για update και έχεις πατήσει «αργότερα» ή αύριο το βράδυ; Οι ενημερώσεις αυτές δεν έρχονται απλά, για να έρχονται. Συνήθως διορθώνουν τρύπες και bugs στο κομμάτι της ασφάλειας. Αν τα αγνοείς, αφήνεις «ανοιχτά παράθυρα» για τους χάκερ.
Το κινητό σου και τα μάτια σου
Το smartphone είναι ουσιαστικά μικρός υπολογιστής. Έχει φωτογραφίες, κωδικούς, τραπεζικά app. Γι’ αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή:
- Χρησιμοποίησε PIN ή δακτυλικό αποτύπωμα.
- Κατέβαζε app μόνο από επίσημα stores.
- Μη δίνεις όλες τις άδειες που ζητούν οι εφαρμογές αν δεν είναι απαραίτητο.
Η σημασία της εκπαίδευσης
Η τεχνολογία εξελίσσεται, και μαζί της εξελίσσονται και τα ρίσκα και οι κίνδυνοι. Το πιο ισχυρό όπλο είναι η γνώση. Διάβασε, ενημερώσου, παρακολούθησε webinars ή άρθρα για την κυβερνοασφάλεια. Δεν χρειάζεται να γίνεις κανάς expert στο αντικείμενο, αλλά με το να ξέρεις τα basic, μειώνεις δραστικά τις πιθανότητες να πέσεις θύμα.
Συμπέρασμα: Ασφάλεια χωρίς υπερβολές
Η κυβερνοασφάλεια δεν είναι μια πολυτέλεια ούτε κάτι που αφορά μόνο τις μεγάλες εταιρείες και τα brands. Είναι ένα ζήτημα καθημερινής προστασίας, όπως το να κλειδώνεις την πόρτα σου, όταν φεύγεις από το σπίτι, τόσο απλό. Με λίγα απλά βήματα, μπορείς να κάνεις το ψηφιακό σου περιβάλλον πιο ασφαλές και να έχεις το κεφάλι σου ήσυχο.
Θυμήσου: δεν χρειάζεται να γίνεις χάκερ για να προστατευτείς από τους χάκερς. Χρειάζεται μόνο λίγη προσοχή, συνέπεια και ενημέρωση.