Τουρκία: Η λαϊκή οργή απειλεί την εξουσία του σουλτάνου

• Της Δήμητρας Μακρή

Βαθαίνει η κρίση στην Τουρκία, καθώς για μία ακόμη ημέρα έχουν προγραμματιστεί μεγάλες συγκεντρώσεις από φοιτητές και διαδηλωτές, οι οποίοι αψηφούν τις δυνάμεις της Αστυνομίας και τις απαγορεύσεις της προεδρίας Ερντογάν. Για κάποιους η αιτία είναι η προφυλάκιση του Εκρέμ Ιμάμογλου. Για πολλούς η αιτία της διαμαρτυρίας αφορά την προσπάθεια του Ερντογάν να αναδιαμορφώσει την αντιπολίτευση στη χώρα του φιμώνοντας τον πολιτικό που από τη Δευτέρα και με την ψήφο 15 εκατομμυρίων πολιτών είναι ο υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) για τη διεκδίκηση της προεδρίας το 2028. Για μερικούς από τους διαδηλωτές είναι η ανάγκη να υπερασπιστούν την ελευθερία και τη δημοκρατία στη χώρα. Συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας πραγματοποιήθηκαν σε Άγκυρα, Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη καθώς και σε άλλες πόλεις σε όλη την Τουρκία. Παράλληλα εκτός των διαδηλώσεων, το CHP κάλεσε και σε μποϊκοτάζ προϊόντων εταιριών που στηρίζουν την τουρκική προεδρία.

Η εφημερίδα «Θεσσαλονίκη» συνομίλησε με τον Ραγκίπ Ντουράν, Τούρκο δημοσιογράφο που ζει στη Θεσσαλονίκη από το 2016 και ο οποίος χαρακτήρισε ως «ιδιαίτερες» τις μέρες που ζει η Τουρκία από τις 19 Μαρτίου, ημερομηνία της σύλληψης του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου μαζί με 106 συνεργάτες του. Το κόμμα του, το CHP, που ίδρυσε ο Κεμάλ Ατατούρκ με 134 έδρες στις 593 του Κοινοβουλίου, διοργανώνει ογκώδεις λαϊκές διαδηλώσεις σε όλες τις μεγάλες πόλεις της χώρας, κυρίως σε όσες υπάρχουν πανεπιστήμια.

Υποψήφιος και φυλακισμένος

Ο Ρ. Ντουράν υπενθύμισε πως  ο Εκ. Ιμάμογλου την ίδια στιγμή είναι ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης για τις προεδρικές εκλογές του 2028 και τόνισε πως το τελευταίο εξάμηνο προηγείται τουλάχιστον με 10% του Ερντογάν στις δημοσκοπήσεις. «Ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης κατηγορείται από δικαστές και εισαγγελείς, οι οποίοι βρίσκονται σε αυστηρό έλεγχο από το Προεδρικό Παλάτι σύμφωνα με το σύνολο της αντιπολίτευσης, για διαφθορά και συνεργασία με τρομοκράτες αυτονομιστές. Αυτές οι κατηγορίες έχουν απορριφθεί από τους δικηγόρους του δημάρχου», συμπλήρωσε. Υπογράμμισε, ωστόσο, ότι «οι επιθεωρητές διαφόρων υπουργείων δεν κατάφεραν να εντοπίσουν ούτε μία παράνομη ή νόθα πράξη της Δημαρχίας. Αλλά το Δικαστήριο της Πόλης βρήκε “δύο ανώνυμους μάρτυρες οι οποίοι θα είχαν ομολογήσει τα εγκλήματα και τα λάθη του αρχηγού της συμμορίας Ιμάμογλου” σύμφωνα με το κατηγορητήριο», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά.

Οι στόχοι του Ερντογάν

Στην ερώτηση για το ποιοι είναι οι στόχοι του Ερντογάν, ο δημοσιογράφος απάντησε ότι είναι αφενός να γλιτώσουν από τον αντίπαλο του προέδρου Ερντογάν και αφετέρου να «βάλουν στο χέρι» τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης της οποίας ο ετήσιος προϋπολογισμός φτάνει τα 10 εκατομμύρια ευρώ, τοποθετώντας έναν διοικητικό -του Ερντογάν στη θέση του εκλεγμένου δημάρχου».

Ο Ραγκίπ Ντουράν ανέφερε ακόμη πως «η αντίδραση της Αστυνομίας απέναντι στους διαδηλωτές είναι πολύ βίαιη. Σχεδόν 2.000 νέοι και τουλάχιστον 10 δημοσιογράφοι έχουν συλληφθεί σε τέσσερα διαμερίσματα». Έδωσε όμως και μια άλλη οικονομική παράμετρο λέγοντας πως «η σύλληψη Ιμάμογλου προκάλεσε μια τεράστια οικονομική απώλεια καθώς η τουρκική λίρα έχασε το 10% της αξίας της σύμφωνα με το χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης. Η δε Κεντρική Τράπεζα χρειάστηκε να ρίξει 25 εκατομμύρια δολάρια για να εξισορροπήσει και ηρεμήσει τη χρηματιστηριακή αγορά».

Τα επικρατέστερα σενάρια

Σε ό,τι αφορά την αντίδραση της διεθνούς κοινότητας σημείωσε ότι αυτή «αρκέστηκε να δηλώσει τους φόβους της σχετικά με τις ελευθερίες, την υπεροχή του Δικαίου και της Δημοκρατίας στην Τουρκία», ενώ για την επόμενη ημέρα εκτιμά ότι δύο είναι τα σενάρια που επικρατούν:

α) Ο Ερντογάν είναι πληγωμένος μεν αλλά μπορεί να διασώσει τον θρόνο του χάρη σε ολοένα και πιο αυταρχικά – φασιστικά μέτρα. Κάποιοι μιλούν και για κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

β) Το καθεστώς να υποχρεωθεί σε υποχωρήσεις. Μπορεί να προσπαθήσει να ανακτήσει το κουρδικό κίνημα – το οποίο εκπροσωπείται από το Κόμμα DEM, κόμμα της Ισότητας και της Δημοκρατίας των Λαών με τις 57 του έδρες, ή ακόμη και να καλοπιάσει το CHP.

Εν κατακλείδι ο κ. Ντουράν υπογραμμίζει ότι «σε ένα κράτος όπου η πολιτική και οικονομική σταθερότητα είναι ιδιαίτερα εύθραυστες, όπου δεν υπάρχει μια κουλτούρα και μια παράδοση λογικής αντιπολίτευσης ενάντια στο καθεστώς, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει σωστά το βραχυπρόθεσμο ή μακροπρόθεσμο μέλλον».

Να αναφέρουμε τέλος πως ο Ραγκίπ Ντουράν αρθρογραφεί στην τακτικά σε ελληνικά ΜΜΕ κι έχει συγγράψει και ένα βιβλίο στα ελληνικά με τον τίτλο «Η εξορία στη Θεσσαλονίκη- Χρονικά της Σύγχρονης Τουρκίας» (εκδόσεις ENEKEN).