- Της Βάσως Βεγίρη
Μεταξύ συμπληγάδων βρίσκονται φέτος οι ροδακινοπαραγωγοί αλλά και η ελληνική κονσερβοποιία, λόγω αφενός του διεθνούς εμπορικού πολέμου που έχουν ανοίξει οι ΗΠΑ αλλά και της συνεχιζόμενης – και μάλιστα εντεινόμενης – «επιδημίας» μικροκαρπίας και παραμόρφωσης των καρπών που «χτύπησε» τις καλλιέργειες από πέρυσι. Η επιδημία αυτή μάλιστα πλήττει φέτος, σύμφωνα με τους παραγωγούς, ακόμη περισσότερο και τα βερίκοκα, η παραγωγή των οποίων φέτος είναι ούτως ή άλλως πολύ μειωμένη λόγω των παγετών του Μαρτίου με αποτέλεσμα την τρέχουσα «εκτόξευση» των τιμών λιανικής.
Η εικόνα που μεταφέρουν στην εφημερίδα «Θεσσαλονίκη» τόσο ο πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Πυρηνοκάρπων (ΕΔΟΠ), Χρήστος Γιαννακάκης, όσο και ο πρόεδρος της Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδος (ΕΚΕ), Κώστας Αποστόλου, είναι ιδιαίτερα ανησυχητική: Αφενός φέτος η επιδημία έχει εξαπλωθεί και σε νέες περιοχές – ροδακινοκαλλιέργειες, αφετέρου εκδηλώθηκε ακόμη πιο νωρίς σε σύγκριση με πέρυσι, ενώ ο δασμολογικός πόλεμος των ΗΠΑ με την Ε.Ε. και την Κίνα προκαλεί επίσης έντονα προβλήματα στις ελληνικές εξαγωγές κομπόστας.
Επέκταση της ασθένειας
Σύμφωνα με τον κ. Γιαννακάκη, το πρόβλημα εμφανίστηκε φέτος σε περιοχές όπου δεν υπήρχε πέρυσι, συγκεκριμένα σε καλλιέργειες στην Ημαθία, και μάλιστα πιο νωρίς από πέρυσι και μέχρις στιγμής είναι άγνωστο εάν και τι μέτρα θα ληφθούν. Όπως σημειώνει ο ίδιος, από πλευράς πολιτείας δεν φαίνεται να υπάρχει πρόθεση να δοθούν αποζημιώσεις, όπως έγινε τον Φεβρουάριο και αυτό που συζητείται είναι να προχωρήσει η αναδιάρθρωση των καλλιεργειών.
Για τις περσινές απώλειες λόγω της συγκεκριμένης ασθένειας, καταβλήθηκαν τον φετινό Φεβρουάριο αποζημιώσεις της τάξης των 200 ευρώ/στρέμμα (ήτοι περισσότερα από 5 εκατ. ευρώ) στους 1.778 παραγωγούς των νομών Φλώρινας, Τρικάλων, Πιερίας, Πέλλας, Ημαθίας, Θεσσαλονίκης, Κιλκίς και Λάρισας, οι οποίοι και δήλωσαν ενυπόγραφα ότι εντόπισαν σε συνολικά 26.730,2 στρέμματα παραμορφωμένα ροδάκινα και νεκταρίνια.
Η αναδιάρθρωση αυτή εάν γίνει, όπως προσθέτει ο πρόεδρος της ΕΔΟΠ πυρηνόκαρπων, θα ξεκινήσει τον ερχόμενο Νοέμβριο- Δεκέμβριο και παρά το γεγονός ότι το είχαν ζητήσει από πέρυσι τόσο οι ροδακινοπαραγωγοί, όσο και οι κονσερβοποιοί δεν έγινε διότι δεν υπήρχε ακριβής εικόνα του μεγέθους του προβλήματος και δεν υπήρχαν πληροφορίες κατά πόσο μπορεί να καταπολεμηθεί η ασθένεια, ένα θέμα για το οποίο ακόμη υπάρχουν αντίθετες απόψεις. Σύμφωνα με γνωμάτευση από το Μπενάκειο, όπως προσθέτει ο κ. Γιαννακάκης, η αιτία μπορεί να είναι η κλιματική αλλαγή, αλλά μπορεί επίσης να είναι ιός ή ένα άκαρι.
Για να γίνει η εν λόγω αναδιάρθρωση, όπως διευκρινίζει ο κ. Γιαννακάκης, θα πρέπει να γίνει τροποποίηση στο πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης και να μεταφερθούν πόροι και κονδύλια από μια δράση στην αναδιάρθρωση.
«Σύννεφα» και για την κονσερβοποιία
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο πρόεδρος της ΕΚΕ, Κώστας Αποστόλου, εκφράζει έντονη ανησυχία διότι, όπως τονίζει, το εν λόγω φαινόμενο φαίνεται να επεκτείνεται ανησυχητικά, δηλαδή ενώ πέρυσι επικεντρωνόταν κυρίως στην περιοχή των Γιαννιτσών και υπήρχαν μόνο διάσπαρτα μεμονωμένα φαινόμενα στην υπόλοιπη Πέλλα και στην Ημαθία, φέτος παρατηρείται μεγαλύτερη ένταση και έχει επεκταθεί ευρέως στην Ημαθία, ενώ επίσης παρατηρείται και πιο γρήγορη εμφάνιση του φαινομένου.
Δεδομένου ότι το 90% της παραγωγής συμπύρηνων ροδακίνων λαμβάνει χώρα στην Ημαθία και την Πέλλα – συγκεκριμένα περί τα 155.000 από τα 180.000 στρέμματα ροδακινοκαλλιέργειας βρίσκονται στους δυο αυτούς νομούς – γίνεται εύκολα κατανοητή η έντονη ανησυχία των παραγωγών και των κονσερβοποιών. «Εμείς ζητάμε αναδιάρθρωση των ροδακινοκαλλιεργειών, δηλαδή την εκρίζωση των προβληματικών δέντρων. Το ζήτημα είναι να χτυπήσουμε το πρόβλημα στη ρίζα του».
Φέτος, εξάλλου, οι παγετοί του Μαρτίου προκάλεσαν πρόσθετο πλήγμα στις ροδακινοκαλλιέργειες συμπύρηνων ροδακίνων, προκαλώντας μείωση της παραγωγής της τάξης του 30% σε σύγκριση με μια «κανονική» χρονιά (σ.σ. μια κανονική ετήσια παραγωγή εκτιμάται στους 450.000 τόνους).
Παράλληλα, όπως προσθέτει ο κ. Αποστόλου, φέτος έχει καθυστερήσει και η έναρξη του προγράμματος χαλαζοπροστασίας που υπό κανονικές συνθήκες έπρεπε να ξεκινήσει στα τέλη Μαρτίου αλλά ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες μεταξύ του ΕΛΓΑ και του φορέα υλοποίησης του εν λόγω προγράμματος για την ανανέωση της μεταξύ τους σύμβασης.
Εκτός, δε, από τα ροδάκινα, πολύ μεγάλη ζημιά τόσο από την ίδια ασθένεια, όσο και από τους παγετούς του Μαρτίου έχουν υποστεί φέτος και οι καλλιέργειες βερίκοκων. Η ζημία στην Κεντρική Μακεδονία – με εξαίρεση τη Χαλκιδική – και τη Θεσσαλία ανέρχεται σε ποσοστό 80%.
Ο δασμολογικός πόλεμος
Την ίδια ώρα, επίσης, ο δασμολογικός πόλεμος που έχει ξεκινήσει ο Αμερικανός πρόεδρος έχει διαμορφώσει ένα απολύτως αβέβαιο σκηνικό πωλήσεων, καθώς η αγορά των ΗΠΑ απορροφά παραδοσιακά το 20-22% των ελληνικών εξαγωγών κομπόστας (σ.σ. και η Ε.Ε. το 45%). Το απόθεμα της τρέχουσας παραγωγικής χρονιάς (αρχές Ιουλίου 2024-τέλη Ιουνίου 2025), δηλαδή οι ποσότητες που δεν πωλήθηκαν, σύμφωνα με τον κ. Αποστόλου φαίνεται ότι θα είναι μεγαλύτερο από το περσινό.
