Ιστορία και σκοπός της ημέρας
Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας καθιερώθηκε το 1992 με πρωτοβουλία της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας για την Ψυχική Υγεία (WFMH), με στόχο την ευαισθητοποίηση, την πρόληψη και την εξάλειψη του στίγματος γύρω από τις ψυχικές παθήσεις.
Κάθε έτος επιλέγεται ένα ειδικό θέμα για να επικεντρώσει τη συζήτηση και τις δράσεις διεθνώς.
Το θέμα του 2025: Υπηρεσίες σε κρίσιμες στιγμές
Το φετινό σύνθημα «Access to Services – Mental Health in Catastrophes and Emergencies» αναδεικνύει ότι σε καταστάσεις κρίσης — όπως πανδημίες, φυσικές καταστροφές, συγκρούσεις — αυξάνονται οι ανάγκες ψυχικής στήριξης και πολλές φορές οι υπηρεσίες αποδεικνύονται ανεπαρκείς.
Η έλλειψη πρόσβασης σε κατάλληλη υποστήριξη σε κρίσιμες στιγμές μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για άτομα και κοινότητες.
Προκλήσεις και πραγματικότητα
Παγκοσμίως, εκατομμύρια άνθρωποι με ψυχικές διαταραχές δεν λαμβάνουν την κατάλληλη φροντίδα λόγω περιορισμένων πόρων, ανεπαρκούς κάλυψης ή γεωγραφικών εμποδίων.
Οι κρίσεις πολλαπλασιάζουν αυτούς τους φραγμούς. Τα συστήματα υγείας καλούνται να ανταποκριθούν και να ενισχύσουν τις υπηρεσίες υποστήριξης, τόσο σε κανονικές συνθήκες όσο και σε έκτακτες ανάγκες.
Τι μπορούμε να κάνουμε – Προτεινόμενες δράσεις
- Να προωθούμε ενεργή ακρόαση και να συζητάμε ανοιχτά για την ψυχική υγεία.
- Να υποστηρίζουμε δίκτυα υποστήριξης στην κοινότητα (συμβουλευτική, γραμμές βοήθειας).
- Να πιέζουμε για επαρκή χρηματοδότηση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας.
- Να εκπαιδεύουμε επαγγελματίες πρώτης επαφής στην αναγνώριση σημείων κρίσης.
- Να ενσωματώνουμε την ψυχική υγεία σε δράσεις έκτακτης ανάγκης και ανθρωπιστικής βοήθειας.
Το μήνυμα στα ελληνικά δεδομένα
Στην Ελλάδα, η υγειονομική κρίση, η οικονομική αστάθεια και η υπέρμετρη πίεση σε πολλές κοινωνικές ομάδες έχουν επιβαρύνει την ψυχική υγεία. Είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν δομές πρόληψης, ευαισθητοποίησης στα σχολεία και στις τοπικές κοινότητες, καθώς και να εξασφαλιστεί η πρόσβαση σε ειδικούς ψυχικής υγείας παντού.
Ο ρόλος όλων μας
Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας δεν αφορά μόνο το άτομο που βιώνει δυσκολίες. Μας αφορά όλους — ως φίλους, οικογένεια, επαγγελματίες, πολίτες. Μία ώρα ακρόασης, μία λέξη υποστήριξης, ένας σύνδεσμος με βοήθεια μπορεί να σώσει ζωές.
Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών για Παγκόσμια Μέρα Ψυχικής Υγείας
«Η ψυχική υγεία δεν είναι προνόμιο, είναι δικαίωμα, ειδικά σε περιόδους κρίσης», όπως αναφέρει ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών (ΙΣΑ), Γιώργος Πατούλης, στο μήνυμα του για τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας.
Το φετινό σύνθημα «Πρόσβαση σε Υπηρεσίες και Ψυχική Υγεία σε Καταστροφές και Έκτακτες Ανάγκες» μάς υπενθυμίζει ότι η φροντίδα του ψυχισμού πρέπει να παραμένει συνεχής, οργανωμένη και προσβάσιμη για όλους, όπως σημειώνει.
«Οι φυσικές καταστροφές, οι κοινωνικές αναταράξεις, οι πόλεμοι και οι ανθρωπιστικές κρίσεις, αφήνουν βαθιά ψυχικά αποτυπώματα, τόσο στα θύματα όσο και στους επαγγελματίες πρώτης γραμμής», προσθέτει.
«Η ψυχική ανθεκτικότητα μιας κοινωνίας χτίζεται μέσα από πρόληψη, εκπαίδευση, υποστήριξη και διασύνδεση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας», τονίζει ο πρόεδρος του ΙΣΑ, συμπληρώνοντας ότι ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών στεκεται στο πλευρό των πολιτών και των επαγγελματιών υγείας, διεκδικώντας ισότιμη πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας, ενίσχυση των δημόσιων δομών και προγράμματα πρόληψης σε σχολεία, εργασιακούς χώρους και κοινότητες.
«Η ψυχική υγεία είναι υπόθεση όλων μας. Καμία φωνή δεν πρέπει να σιωπά μέσα στην κρίση, κανένας άνθρωπος δεν πρέπει να μείνει μόνος», καταλήγει ο κ. Πατούλης.
Δείτε επίσης:
Νόσος Alzheimer: Στήριξη σε πάσχοντες και φροντιστές