Σημαντικές οικονομικές επιβαρύνσεις «κρύβει» η προετοιμασία των αιτήσεων υπαγωγής στο νέο «Εξοικονομώ – Αυτονομώ».
- Από τον Βασίλη Παπακωνσταντόπουλο
Δεν αποκλείεται μάλιστα χιλιάδες ενδιαφερόμενοι να βάλουν βαθιά στο χέρι χωρίς αντίκρισμα, καθώς το πρόγραμμα καλύπτει μεν το κόστος για την έκδοση των απαραίτητων δικαιολογητικών, όπως το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης, μόνο όμως για όσους κριθούν επιλέξιμοι.
Με δεδομένο ότι ακόμα μία φορά η διαδικασία θα βασιστεί στη λογική «όποιος προλάβει πρόλαβε», που δημιούργησε τεράστια προβλήματα σε όλους τους προηγούμενους κύκλους του «Εξοικονομώ», ελλοχεύει ο κίνδυνος να μείνουν εκτός ενίσχυσης πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων, παρότι πληρούν τις προϋποθέσεις για να αναβαθμίσουν την κύρια κατοικία τους. Η δυνατότητα υποβολής αιτήσεων θα παρέχεται μέχρι την κάλυψη του μέγιστου προϋπολογισμού του προγράμματος, ήτοι ποσού 850.000.000 ευρώ.
Νωπές είναι ακόμα οι μνήμες από τα προηγούμενα προγράμματα του «Εξοικονομώ», με το σύστημα να πέφτει συνεχώς, μηχανικούς και πολίτες να είναι κολλημένοι στον υπολογιστή τους και πολλούς απ’ αυτούς να μένουν τελικά εκτός, επειδή δεν είχαν γρήγορο ίντερνετ, καθώς οι πόροι εξαντλήθηκαν σε ελάχιστες ώρες. Πολλοί είναι εκείνοι που φοβούνται ότι ανάλογα προβλήματα θα υπάρξουν και στο νέο «Εξοικονομώ», παρά τον αρκετά διευρυμένο προϋπολογισμό του.
«Η δαπάνη για το κόστος των δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων, η δαπάνη του συμβούλου έργου και τυχόν δαπάνες μελετών καλύπτονται εξ ολοκλήρου από το πρόγραμμα, υπό την προϋπόθεση υπαγωγής της αίτησης και επίτευξης του ελάχιστου ενεργειακού στόχου. Τα έργα των ωφελούμενων (φυσικό και οικονομικό αντικείμενο) θα πρέπει να ολοκληρώνονται σε διάστημα 12 μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης υπαγωγής» αναφέρεται χαρακτηριστικά στον προδημοσιευμένο οδηγό του προγράμματος. Αν δεν αλλάξει κάτι στην τελική μορφή του οδηγού, που αναμένεται να δημοσιευτεί τις επόμενες ημέρες (η υποβολή των αιτήσεων αρχίζει στις 30 Νοεμβρίου από τρεις περιφέρειες), ο πολίτης θα κληθεί να επιβαρυνθεί με ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό, χωρίς να έχει εξασφαλισμένη την υπαγωγή του στο πρόγραμμα.
Οι επιχορηγήσεις
Ειδικότερα, επιχορηγούνται από το πρόγραμμα σε ποσοστό 100% της δαπάνης, υπό την προϋπόθεση υπαγωγής της αίτησης σε αυτό και επίτευξης του ελάχιστου ενεργειακού στόχου, οι ακόλουθες λοιπές δαπάνες:
α. Το κόστος που απαιτείται για τη διενέργεια των δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων και τη συμπλήρωση των εντύπων Πρότασης Παρεμβάσεων και Καταγραφής Παρεμβάσεων. H επιλέξιμη αμοιβή ανά ενεργειακή επιθεώρηση καθορίζεται ως εξής: i) Για μονοκατοικία ή διαμέρισμα η αμοιβή καθορίζεται σε 75 ευρώ, επαυξημένη κατά 2,5 ευρώ/τ.μ. ωφέλιμης επιφάνειας της ιδιοκτησίας, με μέγιστο επιλέξιμο ποσό ανεξαρτήτως επιφάνειας τα 400 ευρώ. Δηλαδή για τις δύο ενεργειακές επιθεωρήσεις μπορεί να χρειαστεί κάποιος ακόμα και 800 ευρώ. ii) Για κτίρια πολλών ιδιοκτησιών κατοικίας (πολυκατοικία τύπου Α/Β), όταν η επιθεώρηση αφορά πολυκατοικία, η αμοιβή καθορίζεται σε 75 ευρώ, επαυξημένη κατά 1,7 ευρώ/τ.μ. συνολικής επιφάνειας της «πολυκατοικίας», με μέγιστο επιλέξιμο ποσό ανεξαρτήτως επιφάνειας τα 1.095 ευρώ.
β. Η αμοιβή του συμβούλου έργου σχετικά με την υποβολή της αίτησης, την παρακολούθηση της υλοποίησης των παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας και ολοκλήρωσης του έργου, συμπεριλαμβανομένης της προσκόμισης των δικαιολογητικών έως την τελική εκταμίευση, μέχρι του ποσού των 350 ευρώ ανά επιμέρους αίτηση. Σε περίπτωση πολυκατοικίας, πρέπει να χρησιμοποιηθεί ο ίδιος σύμβουλος έργου για όλους τους ωφελούμενους και η αμοιβή του ορίζεται μέχρι του ποσού των 350 ευρώ, επαυξημένη κατά 70 ευρώ για κάθε επιπλέον διαμέρισμα πέραν του πρώτου, με μέγιστο συνολικό ποσό τα 770 ευρώ.
γ. Η αμοιβή για τυχόν εκδόσεις αδειών/εγκρίσεων ή εκπόνησης μελετών (στο πλαίσιο έκδοσης αδειών/εγκρίσεων) που απαιτούνται από την κείμενη νομοθεσία για την υλοποίηση παρεμβάσεων (όπως, για παράδειγμα, αμοιβή για έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας, αμοιβή για μελέτη εσωτερικής εγκατάστασης φυσικού αερίου), ορίζεται ως εξής: i) Για μονοκατοικία/μεμονωμένο διαμέρισμα μέχρι 250 ευρώ/αμοιβή, με δυνατότητα πολλαπλών αδειών/μελετών και μέχρι του συνολικού ποσού των 350 ευρώ. ii) Για πολυκατοικία μέχρι του ποσού των 250 ευρώ, επαυξημένη κατά 70 ευρώ για κάθε διαμέρισμα επιπλέον του πρώτου, με μέγιστο συνολικό ποσό τα 670 ευρώ/αμοιβή, με δυνατότητα πολλαπλών αδειών/μελετών και μέχρι του συνολικού ποσού των 940 ευρώ.
Το ανώτατο επιλέξιμο κόστος λοιπών δαπανών δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 1.500 ευρώ ανά αίτηση (δαπάνες α, β, γ), για μονοκατοικία/μεμονωμένο διαμέρισμα και 1.500 ευρώ ανά διαμέρισμα ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία τύπου Α, με μέγιστο το ποσό των 4.150 ευρώ συνολικά ανά αίτηση πολυκατοικίας. Ο συνολικός επιλέξιμος προϋπολογισμός των παρεμβάσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 50.000 ευρώ για μονοκατοικία/μεμονωμένο διαμέρισμα/διαμέρισμα ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία τύπου Α και τα 80.000 ευρώ για αίτηση πολυκατοικίας τύπου Β.
Η παγίδα που αυξάνει τον προϋπολογισμό
Ενα άλλο σημείο που χρήζει ιδιαίτερης προσοχής από τους ενδιαφερομένους είναι η απαίτηση για αναβάθμιση των κατοικιών κατά ελάχιστο 3 βαθμίδες ενεργειακής κατάταξης. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι απαιτείται ένα πλέγμα πολλών παρεμβάσεων, που θα περιλαμβάνουν τουλάχιστον δύο «βαριές» ενεργειακές παρεμβάσεις, π.χ. μόνωση στο κέλυφος, μόνωση δώματος – στέγης ή ακόμη και εγκατάσταση αντλίας θερμότητας. Ετσι, λοιπόν, θα προκύψει σημαντική αύξηση του προϋπολογισμού της πρότασης, γεγονός που μπορεί να αποτελέσει ανασταλτικό παράγοντα για πολλά φτωχά νοικοκυριά, καθώς σε μια τέτοια οικονομική συγκυρία αδυνατούν να διαθέσουν κάποιες εκατοντάδες ή και χιλιάδες ευρώ για να αναβαθμίσουν ενεργειακά την κύρια κατοικία τους.
Επιπλέον επιβάρυνση για τα αυθαίρετα
Ακόμα πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη θα χρειαστεί να βάλουν όσοι θέλουν να διεκδικήσουν κρατική επιδότηση ενεργειακής αναβάθμισης για αυθαίρετα. Θα πρέπει να έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση τακτοποίησης του αυθαιρέτου και να έχουν πληρώσει το 30% του συνόλου του ενιαίου ειδικού προστίμου. Οσοι, πάλι, δεν έχουν υπαχθεί σε κάποια ρύθμιση, θα πρέπει να το κάνουν πριν υποβάλουν αίτηση για το «Εξοικονομώ – Αυτονομώ». Μια λεπτομέρεια, όμως, που ίσως δεν γνωρίζουν πολλοί είναι ότι θα πρέπει να έχουν εξοφλήσει το πρόστιμο μέχρι την ημέρα εκταμίευσης της επιδότησης.
