Μέρος 2ο
Το σύστηµα παράκαµψης των διαδικασιών που έχει εφαρµόσει το «∆ιάζωµα», στο οποίο επικεφαλής είναι ο Σταύρος Μπένος, ο οποίος έχει επίσης τοποθετηθεί επικεφαλής στο σχέδιο ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας, προκειµένου να προωθεί δωρεές µελετών στο Υπουργείο Πολιτισµού, αναπτύχθηκε διεξοδικά στο πρώτο µέρος της έρευνας της «δημοκρατίας», που δημοσιεύτηκε χθες στο newsbreak.gr.
- Από τις
Μαρία Παναγιώτου &
Εμμανουέλα Τσουδερού
Το θέμα, φυσικά, είναι εάν οι μελέτες αυτές είναι χρήσιμες και αναγκαίες ή απλά καταστροφικές. Χαρακτηριστικές ως προς αυτό είναι οι επισημάνσεις που περιλαμβάνονται σε αναφορά προϊσταμένου του τμήματος Αρχαιολογικών Έργων, σχετικά με μελέτη του «Διαζώματος» για αποκατάσταση ενός αρχαίου θεάτρου. «Οι ενέργειες αυτές θα προκαλέσουν σημαντικές ζημιές σε μεγάλο τμήμα των εδωλίων», αναφέρει χαρακτηριστικά ο προϊστάμενος για τη συγκεκριμένη μελέτη, ενώ εκφράζει δυσάρεστα ερωτήματα και για τη διαδικασία που ακολουθείται, αλλά και το πιθανό αποτέλεσμα. Φυσικά, η αποδοχή δωρεάς της μελέτης εγκρίθηκε τελικά από την τότε υπουργό Λυδία Κονιόρδου, που δήλωνε σταθερά φίλη του «Διαζώματος».
Βεβαίως, το «Διάζωμα» ισχυρίζεται, γενικά, ότι δεν έχει κέρδος από τις δράσεις του, οι οποίες -όπως αναφέρει- έχουν καθαρά ρομαντικό, φιλανθρωπικό, εκπαιδευτικό και ενημερωτικό χαρακτήρα. Κανείς, όμως, δεν μπορεί να εξηγήσει γιατί συνεργάζεται τόσο στενά με ταξιδιωτικά γραφεία και εταιρίες, διευκολύνοντάς τους να έχουν πρόσβαση σε αρχαιολογικούς χώρους, ατελώς. Φυσικά, η προσέλκυση τουριστών αποτελεί εθνικό στόχο, αρκεί ο στόχος αυτός να εφαρμόζεται με τρόπο προσοδοφόρο για τα δημόσια ταμεία.
Αλληλογραφία προς το Υπουργείο Πολιτισμού, για παράδειγμα, που περιήλθε στα χέρια της «δημοκρατίας», αποδεικνύει πως ταξιδιωτικές εταιρίες χρησιμοποιούν τη διαμεσολάβηση του «Διαζώματος» για να πραγματοποιούν πολιτιστικές περιηγήσεις τουριστών σε αρχαιολογικούς χώρους, χωρίς την καταβολή του αντιτίμου που αναλογεί στο Δημόσιο για την είσοδο σε αυτούς ή για την παραχώρησή τους ατελώς.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της μεθοδολογίας που φαίνεται ότι ακολουθείται αποτελεί επιστολή-αίτημα ταξιδιωτικής εταιρίας από την Ισπανία προς προϊστάμενο Εφορείας Αρχαιοτήτων στην Ελλάδα, με την οποία ζητάει πρόσβαση σε σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους, με αφορμή διοργάνωση τριήμερου ταξιδιού για τους πελάτες του, αλλά και τη χρήση ενός αρχαίου θεάτρου για την πραγματοποίηση ενός πολιτιστικού δρώμενου.
Ο προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοτήτων απαντά στο εν λόγω ταξιδιωτικό γραφείο, συμπεριλαμβάνοντας στην αλληλογραφία και το «Διάζωμα» (!) από το πουθενά, λες και το σωματείο ασκεί κάποιου είδους μεσιτεία στα αρχαία μνημεία μας, και τελικά δίνει το δικαίωμα χρήσης του θεάτρου ατελώς, όπως και ελεύθερη πρόσβαση στους χώρους που είχαν ζητηθεί. Κι όλα αυτά χωρίς να περάσει το αίτημα, όπως προβλέπεται από τη διαδικασία, από το Τοπικό Συμβούλιο Μνημείων, το οποίο είναι υπεύθυνο για τις σχετικές παραχωρήσεις.
Το εντυπωσιακό, δε, είναι πως στη συνέχεια το «Διάζωμα» του κ. Μπένου προβάλλει την επιχειρηματική δράση του ταξιδιωτικού γραφείου ως εμβληματική για την αξιοποίηση των αρχαίων μνημείων της Ελλάδος!
Τεράστια κέρδη από ψηφιακές απεικονίσεις αρχαιoλογικών χώρων
Η πρώτη επιχειρηματική δράση που ανέπτυξε η Microsoft στη χώρα μας, η οποία πριν από έναν χρόνο δημιούργησε θυγατρική εταιρία στην Ελλάδα, και ανακοινώθηκε με τυμπανοκρουσίες είναι μία εφαρμογή εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας με ψηφιακές αναπαραστάσεις της Αρχαίας Ολυμπίας. Εν ολίγοις, ο χρήστης αυτής της εφαρμογής θα μπορεί να ταξιδεύει στον χρόνο και να ανακαλύπτει την αρχική μορφή των μνημείων και την ιστορία τους.
Ούτε η Microsoft είναι τυχαία εταιρία ούτε οι επιλογές της είναι τυχαίες. Το παρόν και το μέλλον είναι ψηφιακό και σε αυτούς τους κλάδους κρύβονται τεράστια κεφάλαια, που κάποιοι… μυρίστηκαν ακόμη και πριν από τη Microsoft, αφού δεν είναι η πρώτη εταιρία με διεθνές άρωμα που πάτησε… ψηφιακά το ιερό χώμα της Αρχαίας Ολυμπίας.
Στην έρευνα που άρχισε χθες η «δημοκρατία» αναφέραμε πως μεταξύ άλλων το μη κερδοσκοπικό σωματείο «Διάζωμα», στο οποίο επικεφαλής είναι ο Σταύρος Μπένος, εδώ και χρόνια έχει προχωρήσει σε ψηφιακή αποτύπωση μνημείων μέσω φωτογράφισης, κινηματογράφησης και βιντεοσκόπησής τους. Δημιουργούσε, δηλαδή, οπτικές απεικονίσεις και αναπαραστάσεις των μεγαλύτερων αρχαιολογικών θησαυρών της χώρας, λαμβάνοντας άδειες παραγωγής και χρήσης εκατοντάδων απεικονίσεων ακόμα και ατελώς.
Έτσι, σήμερα ένας ιδιωτικός φορέας κατέχει πολύτιμα δεδομένα της πολιτιστικής μας κληρονομιάς για αρχαιολογικούς χώρους στους νομούς Ηλείας, Αχαΐας, Κορινθίας, Μεσσηνίας, Θεσπρωτίας και πολλούς άλλους. Ακόμη και για την Ακρόπολη των Αθηνών. Κανείς δεν γνωρίζει πώς χρησιμοποιεί αυτά τα δεδομένα το «Διάζωμα». Υπάρχουν ωστόσο μέλη του που φαίνεται πως γνωρίζουν την εμπορική αξία τέτοιων απεικονίσεων, ειδικά όταν ζημιώνεται το Δημόσιο και δεν καταβάλλεται το νόμιμο ποσοστό του 20% που προβλέπεται.
Τακτικό μέλος στο σωματείο είναι, για παράδειγμα, το πρώην μέλος του ΚΑΣ, ο αρχαιολόγος Πάνος Βαλαβάνης, που είναι και μέλος στο Δ.Σ. της Moptil Ltd Greece, η οποία, με τη σειρά της, είναι θυγατρική της offshore εταιρίας Moptil Ltd, με έδρα τη Μάλτα, που εμφανίζεται και στα γνωστά Paradise Papers και ασχολείται με ψηφιακές απεικονίσεις μνημείων. Η Moptil Ltd Greece, την οποία δημιούργησε στη χώρα μας ο Μιχάλης Κόκκινος, που είναι και μέτοχος στη μητρική μαλτέζικη εταιρία, καταχώρισε το 2015 στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ) την εγκατάσταση της θυγατρικής στην Ελλάδα. Το περίεργο είναι πως έκτοτε η Moptil Ltd Greece δεν έχει δημοσιεύσει τίποτα άλλο στο ΓΕΜΗ, ούτε έναν ισολογισμό.
Πλούσια επιχειρηματική δραστηριότητα
Από το σάιτ της προκύπτει βεβαίως ότι η εταιρία έχει πλούσια επιχειρηματική δραστηριότητα στη χώρα μας, αφού ήδη πάνω από 500.000 χρήστες έχουν χρησιμοποιήσει τη σχετική εφαρμογή με απεικονίσεις ελληνικών μνημείων μέσα στους αρχαιολογικούς χώρους, μεταξύ των οποίων της Ακρόπολης, της Κνωσού, της Ολυμπίας και των Δελφών.
Τον Ιούνιο του 2016 η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας έστειλε ένα κατεπείγον έγγραφο στα αρμόδια όργανα του υπουργείου «για την προάσπιση των συμφερόντων του Ελληνικού Δημοσίου», με το οποίο τους ενημέρωνε πως τουρίστες χρησιμοποιούσαν την εφαρμογή της Moptil με τρισδιάστατες ψηφιακές απεικονίσεις των μνημείων της Ολυμπίας, χωρίς να έχει κατατεθεί σχετικό αίτημα στην Εφορεία Αρχαιοτήτων, ώστε να εγκριθεί ή όχι η δραστηριότητα.
Η Εφορεία διαπίστωνε ακόμη ότι στη σελίδα της εταιρίας στο διαδίκτυο χρησιμοποιούνται εικόνες αρχαιολογικού περιεχομένου από την Ολυμπία για διαφημιστικούς σκοπούς, χωρίς την απαιτούμενη άδεια, και κάλεσε την εταιρία να καταθέσει εγγράφως τα σχετικά αιτήματα. Η εταιρία αρχικώς δεν ανταποκρίθηκε, καθώς, όπως αναφέρουν πηγές, προσπάθησε να λύσει το πρόβλημα μέσω παραγόντων του υπουργείου και χωρίς Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ).
Η υπόθεση που θα ξεδιπλώσουμε στο επόμενο μέρος της έρευνάς μας θα μπορούσε να αναπαρασταθεί ψηφιακά με τον λαβύρινθο του Μινώταυρου στην Κνωσσό, τον οποίο φαίνεται πως αγαπά και η offshore εταιρία. Μεταφράζεται, όμως, σε απώλειες εκατομμυρίων για το Ελληνικό Δημόσιο.
