Τον πλήρη έλεγχο των προμηθειών του Δημοσίου στον τομέα της Υγείας παίρνει στα χέρια της η κυβέρνηση, αφού πλέον οι προμήθειες θα πραγματοποιούνται αποκλειστικά από την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ), η οποία μετατρέπεται, από Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, σε Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου και θα διοικείται από ιδιώτες, κυβερνητικής επιλογής.
- Από τη Μαρία Παναγιώτου
Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από το νομοσχέδιο που κατατέθηκε από τον υπουργό Υγείας Θανάση Πλεύρη στη Διαρκή Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής, την περασμένη Τρίτη, και βρίσκεται στη διαδικασία συζήτησης.
Μάλιστα, η νέα Ανώνυμη Εταιρεία του Δημοσίου, που αρχικώς εισήχθη με τον νόμο 4472/2017 ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου με σκοπό «τον κεντρικό στρατηγικό και επιχειρησιακό σχεδιασμό του οικονομικού και εφοδιαστικού κύκλου προμήθειας προϊόντων και υπηρεσιών του Συστήματος Υγείας», θυμίζει κάτι από τη λίστα Πέτσα και το αμαρτωλό ΚΕΕΛΠΝΟ, αφού στις αρμοδιότητες της Αρχής συμπεριλαμβάνεται «η υλοποίηση, σε συνεργασία και με εξωτερικούς συμβούλους, επικοινωνιακών σχεδίων, ενεργειών ενημέρωσης, προβολής και διαφήμισης σχετικών με τις δραστηριότητές της και η ανάληψη της διοργάνωσης σχετικών δράσεων ενημέρωσης, δημοσιότητας και διάχυσης των αποτελεσμάτων των έργων που εκτελεί».
Επειδή είναι αδύνατον να φανταστούμε γιατί μια Αρχή Προμηθειών πρόκειται να έχει τέτοιας κλίμακας επικοινωνιακές ανάγκες, που θα είναι αναγκαίο να πληρώνει εξωτερικούς συμβούλους για να τις σχεδιάζει και να τις εκτελεί, υποθέτουμε πως η παραπάνω διάταξη είναι πιθανόν να λειτουργήσει ως ένα ακόμα… πλυντήριο για να μεταφέρονται χρήματα σε μέσα ενημέρωσης, ίσως και με μειωμένο τον κίνδυνο μελλοντικών -ενοχλητικών- εξεταστικών επιτροπών.
Εξίσου σκανδαλώδεις, όμως, είναι και άλλες διατάξεις, που ρυθμίζουν το πώς θα λειτουργεί η νέα ανώνυμη εταιρία και, άρα, το πώς θα διακινείται το δημόσιο χρήμα για τις αναγκαίες προμήθειες στον τομέα της Υγείας. Αναλυτικά, η ΕΚΑΠΥ, στην οποία θα παραδοθούν όλα τα αρχεία ενιαίας κωδικοποίησης προϊόντων και υπηρεσιών Υγείας:
- Θα είναι η μόνη αρμόδια για τη διενέργεια των διαγωνισμών και τη σύναψη των συμβάσεων. Θα συντάσσει τον ετήσιο προγραμματισμό των κεντρικών προμηθειών προϊόντων υγείας, τον οποίο θα… συζητά μόνο με τον υπουργό.
- Θα συνεργάζεται και με εξωτερικούς συμβούλους, φυσικά ή νομικά πρόσωπα, «ιδίως για την αξιολόγηση της πορείας των έργων, τον έλεγχο και την ποιότητα των παραδοτέων τους, καθώς και του εξοπλισμού και των υπηρεσιών που παρέχονται από τους εκάστοτε αναδόχους αυτών». Εν ολίγοις, όποιος περάσει και δει φως μπορεί να μπει (αναρωτιόμαστε, μάλιστα, μήπως αξιοποιηθεί ξανά ο -γνωστός από το σκάνδαλο Novartis- καθηγητής Νίκος Μανιαδάκης, παρά το γεγονός πως εκκρεμούν έρευνες εναντίον του).
- Θα απαρτίζεται από πρόεδρο, αντιπρόεδρο και επτά μέλη. Ο πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος θα ορίζονται φυσικά από τον υπουργό Υγείας, ο οποίος θα επιλέγει και τρία ακόμα μέλη του Δ.Σ., χωρίς κανένα εχέγγυο αξιοκρατίας. Επίσης, από ένα μέλος θα προτείνουν ο διοικητής του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ), το Κεντρικό Συμβούλιο Υγειονομικών Περιφερειών (ώστε το μέλος αυτό να είναι διοικητής μίας εκ των Υγειονομικών Περιφερειών της χώρας), ο υπουργός Οικονομικών και ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Ενδεικτικό της μεταστροφής που επιχειρείται είναι ότι, με βάση τον προηγούμενο νόμο, τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου διορίζονταν σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Εθνικό Μητρώο Επιτελικών Στελεχών Δημόσιας Διοίκησης και το Ενιαίο Σύστημα Κινητικότητας στη Δημόσια Διοίκηση.
- Θα μπορεί να προστατεύει νομικά τα μέλη του Δ.Σ. για τις αποφάσεις και τις ενέργειές τους, ακόμη και χρόνια μετά την αποχώρησή τους. Συγκεκριμένα, ορίζεται πως «δύναται να παρέχεται στα μέλη του Δ.Σ. νομική προστασία και μετά τη λήξη της θητείας τους για οποιονδήποτε λόγο, όταν ενάγονται ή διώκονται ποινικά για πράξεις ή παραλείψεις που έλαβαν χώρα κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους. Η νομική προστασία συνίσταται στην καταβολή των δικαστικών δαπανών και των δικηγορικών αμοιβών για την υπεράσπισή τους ή σε ό,τι άλλο κρίνεται αναγκαίο για τον σκοπό αυτόν, περιλαμβανομένης και της ασφαλιστικής κάλυψης».
- Θα ανανεωθεί εκ βάθρων, με προσωπικό επίσης κυβερνητικής επιλογής, το οποίο μάλιστα θα είναι πολυπληθές. Συγκεκριμένα, ορίζονται «60 θέσεις προσωπικού με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου (ΙΔΑΧ) και 20 θέσεις προσωπικού με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου (ΙΔΟΧ)». Θα μπορεί, επίσης, να προσλαμβάνει εξειδικευμένο προσωπικό σε θέματα προμηθειών υγείας, έρευνας αγοράς και επικοινωνίας, καθώς και διαχείρισης εφοδιαστικής αλυσίδας. Το υφιστάμενο προσωπικό που εργάζεται στην Αρχή θα μεταφερθεί αυτοδικαίως σε κενή οργανική θέση του υπουργείου Υγείας.
Απόλυτη εξουσία της νέας Αρχής στο θέμα των τιμών
Αξιοσημείωτο είναι ακόμα ότι, ενώ για τη λειτουργία αυτής της Αρχής θα πληρώνει το Ελληνικό Δημόσιο, δηλαδή ο Ελληνας φορολογούμενος πολίτης, εν συνεχεία θα της καταβάλουν αμοιβή για την παροχή των υπηρεσιών της και όλες οι δομές υγείας της χώρας, προφανώς για να πληρώνονται οι δεκάδες συμβουλάτορες που θα απασχολεί, ήτοι: όλες οι Υγειονομικές Περιφέρειες, όλα τα νοσοκομεία του ΕΣΥ, όλα τα στρατιωτικά νοσοκομεία, όλα τα νοσοκομεία και οι μονάδες που εποπτεύονται από το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, όλες οι δημόσιες δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, αλλά και όλα τα Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου που δραστηριοποιούνται στον τομέα της Υγείας. Εν ολίγοις, θα τους ξαναπληρώνουμε!
Αξιοσημείωτη είναι, όμως, και η απόλυτη εξουσία που θα έχει η Αρχή στο θέμα της τιμής των προμηθειών, αφού τα αιτήματα που υπερβαίνουν τη μέγιστη τιμή θα εξετάζονται από την Επιτροπή Παρατηρητηρίου (η οποία αποτελείται και πάλι από τον αντιπρόεδρο του Δ.Σ. της ΕΚΑΠΥ, έναν διευθυντή της ΕΚΑΠΥ και ένα μέλος του Δ.Σ. της ΕΚΑΠΥ) και εν συνεχεία θα εγκρίνονται από το Δ.Σ. της ΕΚΑΠΥ! Ως άλλοθι και μόνο μπορεί να εκλάβει κανείς την παρουσία Συμβουλίου Εμπειρογνωμόνων, που θα αποτελεί το εισηγητικό όργανο του Δ.Σ. της ΕΚΑΠΥ, στο οποίο θα μετέχουν, μεταξύ άλλων, εκπρόσωποι φορέων και συλλόγων.
Αξίζει, τέλος, να επισημάνουμε πως, σύμφωνα με τις εύστοχες παρατηρήσεις των ελάχιστων επιχειρηματικών φορέων που πρόλαβαν να συμμετάσχουν στη συζήτηση της επιτροπής της Βουλής -καθώς η πρόσκληση έγινε ελάχιστες ώρες πριν-, η κίνηση αυτή πραγματοποιείται χωρίς να υπάρχουν ακόμα μητρώο προμηθευτών και μητρώο τεχνικών προδιαγραφών, γεγονός που εγείρει ακόμα περισσότερες υποψίες για επικείμενο «πάρτι» αδιαφάνειας. Και, μάλιστα, το πιο ξέφρενο όλων των εποχών.
