Έντονη αντίδραση του Σωματείου Εργαζομένων ΠΑΓΝΗ στο νέο Πειθαρχικό Δίκαιο των Δημοσίων Υπαλλήλων
Σφοδρή είναι η αντίδραση του Σωματείου Εργαζομένων στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου (ΠΑΓΝΗ) στο νέο σχέδιο νόμου της κυβέρνησης για την αναμόρφωση του Πειθαρχικού Δικαίου των δημοσίων υπαλλήλων, το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση.
Σε ανακοίνωσή του το Σωματείο καταγγέλλει πως η κυβέρνηση «κάνει ακόμα ένα βήμα στην προσπάθεια επιβολής στους εργαζόμενους του φόβου, της εξάρτησης και της υποταγής». Όπως υποστηρίζουν οι εργαζόμενοι, το νέο πλαίσιο επιδιώκει τη χειραγώγηση των υπαλλήλων, προκειμένου, όπως σημειώνεται, «να συνεχίσει να υπηρετεί ανεμπόδιστα και ακόμα πιο εντατικά την κερδοφορία του κεφαλαίου και την προσαρμογή των επιλογών του στην πολεμική οικονομία».
Στο στόχαστρο η κοινωνική και συνδικαλιστική δράση
Κατά το Σωματείο, οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου διευρύνουν την έννοια των πειθαρχικών παραπτωμάτων, ώστε πλέον να περιλαμβάνουν και ενέργειες που σχετίζονται με την κοινωνική, πολιτική και συνδικαλιστική δραστηριότητα των υπαλλήλων, και όχι μόνο με τη συμπεριφορά τους στο χώρο εργασίας.
Ειδικά αναφέρεται ότι το νέο νομοθετικό πλαίσιο εξισώνει τα πειθαρχικά παραπτώματα με παραπτώματα του ποινικού δικαίου, ενώ ακόμα και μία απλή ποινική καταδίκη έξι μηνών με αναστολή —που θα μπορούσε να προκύψει από προσωπικές διαφορές ή από συμμετοχή σε ένα συλλαλητήριο— επιφέρει αυτόματα αργία του υπαλλήλου. Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά, «αποτελεί τη φυσική συνέχεια των καθημερινών πειθαρχικών διώξεων κατά συναδέλφων», αλλά και της πρόθεσης της κυβέρνησης για κατάργηση της μονιμότητας στο Δημόσιο.
### Από την αξιολόγηση στην απόλυση
Αναλυτικά, επισημαίνεται ότι η μη έγκαιρη σύνταξη αξιολογικής έκθεσης —που ήδη υφίσταται στον υπαλληλικό κώδικα ως πειθαρχικό αδίκημα— μετατρέπεται πλέον σε «ιδιώνυμο πειθαρχικό αδίκημα», με αυστηρές ποινές: από χρηματική κύρωση τουλάχιστον δύο μηνών αποδοχών, έως την οριστική παύση/απόλυση σε περίπτωση αποχής για δύο συνεχόμενες αξιολογικές περιόδους.
Μάλιστα, γίνεται λόγος για εξίσωση της άρνησης συμμετοχής στην αξιολόγηση —όταν αυτή αποφασίζεται συλλογικά— με βαρύτατα παραπτώματα όπως εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας. «Η αποχή από την αξιολόγηση \[…] αποτελεί άσκηση του συνδικαλιστικού και συνταγματικού δικαιώματος στην απεργία», επισημαίνει το Σωματείο.
### Αυστηρότερο και πιο κατασταλτικό πλαίσιο ποινών
Το νέο νομοσχέδιο εισάγει σειρά νέων πειθαρχικών ποινών και κυρώσεων:
- Νέες ποινές όπως η αφαίρεση έως τεσσάρων μισθολογικών κλιμακίων και στέρηση της μισθολογικής εξέλιξης έως και πέντε έτη.
- Αύξηση των χρηματικών προστίμων: ενδεικτικά, οι υπουργοί θα μπορούν να επιβάλλουν πρόστιμα έως και πέντε μηνών αποδοχών (από τρεις που ίσχυε).
- Νέα παραπτώματα που τιμωρούνται με οριστική απόλυση, όπως η άσκηση αμειβόμενης εργασίας χωρίς άδεια της υπηρεσίας.
- Συντήρηση ασαφών διατάξεων περί «ανάξιας» ή «αναξιοπρεπούς» συμπεριφοράς και «παράβασης υποχρέωσης εχεμύθειας», που, σύμφωνα με το Σωματείο, έχουν χρησιμοποιηθεί για την ποινικοποίηση της συνδικαλιστικής δράσης.
- Επιβολή εξοντωτικών προστίμων έως 30.000 ή ακόμη και 100.000 ευρώ!
- Διεύρυνση περιπτώσεων αυτοδίκαιης αργίας, χωρίς τη γνώμη Πειθαρχικού Συμβουλίου, π.χ. σε περιπτώσεις σύλληψης ή επιβολής περιοριστικών όρων — ακόμη κι αν προκύπτουν από συμμετοχή σε πολιτικές ή συνδικαλιστικές κινητοποιήσεις.
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί, σύμφωνα με την ανακοίνωση, η κατάργηση της συμμετοχής αιρετών εκπροσώπων εργαζομένων στα Πειθαρχικά Συμβούλια*, αλλά και η απομάκρυνση των δικαστικών λειτουργών από αυτά. Αντ’ αυτών, προβλέπεται αποκλειστική συμμετοχή μελών του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους — «διορισμένων συμβούλων του Δημοσίου», όπως χαρακτηρίζονται — με στόχο, όπως λέγεται, τη γρήγορη και αποτελεσματική εκδίκαση υποθέσεων. «Γιάννης κερνάει… Γιάννης πίνει», σχολιάζει χαρακτηριστικά το Σωματείο.
Η μόνη μορφή εκπροσώπησης των εργαζομένων που παραμένει είναι η δυνατότητα εκπροσώπου συνδικαλιστικής οργάνωσης να παραστεί, χωρίς δικαίωμα ψήφου, στο Πειθαρχικό Συμβούλιο, εφόσον το ζητήσει ο διωκόμενος υπάλληλος.
Κατάργηση ένστασης και υποχρεωτική “συνδιαλλαγή”
Ακόμη, το σχέδιο νόμου καταργεί τη δυνατότητα άσκησης ένστασης κατά αποφάσεων των Πειθαρχικών Συμβουλίων, αναγκάζοντας, σύμφωνα με την ανακοίνωση, τους υπαλλήλους να καταφεύγουν σε μακροχρόνιες και δαπανηρές δικαστικές διαδικασίες. Υπάρχουν δε και περιπτώσεις όπου απαγορεύεται κάθε δικαστική προσφυγή, όπως όταν επιβληθεί ποινή έως ενός μηνός αποδοχών.
Νέο στοιχείο αποτελεί και ο θεσμός της πειθαρχικής συνδιαλλαγής, μέσω του οποίου ο υπάλληλος καλείται να ομολογήσει την ενοχή του για να τύχει ελάφρυνσης της ποινής. Το Σωματείο κάνει λόγο για «ανέντιμο εκβιασμό», στον οποίο αναμένεται να υποκύψουν αθώοι υπάλληλοι που δεν εμπιστεύονται την αντικειμενικότητα της διαδικασίας.
Έντονη κριτική ασκείται και στον νέο τρόπο κοινοποίησης εγγράφων στον διωκόμενο υπάλληλο, ο οποίος προβλέπει την αποστολή ειδοποιήσεων μέσω email. Το νομοσχέδιο ορίζει ότι ο υπάλληλος θεωρείται ότι έχει λάβει γνώση τρεις εργάσιμες ημέρες μετά την αποστολή, ακόμη και αν δεν έχει απαντήσει. Αυτό, κατά το Σωματείο, παραβιάζει θεμελιώδη εργασιακά δικαιώματα, δημιουργώντας την απαίτηση να παρακολουθεί κανείς το email του διαρκώς, ακόμη και εκτός εργασίας ή εντός της άδειάς του.
«Δεν στοχεύει τους επίορκους – στοχοποιεί όσους αντιστέκονται»
Η κυβέρνηση, σύμφωνα με τις δηλώσεις της, παρουσιάζει το νομοσχέδιο ως μέτρο για την επιτάχυνση και εξυγίανση της πειθαρχικής δικαιοσύνης, με στόχο την πάταξη της διαφθοράς και την τιμωρία των «επίορκων». Ωστόσο, το Σωματείο Εργαζομένων στο ΠΑΓΝΗ εκτιμά ότι «σε κάθε σκάνδαλο που αποκαλύπτεται, η δομή των εμπλεκόμενων είναι ίδια: πολιτικά πρόσωπα, μεγαλοστελέχη φορέων και οργανισμών, υπηρεσιακά στελέχη».
«Προφανώς δεν χρειαζόταν νέος νόμος για να αντιμετωπιστούν φαινόμενα διαφθοράς, τα οποία έχουν πολλαπλασιαστεί επί των ημερών της σημερινής κυβέρνησης. […] Το νομοσχέδιο αυτό δεν στοχεύει στους επίορκους. Θωρακίζει έναν πειθαρχικό μηχανισμό που θα λειτουργεί ως φόβητρο για όσους τολμούν να σηκώνουν κεφάλι, να διεκδικούν, να αντιστέκονται, να μη σιωπούν», καταλήγει η ανακοίνωση.
Στην ανακοίνωση παρατίθενται και παραδείγματα ήδη ασκηθεισών πειθαρχικών διώξεων σε εργαζόμενους που συμμετείχαν σε συνδικαλιστικές κινητοποιήσεις ή εξέφρασαν διαφωνία με κυβερνητικές πολιτικές, όπως αυτή κατά της ιδιωτικοποίησης δημόσιων υπηρεσιών στην Π.Ε. Έβρου.
Το Σωματείο καλεί σε απόρριψη του νομοσχεδίου και τονίζει ότι «δεν δεχόμαστε ένα πειθαρχικό δίκαιο που αντιμετωπίζει τη συνδικαλιστική δράση, το απεργιακό δικαίωμα, το δημοκρατικό δικαίωμα του κάθε συναδέλφου να ασκεί κριτική κλπ. ως εγκλήματα του κοινού ποινικού δικαίου».
