Ο ισχυρός σεισμός που σημειώθηκε χθες το βράδυ στα Νέα Στύρα έγινε αισθητός σε πολλές περιοχές της Αττικής και επανέφερε στο προσκήνιο τον μόνιμο προβληματισμό για την ευπάθεια της πρωτεύουσας απέναντι στον Εγκέλαδο.
Παρά το ότι το επίκεντρο βρισκόταν στην Εύβοια, οι δονήσεις θύμισαν στους κατοίκους του λεκανοπεδίου ότι η Αθήνα περιβάλλεται από ένα πλέγμα ενεργών ρηγμάτων, τα οποία έχουν τη δυναμική να προκαλέσουν πολύ ισχυρούς σεισμούς.
Τα επικίνδυνα ρήγματα γύρω από την Αττική
- Ρήγμα της Πάρνηθας
Με μήκος περίπου 12 χιλιομέτρων, είναι το πιο γνωστό ρήγμα της περιοχής. Η τελευταία ενεργοποίησή του το 1999 προκάλεσε σεισμό 5,9 Ρίχτερ με 143 νεκρούς. Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι παραμένει ενεργό, με πιθανότητα επαναδραστηριοποίησης μέσα στον 21ο αιώνα. Η εγγύτητά του σε περιοχές όπως τα Λιόσια, το Μενίδι και η Φυλή το καθιστά ιδιαίτερα απειλητικό.
- Ρήγμα Μαραθώνα – Γραμματικού
Ξεπερνά σε μήκος τα 20 χιλιόμετρα και βρίσκεται σε γεωτεκτονικά ενεργή ζώνη. Μπορεί να δώσει σεισμό έως και 6,5 Ρίχτερ, ενώ θεωρείται απειλή για τα βόρεια προάστια της Αττικής.
- Ρήγμα Ανατολικής Αττικής (Κορωπί – Μαρκόπουλο – Λαύριο)
Έχει παρουσιάσει δράση τα τελευταία χρόνια και εκτιμάται ότι μπορεί να προκαλέσει σεισμό έως και 6,2 Ρίχτερ. Βρίσκεται πολύ κοντά σε πυκνοκατοικημένες περιοχές αλλά και στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», αυξάνοντας τον δείκτη επικινδυνότητας.
- Υποθαλάσσιο ρήγμα Σαρωνικού (Αίγινα – Μέθανα – Πόρος)
Ανήκει στο ηφαιστειακό τόξο του Νοτίου Αιγαίου και είναι ικανό να δώσει σεισμούς έως και 6,7 Ρίχτερ. Σε περίπτωση υποθαλάσσιας κατολίσθησης, υπάρχει κίνδυνος για δημιουργία μικρού tsunami, κάτι που θα έθετε σε κίνδυνο παράκτιες περιοχές.
- Ρήγμα Αταλάντης
Παρότι βρίσκεται περίπου 100 χιλιόμετρα μακριά, έχει τη δύναμη να ταρακουνήσει έντονα την Αθήνα. Το 1894 προκάλεσε δύο σεισμούς άνω των 6,5 Ρίχτερ, που ισοπέδωσαν ολόκληρες πόλεις. Οι σεισμολόγοι δεν αποκλείουν έναν νέο μεγάλο σεισμό πάνω από 6,7 Ρίχτερ.
Οι επιστημονικές προειδοποιήσεις για την Αττική
Ο καθηγητής σεισμολογίας Άκης Τσελέντης έχει τονίσει ότι η πρωτεύουσα «δεν έχει τελειώσει με τον Εγκέλαδο». Παρά την εκτόνωση του 1999, το ρήγμα της Πάρνηθας παραμένει ενεργό, ενώ και τα ρήγματα της Ανατολικής Αττικής συγκεντρώνουν ενέργεια σε βάθη 5 έως 15 χιλιομέτρων κάτω από κατοικημένες περιοχές.
Σύμφωνα με τον ΟΑΣΠ, η Αττική είναι η πιο ευάλωτη περιφέρεια της χώρας, λόγω της πληθυσμιακής πυκνότητας. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και ένας σεισμός μέτριας έντασης μπορεί να έχει δυσανάλογες συνέπειες. Οι λόγοι για τους οποίους η Αθήνα είναι τόσο ευάλωτη είναι οι εξής:
- Πολλά κτίρια έχουν χτιστεί πριν από τον αντισεισμικό κανονισμό του 1985.
- Το υπέδαφος είναι ανομοιογενές, με αλλουβιακές αποθέσεις που ενισχύουν τις δονήσεις.
- Η άναρχη δόμηση σε αρκετές περιοχές στερείται σωστών στατικών μελετών.
- Οι υποδομές, όπως γέφυρες, δρόμοι και σχολεία, παρουσιάζουν ελλιπή συντήρηση.
Τα μέτρα που ζητούν οι ειδικοί
Οι επιστήμονες υπογραμμίζουν ότι η πρόληψη είναι το ισχυρότερο «όπλο». Για να μειωθεί ο κίνδυνος χρειάζονται:
- Συστηματικοί έλεγχοι σε ευάλωτα κτίρια.
- Ασκήσεις ετοιμότητας σε σχολεία και δημόσιους φορείς.
- Επικαιροποίηση των αντισεισμικών κανονισμών.
- Τοποθέτηση αισθητήρων νέας γενιάς για την παρακολούθηση ρηγμάτων.
- Εκστρατείες ενημέρωσης για μαθητές, ηλικιωμένους και πολίτες.
Ένα ανοιχτό ραντεβού με τον Εγκέλαδο
Ο χθεσινός σεισμός στα Νέα Στύρα ήταν μια ακόμη υπενθύμιση ότι η Αττική ζει «πάνω σε ρολόι» που κάποια στιγμή θα χτυπήσει ξανά. Οι επιστήμονες δεν μπορούν να προβλέψουν πότε θα συμβεί, γνωρίζουν όμως με βεβαιότητα ότι θα συμβεί. Το ζητούμενο είναι να μη βρεθεί η πρωτεύουσα απροετοίμαστη όταν έρθει η ώρα.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα ρήγματα, μπορείτε να επισκεφθείτε την Εθνική Βάση Δεδομένων Ενεργών Ρηγμάτων της Ελλάδας (activefaults.eagme).
Δείτε επίσης:
- Σεισμός στην Εύβοια: Κάμερα στα Άνω Λιόσια κατέγραψε την στιγμή – Πόσο πιθανό είναι να ενεργοποιηθούν άλλα ρήγματα
- Σεισμός στην Εύβοια: Μπαράζ μετασεισμών μετά τη δόνηση των 5,2 Ρίχτερ – Τι εκτιμούν οι ειδικοί για το φαινόμενο