Οι χώρες της Βόρειας Ευρώπης συγκεντρώνονται στη Βιέννη την Πέμπτη (11/9) για να φτιάξουν ένα κοινό μέτωπο μετά από δύο χρόνια έντονων διαπραγματεύσεων για τον επόμενο επταετή προϋπολογισμό της ΕΕ.
Είναι η πρώτη φορά που κορυφαίοι αξιωματούχοι από τις πλουσιότερες χώρες της ΕΕ – συμπεριλαμβανομένων της Γαλλίας, της Γερμανίας και των Σκανδιναβικών χωρών – συγκεντρώνονται στην ίδια αίθουσα για να χαράξουν μια στρατηγική, σχετικά με την αμφιλεγόμενη πρόταση προϋπολογισμού ύψους 1,816 τρισεκατομμυρίων ευρώ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ο απώτερος στόχος στη Βιέννη
Ο στόχος είναι να συγκροτηθεί ένα μπλοκ ενόψει των συνομιλιών με χώρες όπως η Πολωνία, η Ισπανία και η Ιταλία που τάσσονται υπέρ υψηλότερων δαπανών, ιδίως στη γεωργία και τη χρηματοδότηση των φτωχότερων περιοχών.
Με λίγα λόγια δηλαδή, στόχος της συνάντησης στη Βιέννη είναι να προετοιμαστεί μια… γραμμή επίθεσης για την επικείμενη μάχη με χώρες όπως η Πολωνία και η Ιταλία, σχετικά με την πρόταση προϋπολογισμού της Κομισιόν.
Από την ανακοίνωση του προϋπολογισμού στις 16 Ιουλίου, οι αξιωματούχοι είχαν τον απαραίτητο χρόνο για να ξεφυλλίσουν εκατοντάδες σελίδες και να αρχίσουν να υπολογίζουν πόσα χρήματα θα κερδίσουν και θα χάσουν από το νέο σχέδιο δαπανών της Κομισιόν.
Οι επίσημες διαπραγματεύσεις για τον προϋπολογισμό μόλις που έχουν ξεκινήσει, αλλά στο παρασκήνιο, δημόσιοι υπάλληλοι από χώρες με παρόμοια νοοτροπία ήδη σχεδιάζουν. Οι Υπουργοί δεν θα παραστούν στη συνάντηση στη Βιέννη — θα συζητήσουν τον προϋπολογισμό στη συνέχεια τον Οκτώβριο, σε συνάντηση σε επίπεδο ΕΕ.
Σε κάθε διαπραγμάτευση για τον προϋπολογισμό, χώρες με παρόμοια συμφέροντα συνεργάζονται για να αναπτύξουν κοινές γραμμές επίθεσης, να πραγματοποιήσουν κοινές συναντήσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και να μοιράσουν πρακτικά καθήκοντα, όπως η δοκιμή των τύπων που κατανέμουν τα χρήματα.
Ο απώτερος στόχος είναι να ξεπεραστεί το αντίπαλο στρατόπεδο, να κερδηθούν οι διαπραγματεύσεις και να οδηγηθεί ο γιγαντιαίος προϋπολογισμός της ΕΕ πιο κοντά στις προτεραιότητές τους.
«Σε ποδοσφαιρικούς όρους, αυτό είναι ένα στημένο. Είναι κάτι φυσιολογικό», δήλωσε στο POLITICO ο Πολωνός βουλευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Γιάνους Λεβαντόφσκι, ο οποίος διετέλεσε επίτροπος προϋπολογισμού της ΕΕ από το 2010 έως το 2014.
Η ισχύς εν τη ενώσει
Αντί να αγωνίζονται όλοι για τον εαυτό τους, οι 27 χώρες της ΕΕ συνασπίζονται σε δύο μεγάλα στρατόπεδα.
- Από τη μία πλευρά βρίσκονται οι εύποροι «καθαροί συνεισφέροντες» — από τη Σουηδία έως τη Γαλλία — οι οποίοι συνεισφέρουν περισσότερα από όσα λαμβάνουν από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και γενικά τάσσονται υπέρ ενός πιο περιορισμένου ταμείου.
- Το αντίπαλο στρατόπεδο, γνωστό ως Φίλοι της Συνοχής, είναι μια ευρεία συμμαχία χωρών της Νότιας και Ανατολικής Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Πολωνίας, που τάσσονται υπέρ ενός μεγαλύτερου προϋπολογισμού — ειδικά όταν πρόκειται για «ταμεία συνοχής» που υποστηρίζουν φτωχότερες περιοχές σε όλο το μπλοκ.
«Όπως τόσα πολλά πράγματα στον κόσμο, το MFF [Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, ο μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ] δεν ορίζεται από την οικονομία, αλλά από την ιστορία», δήλωσε ο Στέφαν Ίμχοφ, γενικός γραμματέας του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Οικονομικών της Αυστρίας, κατά τη διάρκεια μιας εκδήλωσης νωρίτερα αυτόν τον μήνα.
Υπάρχουν προφανείς διαφορές εντός κάθε στρατοπέδου. Για παράδειγμα, η Γαλλία και η Ολλανδία, οι οποίες πληρώνουν καθαρά το χρέος, έχουν εντελώς διαφορετικές ατζέντες σε θέματα όπως το χρέος σε επίπεδο ΕΕ, κάτι που υποστηρίζει το Παρίσι και αντιτίθεται η Χάγη.
Στο ζήτημα των γεωργικών επιδοτήσεων, η Γαλλία είναι περισσότερο ευθυγραμμισμένη με την Πολωνία που δαπανά πολλά παρά με τα μέλη της δικής της ομάδας.
Ωστόσο, οι χώρες προσπαθούν να επιλύσουν τέτοιες διαφορές εντός των αντίστοιχων ομάδων τους, όπου καταλήγουν σε βασικές θέσεις, όπως το ποιο θα πρέπει να είναι το συνολικό μέγεθος του προϋπολογισμού.
Η συνεδρίαση της ομάδας στη Βιέννη θα διεξαχθεί από τις δύο δυνάμεις της ΕΕ.
«Στο τέλος, η Γαλλία και η Γερμανία συμφωνούν για το ποσό και εμείς τα κανίς το ακολουθούμε», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ από μια χώρα που «πληρώνει καθαρά» και γνωρίζει τις συνομιλίες.
Στο άλλο στρατόπεδο, η Πολωνία συνήθως αναλαμβάνει την ηγεσία ως η χώρα που λαμβάνει τα περισσότερα χρήματα από τον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Ωστόσο, το επί δεκαετιών διπλό παιχνίδι της Βαρσοβίας με την Ουγγαρία – με την οποία μοιράζεται βασικά συμφέροντα – έχει υπονομευτεί από μια ρήξη με τον Πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν, του οποίου η δημοκρατική οπισθοδρόμηση στο εσωτερικό έχει οδηγήσει την Κομισιόν στην παρακράτηση δισεκατομμυρίων σε χρηματοδότηση.
Αυτό άνοιξε την πόρτα για τις μεσογειακές χώρες – οι οποίες υποστηρίζουν επίσης τη γενναιόδωρη χρηματοδότηση για τις φτωχότερες περιοχές – να διαδραματίσουν ισχυρότερο συντονιστικό ρόλο εντός του συνασπισμού.
Την 1η Σεπτεμβρίου, η Μάλτα προήδρευσε μιας συνάντησης εμπειρογνωμόνων για τον προϋπολογισμό από τους Φίλους της Συνοχής, η οποία έθεσε το έδαφος για την πρώτη τεχνική συνάντηση μεταξύ των 27 χωρών της ΕΕ την επόμενη μέρα.
Οι έμπειροι διαπραγματευτές του προϋπολογισμού υποστηρίζουν ότι οι βασικές αποφάσεις λαμβάνονται σε αυτές τις άνετες συναντήσεις.
Τον περασμένο Μάρτιο, οι καθαροί συνεισφέροντες συμφώνησαν να διαθέσουν 175 δισεκατομμύρια ευρώ για το ερευνητικό πρόγραμμα Horizon — κάτι που επιβεβαιώθηκε από την Επιτροπή λίγο αργότερα — κατά τη διάρκεια μιας άτυπης συνάντησης στο Ελσίνκι, σύμφωνα με τον διπλωμάτη της ΕΕ.
Η στάση της Κομισιόν
Περιμένοντας στο περιθώριο, η Κομισιόν θα ασκήσει πιέσεις στις εθνικές κυβερνήσεις να παραμείνουν πιστές στην αρχική της πρόταση, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων με το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο.
Τους επόμενους μήνες, ο Επίτροπος Προϋπολογισμού Πιότρ Σεραφίν – πρώην Πολωνός πρέσβης στην ΕΕ που γνωρίζει το Συμβούλιο σαν την παλάμη του χεριού του – θα μεσολαβήσει σε συνομιλίες μεταξύ των καθαρών συνεισφερόντων και των Φίλων της Συνοχής.
Παγιδευμένος ανάμεσα στις δύο αντιμαχόμενες φυλές, ο επίτροπος «μπορεί να δει όλα τα χαρτιά στο τραπέζι», δήλωσε αξιωματούχος της Επιτροπής.
Έμπειρος διαπραγματευτής προϋπολογισμού, ο Λεβαντόφσκι, δήλωσε ότι ο επίτροπος πρέπει να προσπαθήσει να εφαρμόσει το «διαίρει και βασίλευε» αντί «να ενοποιεί τα μπλοκ» στο Συμβούλιο.
Η συμβουλή του Λεβαντόφσκι προς τον Σεραφίν, ο οποίος διετέλεσε βοηθός του κατά τη διάρκεια της θητείας του ως επίτροπος, είναι να «προσεγγίζει τις χώρες μία προς μία… αντί να αντιμετωπίζει δύο μεγάλες ομάδες», καθώς αυτό αποδυναμώνει τη δύναμη των χωρών μελών έναντι της Επιτροπής.
«Αυτή η πρόταση [της Επιτροπής] δεν θα είναι αυτό στο οποίο θα συμφωνήσουμε στο τέλος, όλοι θα πρέπει να κινηθούν… [Αλλά] πάντα υπήρχε μια συμφωνία και θα καταφέρουμε να την πετύχουμε και αυτή τη φορά», δήλωσε ο Αυστριακός Ίμχοφ.
(Image by andreas N from Pixabay)
Πηγή: Politico
«Αυτό άνοιξε την πόρτα για τις μεσογειακές χώρες – οι οποίες υποστηρίζουν επίσης τη γενναιόδωρη χρηματοδότηση για τις φτωχότερες περιοχές – να διαδραματίσουν ισχυρότερο συντονιστικό ρόλο εντός του συνασπισμού».
Δηλαδή η Ελλάδα θα υποστηρίξει την γενναιόδωρη πολιτική για τις φτωχότερες περιοχές? Η Ελλάδα τι είναι?