Οι διερευνητικές επαφές με την Τουρκία αποτελούν ακριβώς αυτό που «λέει» το όνομά τους: ανίχνευσις διαθέσεων μεταξύ αμφοτέρων χωρών.
- Από τον Μανώλη Κοττάκη
Ωστόσο αυτές διεξάγονται εντός ενός ευρύτερου φόντου: των διαπραγματεύσεων που έχει αρχίσει η ελληνική κυβέρνηση με συμμαχικές χώρες με αντικείμενο την ενίσχυση του Πολεμικού μας Ναυτικού. Των διαπραγματεύσεων επίσης για τη νέα αμυντική συμφωνία μεταξύ Ελλάδος – ΗΠΑ, καθώς η προηγουμένη ετησία έληξε. Δεν πρόκειται για αμελητέα πολιτικά και διπλωματικά χαρτιά.
Μπορεί να χρησιμοποιηθούν και αυτόνομα, αλλά και ευρύτερα στη διαπραγμάτευση, όταν και αν αυτήν αρχίσει να εισέρχεται στην ουσία της. Όσον αφορά το πρώτο, είναι γνωστό ότι φρεγάτες ενδιαφέρονται κυρίως να μας προμηθεύσουν οι Γάλλοι, οι Αμερικανοί, οι Γερμανοί και οι Ολλανδοί.
Η απάντηση για τον τύπο της φρεγάτας που θέλουμε όμως ενδεχομένως μαρτυρά και τις θέσεις μας στον ελληνοτουρκικό διάλογο για το Αιγαίο και για την ανατολική Μεσόγειο. Άλλο εύρος ζωτικού θαλάσσιου χώρου δύναται να φυλάξει κανείς με ακριβές γαλλικές φρεγάτες, οι οποίες φέρουν πυραυλικά συστήματα που φθάνουν έως την Αγκυρα, και άλλη με φθηνότερες φρεγάτες ετέρου τύπου, οι οποίες ενδεχομένως να μην έχουν την ίδια επιχειρησιακή δυνατότητα προσβολής του εχθρού αλλά η προμήθειά τους μας προσφέρεται πακέτο με άλλα ενδιαφέροντα ανταλλάγματα. Οπως για παράδειγμα η τυχόν απόκτηση των Ναυπηγείων από τους Αμερικανούς ή τους Γερμανούς, η κατασκευή νέων υποβρυχίων 214 σε αυτά και βεβαίως το άνοιγμα χιλιάδων θέσεων εργασίας σε μια περιοχή που δοκιμάζεται από την ανεργία.
Στην πραγματικότητα, από την επιλογή του τύπου φρεγάτας η κυβέρνηση θα δείξει τι δόγμα προτιμά, αμυντικό ή οικονομικό. Με τις γαλλικές φρεγάτες μπορούμε να επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα στα 12 μίλια και να ενοποιήσουμε, αν θέλουμε, τις ΑΟΖ Ελλάδος – Κύπρου.
Οι Belhara αλλάζουν τον συσχετισμό στη Μεσόγειο υπέρ ημών. Δυνάμεθα να υπερασπιστούμε τα νέα σύνορα και μάλιστα ανεξάρτητοι, χωρίς τη βοήθεια τρίτων. Με φρεγάτες άλλου τύπου απλώς υιοθετούμε το δόγμα «είναι εθνικισμός τα 12 μίλια» και επικεντρωνόμαστε στην οικονομική διάσταση της παραγγελίας των εξοπλισμών: συμπαραγωγές, εργοστάσια, θέσεις εργασίας, κοινώς τα κανόνια θα φέρουν βούτυρο. Και, βεβαίως, το σημαντικότερο, αναλόγως του πλοίου που θα παραγγείλουμε επιλέγουμε και σύμμαχο στις διαπραγματεύσεις με τους Τούρκους: Γερμανούς και Αμερικανούς ή Γάλλους;
Η Σύνοδος Κορυφής πλησιάζει. Πέραν των εξοπλισμών υπάρχει όμως και η ανανέωση της αμυντικής συμφωνίας με τις ΗΠΑ, οι οποίες θέλουν να αναβαθμίσουν την επιχειρησιακή τους παρουσία στη Σούδα και να εξασφαλίσουν πολυετή συμφωνία αντί της ετήσιας.
Και εδώ έχουμε μεγάλη ευκαιρία. Για να φθάσουμε σε αποτέλεσμα η κυβέρνηση μπορεί να απαιτήσει εγγυήσεις ασφαλείας. Εγγυήσεις για τη Θράκη και τα νησιά του Αιγαίου, εγγυήσεις και για κρίσιμες θαλάσσιες περιοχές και νησιά του Αρχιπελάγους μας. Δεν έχει νόημα να πω σε ποιες περιοχές και σε ποια νησιά. Μπορούμε, νομίζω, να το διεκδικήσουμε όσο διαρκεί η ρευστότητα στις σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας. Το ζήτημα λοιπόν αυτή την περίοδο δεν είναι οι διερευνητικές. Ή μόνον οι διερευνητικές. Το ζήτημα είναι το παράθυρο ευκαιρίας που έχει ανοίξει στον επαναπροσδιορισμό των σχέσεών μας με τους συμμάχους και η αξιοποίησή του από την ελληνική κυβέρνηση.
Ηγγικεν ίσως η ώρα! Αντί να μας πιέζουν αυτοί να δώσουμε στον διάλογο, καιρός να τους πιέσουμε εμείς να δώσουν και να μας εγγυηθούν για την άμυνα. Και μετά βλέπουμε. Απλά είναι τα πράγματα. Αν είναι να γίνει Γιάλτα, ας προηγηθούμε.
