Ο αιδεσιμότατος Ρούσο, γενικός γραμματέας της Ιταλικής Επισκοπικής Διάσκεψης, βλέπει ότι η φτώχεια που έχει δημιουργηθεί οδηγεί στην κοινωνική έκρηξη
- Από τον Μιχάλη Ψύλο
Έχουμε πάρα πολλούς νεκρούς από τον κορωνοϊό για να προσποιούμαστε ότι όλα πάνε καλά»! Μια κραυγή απόγνωσης, που δεν προέρχεται από την αντιπολίτευση αλλά από έναν άνθρωπο του Θεού: Τον Ιταλό αιδεσιμότατο Στέφανο Ρούσο, γενικό γραμματέα της Ιταλικής Επισκοπικής Διάσκεψης (CEI) της Καθολικής Εκκλησίας.
«Μέσα στην πανδημία γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες διαμαρτυριών, κινητοποιήσεων ακόμη και συγκρούσεων ενάντια στα περιοριστικά μέτρα, στο κλείσιμο των επιχειρήσεων, στην πενιχρή στήριξη των ανθρώπων από το κράτος και την κακή διαχείριση της πανδημίας» λέει ο αιδεσιμότατος Ρούσο στην ιταλική «La Presse». «Η Εκκλησία καταδικάζει τη βία, αλλά οι όποιες βίαιες εκδηλώσεις των ημερών δείχνουν μια κρίση στον κοινωνικό ιστό που χρήζει προσοχής και απαιτεί σκέψη και συζήτηση» λέει ο γενικός γραμματέας της Επισκοπικής Διάσκεψης. «Είναι σημαντικό να αφουγκραστούμε την ανησυχία που απλώνεται στην κοινωνία. Γιατί η πανδημία έχει επιδεινώσει τις κοινωνικές ανισότητες» προειδοποιεί ο αιδεσιμότατος Ρούσο.
Όχι, δεν πρόκειται για έναν κληρικό με αριστερές απόψεις της λεγόμενης «Θεολογίας της Απελευθέρωσης» στη Λατινική Αμερική. Απλά, ο Ιταλός επίσκοπος βλέπει το… δάσος, αλλά και το «τρένο» που έρχεται με μεγάλη ταχύτητα να προκαλέσει κοινωνική έκρηξη. «Η πανδημία έχει αποκαλύψει τα όρια του κοινωνικοοικονομικού μας συστήματος, επιδεινώνοντας τις υπάρχουσες ανισότητες και δημιουργώντας νέα φτώχεια. Σχεδόν 2.000.000 άνθρωποι στράφηκαν για βοήθεια τους τελευταίους μήνες στην ιταλική φιλανθρωπική οργάνωση Caritas. Η Διάσκεψη των Επισκόπων κάλεσε μάλιστα την κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο να λάβουν μέτρα για την κοινωνική σταθερότητα της χώρας, προειδοποιώντας ότι υπάρχουν πλέον σαφείς ενδείξεις ότι η κατάσταση οδεύει σε έκρηξη» λέει.
«Με την πανδημία να είναι ακόμη εκτός ελέγχου είναι η κατάλληλη στιγμή για να κοιτάξουμε πίσω» γράφει η γερμανική «Tagesspiegel». «Τα δισεκατομμύρια σε κρατικό χρήμα, με τα οποία τα κράτη και οι κοινότητες κρατών όπως η Ε.Ε. προσπαθούν να ξεπεράσουν την πανδημία, είναι απόλυτη διάψευση γι’ αυτό που ήταν η επικρατούσα οικονομική θεωρία εδώ και δεκαετίες: ότι το κράτος δεν είναι η λύση, αλλά το πρόβλημα, ότι “η αγορά” ικανοποιεί κάθε ανάγκη και ότι ο πυρήνας της ανθρώπινης υπόστασης δεν είναι η ικανότητα συνεργασίας, αλλά ο ανταγωνισμός. Ο κορωνοϊός συνέβαλε στο να καταρρεύσει αυτός ο μύθος» γράφει η γερμανική εφημερίδα.
Και κάτι άλλο! Οπως σημειώνει ο Λοράν Μουλού στη γαλλική «Humanite», «η ζοφερή διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων που προκαλούνται από την κρίση Covid-19 και η επικίνδυνη διαχείρισή της υπενθυμίζουν και κάτι άλλο: Ότι η πανδημία πλήττει με διαφορετικό τρόπο τον πληθυσμό, ανάλογα με το αν κάποιος είναι πλούσιος ή φτωχός». Η Γαλλίδα καθηγήτρια Κοινωνιολογίας Αν Λαμπέρ, στέλεχος στο Γαλλικό Ινστιτούτο Δημογραφικών Σπουδών (INE), σημειώνει ότι όλες οι έρευνες έχουν καταδείξει πως «οι πιο φτωχοί παραμένουν μακράν οι πιο εκτεθειμένοι στον ιό και στις συνέπειές του».
Πρόκειται για επισημάνσεις που όλοι συμμερίζονται, μόνο που «αυτή η κρίση ανισότητας και οι ανθρώπινες τραγωδίες που προκαλεί απουσιάζουν εντελώς από τα κυβερνητικά ραντάρ» υπογραμμίζει εύστοχα ο Λοράν Μουλού.
Ο μεγάλος Αριστοτέλης, με συγκλονιστικό τρόπο 2.500 χρόνια πριν στα «Πολιτικά», είχε προειδοποιήσει: «Η δυστυχία δημιουργεί στάσεις και επαναστάσεις. Ακόμα οι πολίτες επαναστατούν όχι μόνο για την ανισότητα του πλούτου, αλλά και για την ανισότητα των τιμών». Εξηγώντας ότι «οι κατώτεροι επαναστατούν για να γίνουν ίσοι με όλους, και οι ίσοι για να γίνουν ανώτεροι. Αυτή είναι η νοοτροπία που δημιουργεί τις επαναστάσεις. Επειδή είναι πάντα οι πιο αδύναμοι που αναζητούν ισότητα και δικαιοσύνη, ενώ όσοι έχουν τη δύναμη δεν το σκέφτονται καν».
Η συγκλονιστική διαπίστωση του Αριστοτέλη έρχεται να εξηγήσει με τον πιο παραστατικό τρόπο όχι μόνο την ιστορία της ανθρωπότητας, αλλά και τις εξελίξεις που η γενιά μας αντιμετώπισε τα τελευταία 50 χρόνια: Μια γιγαντιαία επανάσταση των πλουσίων ενάντια στους φτωχούς, των κυρίαρχων ενάντια στους κυριαρχούμενους. Μια επανάσταση που εξελίχθηκε χωρίς να το συνειδητοποιήσουμε, μια αόρατη επανάσταση, μια «μυστική επανάσταση», όπως την ονόμασε η Αμερικανίδα φιλόσοφος Γουέντι Μπράουν, καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ, στο βιβλίο της «Ο νεοφιλελευθερισμός και το τέλος της φιλελεύθερης δημοκρατίας». Οπως γράφει η Γουέντι Μπράουν, «κάποιοι περιορίζουν τον νεοφιλελευθερισμό σε μια δέσμη οικονομικών πολιτικών με κοινωνικές συνέπειες: αποφεύγουν να δουν ότι ο νεοφιλελευθερισμός οργανώνει αυτές τις πολιτικές πέρα από την αγορά. Κρύβουν την πολιτική πλευρά του νεοφιλελευθερισμού, δηλαδή την ισχυρή διάβρωση των φιλελεύθερων δημοκρατικών θεσμών».