Το 2009 οι ΗΠΑ αποσταθεροποίησαν την κυβέρνηση Καραμανλή γιατί φοβούνταν ότι η διέλευση του αγωγού φυσικού αερίου South Stream από την Ελλάδα θα έδινε τη δυνατότητα στον Πούτιν να πατήσει πόδι στη Μέση Ανατολή με τις κάθετες διακλαδώσεις και επεκτάσεις του.
- Από τον Μανώλη Κοττάκη
Δέκα χρόνια μετά ο ένας μετά τον άλλον φιλικοί προς το State Department αναλυτές αναγνωρίζουν ότι η Ρωσία είναι εγκατεστημένη στη Μέση Ανατολή και ο Πούτιν ο μεγάλος κερδισμένος της γεωπολιτικής παρτίδας στη Συρία. Χωρίς τον αγωγό, χωρίς την Ελλάδα και έχοντας ρυμουλκήσει προς τη Μόσχα τον πλέον πιστό σύμμαχο των ΗΠΑ, την Τουρκία.
Η «κακόβουλη επιρροή» επεκτείνεται και διευρύνεται. Η Ρωσία επιστρέφει, λοιπόν. Αργεί, αλλά επιστρέφει. Μας αρέσει δεν μας αρέσει, αξιοποιεί τα δυτικά λάθη και επιστρέφει. Δεν είναι το μόνο μέτωπο στο οποίο επιστρέφει. Υπάρχουν ακόμη δύο. Το πρώτο είναι ήδη ορατό. Επιστρέφει και πάλι στα Βαλκάνια.
Η απόφαση Ζάεφ να προκηρύξει απογοητευμένος πρόωρες εκλογές εξαιτίας του βέτο στην ευρωπαϊκή πορεία των Σκοπίων ανοίγει και πάλι τον ασκό του Aιόλου στα βόρεια σύνορά μας. Οι πρόχειρες και βιαστικές λύσεις διά της επιβολής οδηγούν και σε πρόωρα ναυάγια. Οι νέες εκλογές θα εξελιχθούν σε μια μεγάλη υπόγεια μάχη ΗΠΑ – Ρωσίας για τον έλεγχο του εκλογικού σώματος.
Την προηγούμενη την κέρδισαν οι Ρώσοι, η συμμετοχή στο δημοψήφισμα δεν έφθασε το 50%, στην ουσία ήταν άκυρο. Ασχέτως αν οι ΗΠΑ εξουδετέρωσαν το αποτέλσμα διά της Βουλής. Εκτός όμως από τα Σκόπια, υπάρχει και ακόμη ένα μέτωπο: το ελληνικό. Οι Ρώσοι είναι έτοιμοι να μας πληρώσουν με το ίδιο νόμισμα που μας πλήρωσαν κάποτε οι ΗΠΑ για τις επιλογές μας. Με αποσταθεροποίηση από την ανάποδη. Όχι μόνο γιατί μετά το 2010 όλες οι κυβερνήσεις που ακολούθησαν δεν τήρησαν τα στοιχειώδη προσχήματα έναντι της Μόσχας και έγειραν καταλυτικά τη ζυγαριά 100% υπέρ των ΗΠΑ. Θα μας πληρώσουν με το ίδιο νόμισμα γιατί ανακατευόμαστε στις εσωτερικές υποθέσεις τους.
Η σχισματική Εκκλησία της Ουκρανίας, που αναγνώρισαν το Πατριαρχείο μας και η Εκκλησία μας, ακολουθείται από ελαχίστους στο Κίεβο, οι ναοί της είναι άδειοι και με τη στήριξη των ΗΠΑ παλεύει για διεθνή νομιμοποίηση. Αμφιβάλλει κανείς ότι ο Πούτιν με σύμμαχο τον Ερντογάν δεν θα στοχεύσει αργά ή γρήγορα μέσω Αγίου Όρους το Οικουμενικό Πατριαρχείο μας;
Ήδη εννέα μονές αμφισβητούν τον νέο διοικητή, εφοπλιστή Αθανάσιο Μαρτίνο, ο οποίος έμπλεξε. Αμφιβάλλει, επίσης, ότι η Ρωσική Εκκλησία θα επιχειρήσει να διασπάσει την ελληνική; Ήδη εκβιάζει τους μητροπολίτες που θα αναφέρουν στα δίπτυχα τον Ουκρανίας Επιφάνιο ότι θα ζημιωθεί το παγκάρι τους. Ρώσοι πιστοί, αντίο. Στο Άγιο Όρος έχει ήδη μειωθεί κατά 90% ο αριθμός των επισκεπτών μετά την αναγνώριση της Ουκρανίας από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο. Και αν ήταν μόνο η Εκκλησία, αυτό ίσως και να ήταν διαχειρίσιμο. Ίσως. Αλλά είναι και το Αιγαίο! Είναι και η ΑΟΖ. Σταδιακά ο Πούτιν, που στήριζε αποφασιστικά τις ελληνικές θέσεις στο Αιγαίο έως το 2009 (στέλνοντας απέναντι στους Τούρκους το αεροπλανοφόρο «Κουζνέτσοφ»), μετακινείται προς τις θέσεις του Ερντογάν. Προσφάτως Ρώσοι και Τούρκοι έκαναν κοινή άσκηση νοτίως του Καστελόριζου με Navtex που εξέδωσε η Άγκυρα.
Στο μέλλον τι θα γίνει; Ωραία τα κοινά ανακοινωθέντα που υπογράψαμε και το 2017 και το 2018 και το 2019, αλλά η ελληνική εξωτερική πολιτική πρέπει να αποκτήσει την ελάχιστη ισορροπία. Η μεν Μόσχα έχει αγριέψει με όλους, η ιστορία έδειξε ότι στελέχη του State Department χάρασσαν στο παρελθόν ενεργειακή πολιτική ερήμην των προέδρων των ΗΠΑ για να προσλαμβάνονται με παχυλούς μισθούς σε πολυεθνικές εταιρίες στις τέως ανατολικές χώρες (εξ ου και η δήθεν ρωσοφοβία τους, στην ουσία επρόκειτο για τη φιλαργυρία τους), ενώ εμείς, τέλος, ως χώρα αδυνατούμε να διαβάσουμε τους συσχετισμούς.
Η πολιτική και επιχειρηματική μας τάξη έχει τα ερείσματά της, τα λεφτά της, τα παιδιά της στη Νέα Υόρκη και στο Λονδίνο, ούτε καν στο Παρίσι, δεν συζητώ βεβαίως για τη Μόσχα. Άρα έχει περιορισμένο οπτικό πεδίο. Και να βλέπει τον συσχετισμό ελπίζει ότι θα αλλάξει, άρα δεν κινείται. Προτού υπάρξουν παρανοήσεις, ξεκαθαρίζω! Δεν εκφράζουμε προτιμήσεις εδώ. Όσο ιμπεριαλιστές είναι οι Αμερικανοί, άλλο τόσο ιμπεριαλιστές έχουν γίνει και οι Ρώσοι. Τις πρακτικές της Δύσης αντιγράφουν και μάλιστα χοντροκομμένα. Οδόντα αντί οδόντος. Εμείς, όμως, είμαστε στη μέση.
Οι Κούρδοι έζησαν τη δυσάρεστη εμπειρία να τους εγκαταλείψουν οι ΗΠΑ και να γίνουν η χλεύη στα χείλη του Ρώσου πρεσβευτή στην Ε.Ε. Ο Ζάεφ, επίσης, εναρμονίστηκε με τις ΗΠΑ, αλλά την κρίσιμη ώρα που έδωσε τη μάχη για την Ε.Ε. αφέθηκε μόνος του από τους συμμάχους και «έπεσε». Εμείς, αν ζορίσει το πράγμα, γιατί να περιμένουμε κάτι διαφορετικό; Η πτώση μας θα δώσει νέα επιχειρήματα στον Πούτιν, το έδειξε άλλωστε και στην κρίση του 2015.
Η Ελλάς τού ήταν περισσότερο χρήσιμη ως ασταθής χώρα του ΝΑΤΟ και με ευρώ παρά ως δική του επιρροή, εκτός Ε.Ε. και με δραχμή. Επείγει, κατά τη γνώμη μου, λοιπόν η αναζήτηση ισορροπιών στις σχέσεις μας με τη Ρωσία. Δυστυχώς δεν είμαστε στην εποχή του Ναβαρίνου για να ελπίζουμε σε τόσα όσο τότε.
Ο νέος πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης πρέπει να πάει και στη Μόσχα. Ο τελευταίος κεντροδεξιός προκάτοχός του δεν προσεκλήθη ποτέ. Μα στην κρίσιμη στιγμή οι ΗΠΑ μέσω Τόμσεν τον εγκατέλειψαν.
