Ένοχους έκρινε το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Πειραιά τους υπεύθυνους της ακτοπλοϊκής εταιρείας ΑΝΕΚ για την φωτιά στο επιβατηγό-οχηματαγωγό πλοίο Norman Atlantic που στοίχισε τη ζωή σε 30 ανθρώπους στις 28 Δεκεμβρίου 2014 στην Αδριατική.
- Ρεπορτάζ: Βασίλης Τζήμτσος
Το δικαστήριο αποφάσισε ομόφωνα πως είναι ένοχοι πέντε από τους συνολικά 11 κατηγορούμενους, μεταξύ των οποίων ο πρόεδρος και ο διευθύνων σύμβουλος της ΑΝΕΚ και οι υπεύθυνοι της εταιρείας που επέβαιναν στο πλοίο που είχε ναυλωθεί από ιταλική εταιρεία, κατά περίπτωση για τα αδικήματα της ανθρωποκτονίας από αμέλεια κατά συρροή, του εμπρησμού από αμέλεια από τον οποίο προέκυψε κίνδυνος για ξένα πράγματα και ανθρώπους και των επικίνδυνων παρεμβάσεων στη συγκοινωνία πλοίων από αμέλεια από τις οποίες προέκυψε κίνδυνος για ξένα πράγματα και ανθρώπους.
Το δικαστήριο επέβαλε στον πρόεδρο και το διευθύνοντα σύμβουλο της ΑΝΕΚ συνολική ποινή φυλάκισης 16 ετών στον καθένα, εκ των οποίων εκτιτέα είναι τα πέντε έτη.
Στον υπεύθυνο της ΑΝΕΚ που επέβαινε στο πλοίο, επέβαλε ποινή φυλάκισης 14 ετών, ενώ σε δύο ναυτικούς υπεύθυνους στη φόρτωση επέβαλε ποινή 6 ετών και 5 ετών και 2 μηνών στον καθένα.
Υπενθυμίζεται πως η φωτιά ξέσπασε σε φορτηγό-ψυγείο στο γκαράζ του πλοίου που τροφοδοτούνται με ηλεκτρικό ρεύμα έχοντας αναμμένη τη μηχανή του οχήματος, αν και απαγορεύεται κατά τη διάρκεια του πλου.
Όπως προέκυψε από την ακροαματική διαδικασία, οι υπεύθυνοι της ΑΝΕΚ γνώριζαν πως δεν λειτουργούσαν κάποιες από τις πρίζες του ναυλωμένου πλοίου με αποτέλεσμα οδηγοί φορτηγών-ψυγείων να ανάψουν τις μηχανές τους για να τροφοδοτήσουν με την αναγκαία ηλεκτρική ενέργεια τα ψυγεία τους για τη συντήρηση των εμπορευμάτων.
Ακολούθησαν σκηνές χάους με τους επιβάτες αλλά και ναυτικούς να προσπαθούν να εγκαταλείψουν το φλεγόμενο καράβι, ενώ τα μέλη του πληρώματος δεν ήταν στη θέση τους για την παροχή βοήθειας.
Αποτέλεσμα ήταν να πνιγούν ή να σκοτωθούν κατά την εγκατάλειψη συνολικά 12 επιβαίνοντες, ενώ μέχρι σήμερα δεν έχουν βρεθεί 18 άνθρωποι που έπεσαν στη θάλασσα.
Οι ευθύνες της ΑΝΕΚ
Ο Εισαγγελέας της Έδρας Γιώργος Πέτρος είχε προτείνει την ενοχή όλων των κατηγορουμένων, τονίζοντας στην αγόρευση του:
«Δεν υπέδειξαν τη δέουσα προσοχή που έπρεπε να δείξει ο κάθε ευσυνείδητος άνθρωπος με τη κοινή πείρα και λογική.
Η θάλασσα δεν είναι παιχνίδι.
Υπάρχει υποχρέωση προστασίας των επιβαινόντων.
Θα μπορούσαν να το έχουν αποτρέψει.
Όλοι είχαν τη σιγουριά ότι δεν έχει συμβεί κάτι παρόμοιο.
Το έχουμε ξαναδεί να γίνονται όλα στο πόδι χωρίς έλεγχο φορτίου και ότι δεν θα γίνει ποτέ το συμβάν.
Και όμως συνέβη και όχι γιατί δεν μπορούσε να αποτραπεί αλλά λόγω παραλείψεων και παρανόμων ενεργειών που προκάλεσαν την πυρκαγιά».
Το δικαστήριο καταδίκασε ομόφωνα τον πρόεδρο και το διευθύνοντα σύμβουλο της ΑΝΕΚ και δύο υπεύθυνους της εταιρείας που επέβαιναν στο πλοίο για τις τρεις αξιόποινες πράξεις που τους αποδίδονται.
Ένας πέμπτος κατηγορούμενος που ήταν υπεύθυνος στο άγημα διάσωσης και είχε τα κλειδιά του γκαράζ (ώστε να μην κατεβαίνουν οδηγοί οχημάτων κατά τη διάρκεια του ταξιδιού) καταδικάστηκε για το αδίκημα των ανθρωποκτονιών από αμέλεια των 10 επιβατών. Για τους υπόλοιπους δύο που βρέθηκαν νεκροί στο γκαράζ του πλοίου, κρίθηκε ότι δεν είχε ευθύνη.
Οι υπόλοιποι έξι κατηγορούμενοι ναυτικοί κρίθηκαν αθώοι.
Ελαφρυντικά στους κατηγορούμενους – Ο Εισαγγελέας είχε προτείνει να μην τους αναγνωριστούν
Οι συνήγοροι υπεράσπισης των καταδικασθέντων ζήτησαν από το δικαστήριο να τους αναγνωριστούν τα ελαφρυντικά του σύννομου βίου, της καλής συμπεριφοράς μετά την πράξη αλλά και της προσπάθειας άρσης των συνεπειών των πράξεων τους, βοηθώντας στην επιχείρηση διάσωσης των επιβατών.
Από την πλευρά του ο Εισαγγελέας της Έδρας Γιώργος Πέτρος πρότεινε την απόρριψη της χορήγησης ελαφρυντικών στους κατηγορούμενους, ακόμα και αυτού του σύννομου βίου πριν την πράξη.
Αιτιολογώντας την απορριπτική του πρόταση, ο εισαγγελικός λειτουργός επεσήμανε πως «δεν έχει νόημα να μιλάμε για ελαφρυντικά όταν έχουν χαθεί πολλές ζωές και διακινδύνευσαν εκατοντάδες ακόμα».
Μάλιστα τόνισε πως επί σειρά ετών ακολουθούνταν η ίδια πρακτική σε πλοία, δηλαδή να τροφοδοτούνται τα φορτηγά-ψυγεία με ρεύμα από τις μηχανές των οχημάτων αν και απαγορεύεται εν πλω.
Τελικά το δικαστήριο έκανε δεκτό το ελαφρυντικό του σύννομου βίου πριν από την πράξη στους τέσσερις κατηγορούμενους, ενώ στον ναύκληρο που ήταν υπεύθυνος για την έχμαση, χορηγήθηκε και το ελαφρυντικό της καλής συμπεριφοράς μετά την πράξη.
Αιχμές του Εισαγγελέα για το νέο Ποινικό Κώδικα
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών Γιώργος Πέτρος και ως προς τις ποινές που επισείει ο νέος Ποινικός Κώδικας για το πολύνεκρο ναυάγιο.
Όπως είπε, μετά την τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα η ανώτερη ποινή για τις ανθρωποκτονίες κατά συρροή είναι τα 5 έτη. Επομένως δεν μπορούμε να μιλάμε για ελαφρυντικά.
Και συμπλήρωσε με νόημα:
«Δεν εξυπηρετείται η Δικαιοσύνη αλλά υποχρεούμαστε να τον εφαρμόσουμε. Η Δικαιοσύνη δεν ικανοποιείται». Και συμπλήρωσε: «Με το νέο Ποινικό Κώδικα δυστυχώς δεν προβλέπεται να επιβάλλουμε ποινές πάνω από 5 έτη».
Υπενθυμίζεται πως με βάση τον προηγούμενο Ποινικό Κώδικα η ανώτατη ποινή για τις ανθρωποκτονίες από αμέλεια ήταν τα 10 έτη, ενώ μετά την τροποποίηση του, έπεσε στο μισό.
Επίσης, για τα αδικήματα του εμπρησμού και της διατάραξης συγκοινωνιών, το εύρος ποινών άλλαξε από 10 ημέρες έως 5 έτη, από 10 ημέρες έως 3 έτη.
Τρία έτη φυλάκιση για κάθε θάνατο
Το δικαστήριο επέβαλε στον πρόεδρο και το διευθύνοντα σύμβουλο της ΑΝΕΚ ποινές βάσης 3 ετών για κάθε θάνατο και από 2 έτη και 18 μήνες αντίστοιχα για τα αδικήματα του εμπρησμού και της διατάραξης θαλάσσιας κυκλοφορίας.
Στον υπεύθυνο της ΑΝΕΚ επί του πλοίου 18 μήνες φυλάκιση για κάθε ανθρωποκτονία και σε δύο ναυτικούς 18 μηνών και ενός έτους αντίστοιχα.
Το δικαστήριο απέρριψε το αίτημα των συνηγόρων υπεράσπισης να ανασταλεί η εκτέλεση των ποινών. Αντίθετα δέχθηκε ότι είναι μετατρέψιμες με 20 ευρώ ανά ημέρα φυλάκισης για τον πρόεδρο και το διευθύνοντα σύμβουλο της ακτοπλοϊκής εταιρείας, 10 ευρώ ανά ημέρα για τον υπεύθυνο της ΑΝΕΚ επί του πλοίου και 5 ευρώ ανά ημέρα στους δύο καταδικασθέντες ναυτικούς.
Επίσης, το δικαστήριο χορήγησε ανασταλτικό μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης σε δεύτερο βαθμό.
Σχολιάζοντας την απόφαση, ο συνήγορος πολιτικής αγωγής συγγενών θυμάτων και επιβαινόντων στο Norman Atlantic, Σπύρος Βλάσσης δήλωσε στο newsbreak.gr:
«Είμαστε ικανοποιημένοι από την καταδίκη των υπευθύνων της ΑΝΕΚ οι οποίοι σύμφωνα με την απόφαση του δικαστηρίου φέρουν πλήρη ευθύνη για την απώλεια τόσων ανθρώπινων ζωών.
Όπως είχαμε πει κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, δυστυχώς από απόψεως ποινικού κολασμού, οι κατηγορούμενοι βρίσκονται στο απυρόβλητο.
Στα πλαίσια λοιπόν του νόμου η δικαστική απόφαση είναι απολύτως ορθή τόσο ως προς τις καταδίκες αλλά και όσο ως προς τις αθωώσεις των απλών μελών του πληρώματος.
Η καταδίκη των υπευθύνων δεν μπορεί να αποκαταστήσει την απώλεια της ανθρώπινης ζωής ούτε μπορεί να επουλώσει τις πληγές των συγγενών. Όμως είναι μια ηθική ικανοποίηση το γεγονός ότι μετά από έξι ολόκληρα χρόνια αποδόθηκαν οι ευθύνες στους πραγματικούς υπαιτίους».