Σημαντικά ευρήματα που αποδεικνύουν πως τα τυχαία τεστ στις πύλες εισόδου της χώρας δεν ήταν αρκετά για την επιδημιολογική επιτήρηση, έφερε στο φως η εργασία που δημοσιεύτηκε χθες στο περιοδικό «Nature» και την οποία συνυπογράφουν, μεταξύ άλλων, οι Σωτήρης Τσιόδρας, Γκίκας Μαγιορκίνης και Χρήστος Χατζηχριστοδούλου.
Όπως διαπιστώθηκε από το «έξυπνο» σύστημα τεχνητής νοημοσύνης EVA, που εφάρμοσε σε όλα τα σύνορά της η Ελλάδα το καλοκαίρι του 2020 για τον έλεγχο των εισερχόμενων ταξιδιωτών, υπήρχαν διπλάσια ασυμπτωματικά κρούσματα στη χώρα μας απ’ όσα επιβεβαιώνονταν από τις τυχαίες δειγματοληψίες!
Το συγκεκριμένο σύστημα χρησιμοποιεί δημογραφικά δεδομένα που συλλέγονται από ταξιδιώτες μαζί με αποτελέσματα από διερευνητικούς ελέγχους για να εκτιμηθεί ο επιπολασμός του Covid-19 σε ορισμένες κατηγορίες επισκεπτών, ανάλογα με τον τόπο διαμονής τους, την ηλικία τους και άλλα. Αξιοποιώντας αυτά τα στοιχεία, το σύστημα EVA προσδιορίζει μία υποομάδα ταξιδιωτών για έλεγχο PCR, με βάση τα χαρακτηριστικά του ταξιδιώτη.
«Το σύστημα ενισχυμένης μάθησης EVA εντοπίζει 1,85 φορές περισσότερους ασυμπτωματικούς μολυσμένους ταξιδιώτες απ’ ό,τι αναμενόταν από τυχαία κατανεμημένα τεστ. Η εντελώς τυχαία παρακολούθηση θα είχε εντοπίσει περίπου το 54% των περιπτώσεων που εντόπισε το σύστημα EVA. Το σύστημα EVA εντόπισε 1,25-1,45 περισσότερο ασυμπτωματικούς μολυσμένους ταξιδιώτες απ’ ό,τι αναμενόταν από πολιτικές εργαστηριακών ελέγχων που βασίζονται σε επιδημιολογικές μετρήσεις», αναφέρεται στην εργασία.
Οι εκτιμήσεις του συγκεκριμένου συστήματος για τον επιπολασμό του Covid-19 χρησιμοποιήθηκαν, επίσης, για την παροχή έγκαιρων προειδοποιήσεων για περιοχές υψηλού κινδύνου, τις οποίες η ελληνική κυβέρνηση χρησιμοποίησε για να προσαρμόσει τα πρωτόκολλα ταξιδιών, προσθέτοντας στην γκρίζα λίστα αυτές τις χώρες και απαιτώντας από τους ταξιδιώτες να έχουν αρνητικά αποτελέσματα τεστ PCR πριν από την είσοδο στην Ελλάδα.
Tο EVA η πιο αποτελεσματική προσέγγιση για την επανέναρξη ασφαλών ταξιδιών
Οι συγγραφείς εκτιμούν ότι το σύστημα EVA απέτρεψε ένα πρόσθετο ποσοστό 6,7% μολυσμένων ταξιδιωτών να εισέλθουν στη χώρα, μέσω των έγκαιρων αποφάσεων να συμπεριληφθούν χώρες στην γκρίζα λίστα κατά την περίοδο αιχμής. Σύμφωνα με τους επιστήμονες που υπογράφουν την εργασία, τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι οι απαγορεύσεις εισερχόμενων ταξιδιωτών σε ολόκληρη τη χώρα βάσει επιδημιολογικών μετρήσεων, σε επίπεδο πληθυσμού, μπορεί να μην είναι η πιο αποτελεσματική προσέγγιση για την επανέναρξη ασφαλών ταξιδιών και προτείνουν το σύστημα EVA ως εναλλακτικό.
Παράλληλα, επισημαίνουν πως η επιτυχία του αλγόριθμου αυτού αναδεικνύει την ανεπάρκεια των συνοριακών πολιτικών σχεδόν όλων των άλλων χωρών, οι οποίες συχνά κατέφυγαν σε πιο «χοντροκομμένες» πολιτικές, επιβάλλοντας, για παράδειγμα, το πλήρες κλείσιμο των συνόρων στους ταξιδιώτες ή τη διενέργεια τεστ σε όλους όσοι έρχονταν από μια συγκεκριμένη χώρα, παραγνωρίζοντας τις τεράστιες διαφορές ανάμεσα στους ανθρώπους μέσα στις χώρες.
«Αν οι υπεύθυνοι στα ελληνικά σύνορα είχαν αρνηθεί την είσοδο σε όλους τους επιβάτες από χώρες με ανησυχητικά επιδημιολογικά δεδομένα, τότε θα είχαν εμποδίσει τους ανθρώπους με Covid-19 να εισέλθουν στην Ελλάδα, αλλά με τίμημα την καταστροφή ενός κύριου πυλώνα της οικονομίας της, δηλαδή του τουρισμού», καταλήγουν οι συγγραφείς της έρευνας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το εν λόγω σύστημα είναι δημιουργία του Έλληνα επίκουρου καθηγητή στο πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας Κίμωνα Δρακόπουλου. Ο νεαρός επιστήμονας που ειδικεύεται στην Επιστήμη των Δεδομένων διαγράφει μια λαμπρή πανεπιστημιακή καριέρα στις ΗΠΑ και διατηρεί άριστες σχέσεις με τον πρωθυπουργό.