Απόκριες: Ήθη και έθιμα αναβιώνουν σε κάθε γωνιά της Ελλάδας

Ο... μπέης που βγαίνει σε χωριά του Εβρου, η σιβιανή μάσκα της Κρήτης και οι... φασαριόζοι γέροι της Σκύρου

Must Read

Το τελευταίο τριήμερο της Αποκριάς είναι παραδοσιακά συνδεδεμένο με την κορύφωση των εκδηλώσεων. Μικροί και μεγάλοι φορούν τις στολές τους και γιορτάζουν τη λήξη του Τριωδίου και την έναρξη της Σαρακοστής. Σε κάθε γωνιά της Ελλάδας αναβιώνουν ήθη και έθιμα που έχουν διατηρηθεί μέσα στον χρόνο. Σκωπτικά και μη, γεμάτα χορό αλλά και τραγούδι, τα έθιμα των ημερών αυτών ενώνουν τους μασκαράδες σε ένα ατέρμονο γλέντι.

Η Κρήτη, πλούσια σε παραδόσεις, διατηρεί αναλλοίωτη τη λαϊκή της κληρονομιά, με πολλές τελετουργίες. Μία από αυτές, η σιβιανή μάσκα, που αναβιώνει στα νότια του νομού Ηρακλείου, στο χωριό Σίβα.

Πρόκειται για παραδοσιακή μάσκα του χωριού, που αποτελεί μία από τις πιο εντυπωσιακές του ελληνικού και του ευρύτερου μεσογειακού χώρου. Μασκαράδες φτιάχνουν τη μάσκα από το φυτό αγαύη, ζωγραφίζουν άσπρα δόντια και επισκέπτονται διάφορα σπίτια του χωριού.

Οι εκδηλώσεις κορυφώνονται και στην Κέρκυρα αυτές τις ημέρες, όπου αναβιώνει η κορφιάτικη πετεγολέτσα. Η κορφιάτικη πετεγολέτσα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ένα είδος θεάτρου δρόμου, με πολλά στοιχεία από την κομέντια ντελ άρτε. Το δρώμενο διεξάγεται πάντα σε υπαίθριο χώρο, με κύριο στοιχείο τη σάτιρα.

Οι συμμετέχοντες καυτηριάζουν ανθρώπους, γνωστούς και μη, όπως και διάφορες καταστάσεις που συμβαίνουν είτε στην Κέρκυρα είτε ευρύτερα στην Ελλάδα.

Εντονα σκωπτικό, με σατιρική διάθεση και θεατρικά στοιχεία είναι και το αποκριάτικο έθιμο του μπέη, με ρίζες στα χρόνια της τουρκοκρατίας, που διασώζεται μέχρι σήμερα σε αρκετά χωριά του βόρειου Εβρου.

Την Κυριακή της Τυρινής, από νωρίς το πρωί, ο μπέης Τούρκος αξιωματούχος, η σύζυγός του, η μπέινα, και ένας ιδιόμορφος και πολυμελής θίασος επισκέπτονται τα σπίτια του χωριού, με τον μπέη να εισπράττει τον φόρο που αποδιδόταν στον κατακτητή, να μοιράζει ευχές, να σατιρίζει τους πάντες και να δέχεται και ο ίδιος τα πειράγματα των συγχωριανών του.

Στήνουν γλέντι

Αίσθηση προκαλούν τα έθιμα και στην Κοζάνη, με τις γειτονιές να ανάβουν φωτιές και να στήνουν γλέντι. Το χαρακτηριστικό της κοζανίτικης Αποκριάς είναι οι φανοί, που στηρίζονται στην αυθόρμητη συμμετοχή των κατοίκων της, οι οποίοι τους ετοιμάζουν και πρωτοστατούν στο γλέντι, με τα παραδοσιακά αποκριάτικα τραγούδια, τα λεγόμενα «ξινέτροπα», φυσικά υπό τους ήχους των πνευστών.

Οι φανοί σε όλη την πόλη ανάβουν κατά τις 8 το βράδυ της Μεγάλης Αποκριάς, κι αμέσως οι άνθρωποι αρχίζουν το τραγούδι και το χορό. Το κέφι ανάβει, το κρασί ρέει άφθονο, οι παραδοσιακές κοζανίτικες πίτες, τα γνωστά «κιχί», κυκλοφορούν παντού και ο κύκλος γύρω από τον βωμό μεγαλώνει. Στην αρχή λέγονται τραγούδια της αγάπης και του έρωτα, και ορισμένα εμπνευσμένα από τα κατορθώματα των κλεφτών κατά την Επανάσταση. Τα πιο τολμηρά λέγονται στη συνέχεια, είναι σκωπτικά και διακωμωδούν άνδρες και γυναίκες.

Αρματα

Αλλά και στη Λιβαδειά οι κάτοικοι περιμένουν πώς και πώς να έρθει η Κυριακή της Αποκριάς για να γιορτάσουν το γαϊτανάκι, το οποίο προετοιμάζουν, φτιάχνοντας άρματα. Την Κυριακή της Αποκριάς μασκαράδες παρελαύνουν προς την κεντρική πλατεία, όπου πλέκονται τα γαϊτανάκια, και παρουσιάζονται αποκριάτικα σκετς, τραγούδια και παντομίμες από τους μασκαράδες. Στη συνέχεια ακολουθεί γλέντι, με λαϊκά τραγούδια και χορούς.

Η τελευταία Κυριακή της Αποκριάς σηματοδοτεί το κάψιμο του τζάρου στην Ξάνθη.

Την Κυριακή, στη γέφυρα του ποταμού Κόσυνθου ντόπιοι και επισκέπτες παρακολουθούν να καίγεται ο τζάρος, ένα ανθρώπινο ομοίωμα τοποθετημένο πάνω σε έναν σωρό από πουρνάρια. Σκοπός είναι να ξορκιστεί το κακό, που στην προκειμένη περίπτωση είναι η απομάκρυνση των ψύλλων το καλοκαίρι. Το έθιμο κρατάει χρόνια, το έφεραν οι πρόσφυγες από το Σαμακώβ της ανατολικής Θράκης και ζωντανεύει κάθε χρόνο από τους κατοίκους του ομώνυμου συνοικισμού.

Με τους ήχους των κουδουνιών αποχαιρετούν τις Απόκριες οι κάτοικοι της Σκύρου. Οι κυρίαρχες μορφές είναι ο γέρος, η κορέλα και ο φράγκος. Εθιμο πολλών χρόνων, με διονυσιακές ρίζες, ο γέρος και η κορέλα υπενθυμίζουν μια φυσική καταστροφή που κατέστρεψε όλα τα κοπάδια του νησιού.

Ακολουθήστε το newsbreak.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις τελευταίες & σημαντικές ειδήσεις.

Ακολουθήστε το newsbreak.gr στο κανάλι μας στο YouTube για να είστε πάντα ενημερωμένοι.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο newsbreak.gr

Κάθε σχόλιο δημοσιεύεται αυτόματα. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές και διατηρούμε το δικαίωμα να αφαιρέσουμε συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια όπου τα εντοπίζουμε. Σε κάθε περίπτωση ο καθένας φέρει την ευθύνη των όσων γράφει και το newsbreak.gr ουδεμία νομική ή άλλη ευθύνη φέρει.

ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ

εισάγετε το σχόλιό σας!
Πληκτρολογήστε το όνομα σας

 
ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Εξαφανίστηκε η ανάρτηση του Στέλιου Πέτσα με την σημαία που δεν είχε καμία σχέση με την ελληνική

Λίγη ώρα μετά τον χαμό που ξέσπασε λόγω της σημαίας σε ανάρτηση του Στέλιου Πέτσας στο X (Twitter) η οποία...
ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Τη σημαία ποιας χώρας έβαλε σε ανάρτησή του για την 28η Οκτωβρίου ο Στέλιος Πέτσας;

Μια ανάρτηση του Στέλιου Πέτσα για την 28η Οκτωβρίου με τη σημαία, προκάλεσε την οργή των χρηστών του διαδικτύου καθώς...
ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

«Όπλα, παλάσκες και φύγαμε..»

Με το στρατιωτικό σύνθημα «όπλα, παλάσκες και φύγαμε»  απαντούν οι Σαμαρικοί αυτές  τις ημέρες σε όσους ρωτούν για την πιθανότητα...
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Υπουργικό Συμβούλιο και Υπουργείο Άμυνας στην ατζέντα Μητσοτάκη

Με αρκετά και σημαντικά θέματα στην ατζέντα του συνεδριάζει νωρίς το μεσημέρι (12:00) της Τετάρτης (29/10) το Υπουργικό Συμβούλιο στο...
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ζαχαράκη: Οι Πανελλήνιες μένουν μέχρι να… φύγουν – Έρχονται 36.000 αναπληρωτές

Για τις αλλαγές και τις παρεμβάσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη στον χώρο της εκπαίδευσης μίλησε η υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και...
SLIDER

Δημοσκόπηση: Ποιος ωφελήθηκε από την αντιπαράθεση για τον Άγνωστο Στρατιώτη;

Τις τελευταίες ημέρες την επικαιρότητα μονοπώλησε η κυβερνητική τροπολογία για το Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη, με την σφοδρή αντιπαράθεση που...
ΕΛΛΑΔΑ

Λαμία: 62χρονος βρέθηκε νεκρός στο σπίτι του – Τον αναζητούσαν οικείοι του

Θλίψη στη Λαμία, όπου ένας 62χρονος εντοπίστηκε νεκρός μέσα στο σπίτι του το βράδυ της Τρίτης 28 Οκτωβρίου. Το τραγικό...
ΕΛΛΑΔΑ

Τύρναβος: Τρεις αστυνομικοί τραυματίες σε άγρια συμπλοκή πατέρα με κόρη

Ένα σοβαρό και επεισοδιακό περιστατικό αναστάτωσε τον Τύρναβο τα ξημερώματα της Τρίτης, όταν άνδρας φέρεται να απειλούσε τα μέλη της...
ΕΛΛΑΔΑ

Συναγερμός στους Δήμους: Απαγορεύεται να εισπράττουν πρόστιμα ΚΟΚ – Τι σημαίνει για εμάς

Συναγερμός στους Δήμους: Η κυβέρνηση εντείνει την πίεση προς τους δήμους, με κινήσεις που πλήττουν ευθέως τους πολίτες. Αιφνιδιαστικά και...

Διαβάζονται τώρα