Απόκριες: Ήθη και έθιμα αναβιώνουν σε κάθε γωνιά της Ελλάδας

Ο... μπέης που βγαίνει σε χωριά του Εβρου, η σιβιανή μάσκα της Κρήτης και οι... φασαριόζοι γέροι της Σκύρου

Must Read

Το τελευταίο τριήμερο της Αποκριάς είναι παραδοσιακά συνδεδεμένο με την κορύφωση των εκδηλώσεων. Μικροί και μεγάλοι φορούν τις στολές τους και γιορτάζουν τη λήξη του Τριωδίου και την έναρξη της Σαρακοστής. Σε κάθε γωνιά της Ελλάδας αναβιώνουν ήθη και έθιμα που έχουν διατηρηθεί μέσα στον χρόνο. Σκωπτικά και μη, γεμάτα χορό αλλά και τραγούδι, τα έθιμα των ημερών αυτών ενώνουν τους μασκαράδες σε ένα ατέρμονο γλέντι.

Η Κρήτη, πλούσια σε παραδόσεις, διατηρεί αναλλοίωτη τη λαϊκή της κληρονομιά, με πολλές τελετουργίες. Μία από αυτές, η σιβιανή μάσκα, που αναβιώνει στα νότια του νομού Ηρακλείου, στο χωριό Σίβα.

Πρόκειται για παραδοσιακή μάσκα του χωριού, που αποτελεί μία από τις πιο εντυπωσιακές του ελληνικού και του ευρύτερου μεσογειακού χώρου. Μασκαράδες φτιάχνουν τη μάσκα από το φυτό αγαύη, ζωγραφίζουν άσπρα δόντια και επισκέπτονται διάφορα σπίτια του χωριού.

Οι εκδηλώσεις κορυφώνονται και στην Κέρκυρα αυτές τις ημέρες, όπου αναβιώνει η κορφιάτικη πετεγολέτσα. Η κορφιάτικη πετεγολέτσα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ένα είδος θεάτρου δρόμου, με πολλά στοιχεία από την κομέντια ντελ άρτε. Το δρώμενο διεξάγεται πάντα σε υπαίθριο χώρο, με κύριο στοιχείο τη σάτιρα.

Οι συμμετέχοντες καυτηριάζουν ανθρώπους, γνωστούς και μη, όπως και διάφορες καταστάσεις που συμβαίνουν είτε στην Κέρκυρα είτε ευρύτερα στην Ελλάδα.

Εντονα σκωπτικό, με σατιρική διάθεση και θεατρικά στοιχεία είναι και το αποκριάτικο έθιμο του μπέη, με ρίζες στα χρόνια της τουρκοκρατίας, που διασώζεται μέχρι σήμερα σε αρκετά χωριά του βόρειου Εβρου.

Την Κυριακή της Τυρινής, από νωρίς το πρωί, ο μπέης Τούρκος αξιωματούχος, η σύζυγός του, η μπέινα, και ένας ιδιόμορφος και πολυμελής θίασος επισκέπτονται τα σπίτια του χωριού, με τον μπέη να εισπράττει τον φόρο που αποδιδόταν στον κατακτητή, να μοιράζει ευχές, να σατιρίζει τους πάντες και να δέχεται και ο ίδιος τα πειράγματα των συγχωριανών του.

Στήνουν γλέντι

Αίσθηση προκαλούν τα έθιμα και στην Κοζάνη, με τις γειτονιές να ανάβουν φωτιές και να στήνουν γλέντι. Το χαρακτηριστικό της κοζανίτικης Αποκριάς είναι οι φανοί, που στηρίζονται στην αυθόρμητη συμμετοχή των κατοίκων της, οι οποίοι τους ετοιμάζουν και πρωτοστατούν στο γλέντι, με τα παραδοσιακά αποκριάτικα τραγούδια, τα λεγόμενα «ξινέτροπα», φυσικά υπό τους ήχους των πνευστών.

Οι φανοί σε όλη την πόλη ανάβουν κατά τις 8 το βράδυ της Μεγάλης Αποκριάς, κι αμέσως οι άνθρωποι αρχίζουν το τραγούδι και το χορό. Το κέφι ανάβει, το κρασί ρέει άφθονο, οι παραδοσιακές κοζανίτικες πίτες, τα γνωστά «κιχί», κυκλοφορούν παντού και ο κύκλος γύρω από τον βωμό μεγαλώνει. Στην αρχή λέγονται τραγούδια της αγάπης και του έρωτα, και ορισμένα εμπνευσμένα από τα κατορθώματα των κλεφτών κατά την Επανάσταση. Τα πιο τολμηρά λέγονται στη συνέχεια, είναι σκωπτικά και διακωμωδούν άνδρες και γυναίκες.

Αρματα

Αλλά και στη Λιβαδειά οι κάτοικοι περιμένουν πώς και πώς να έρθει η Κυριακή της Αποκριάς για να γιορτάσουν το γαϊτανάκι, το οποίο προετοιμάζουν, φτιάχνοντας άρματα. Την Κυριακή της Αποκριάς μασκαράδες παρελαύνουν προς την κεντρική πλατεία, όπου πλέκονται τα γαϊτανάκια, και παρουσιάζονται αποκριάτικα σκετς, τραγούδια και παντομίμες από τους μασκαράδες. Στη συνέχεια ακολουθεί γλέντι, με λαϊκά τραγούδια και χορούς.

Η τελευταία Κυριακή της Αποκριάς σηματοδοτεί το κάψιμο του τζάρου στην Ξάνθη.

Την Κυριακή, στη γέφυρα του ποταμού Κόσυνθου ντόπιοι και επισκέπτες παρακολουθούν να καίγεται ο τζάρος, ένα ανθρώπινο ομοίωμα τοποθετημένο πάνω σε έναν σωρό από πουρνάρια. Σκοπός είναι να ξορκιστεί το κακό, που στην προκειμένη περίπτωση είναι η απομάκρυνση των ψύλλων το καλοκαίρι. Το έθιμο κρατάει χρόνια, το έφεραν οι πρόσφυγες από το Σαμακώβ της ανατολικής Θράκης και ζωντανεύει κάθε χρόνο από τους κατοίκους του ομώνυμου συνοικισμού.

Με τους ήχους των κουδουνιών αποχαιρετούν τις Απόκριες οι κάτοικοι της Σκύρου. Οι κυρίαρχες μορφές είναι ο γέρος, η κορέλα και ο φράγκος. Εθιμο πολλών χρόνων, με διονυσιακές ρίζες, ο γέρος και η κορέλα υπενθυμίζουν μια φυσική καταστροφή που κατέστρεψε όλα τα κοπάδια του νησιού.

Ακολουθήστε το newsbreak.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις τελευταίες & σημαντικές ειδήσεις.

Ακολουθήστε το newsbreak.gr στο κανάλι μας στο YouTube για να είστε πάντα ενημερωμένοι.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο newsbreak.gr

Κάθε σχόλιο δημοσιεύεται αυτόματα. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές και διατηρούμε το δικαίωμα να αφαιρέσουμε συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια όπου τα εντοπίζουμε. Σε κάθε περίπτωση ο καθένας φέρει την ευθύνη των όσων γράφει και το newsbreak.gr ουδεμία νομική ή άλλη ευθύνη φέρει.

ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ

εισάγετε το σχόλιό σας!
Πληκτρολογήστε το όνομα σας

 
ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Μητσοτάκης και Trannos συναντήθηκαν εν πτήσει

Μια μάλλον αναπάντεχη συνάντηση σημειώθηκε σε πτήση προς τα Χανιά, όταν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης βρέθηκε στο ίδιο αεροπλάνο με...
ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Άφησαν τον υφυπουργό έρμαιο των εξαγριωμένων αγροτών ενώ γνώριζαν!

Οι αρυθμίες αποτελούν μέρος της κυβερνητικής καθημερινότητας προεξοφλώντας αρνητικές εξελίξεις τις οποίες κανείς πρωθυπουργός δεν απέφυγε. Ο προπηλακισμός του υφυπουργού...
ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Σέρρες: Αγρότες και κτηνοτρόφοι προπηλάκισαν τον υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης

Σε φορτισμένο κλίμα πραγματοποιήθηκε η επίσκεψη του υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιάννη Ανδριανού, το πρωί του Σαββάτου (20/9) στις Σέρρες, όπου...
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Οι ύμνοι του Κατρούγκαλου στον Αλέξη Τσίπρα…

Ο πρώην υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Κατρούγκαλος, που βολεύτηκε με θέση στον ΟΗΕ, ενοχλημένος προφανώς από την πολιτική του ανυπαρξία,...
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ο Νίκος Δένδιας για τα 54 χρόνια από τον θάνατο του νομπελίστα Σεφέρη

Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας με ανάρτηση στο κοινωνικό δίκτυο Χ αναφέρθηκε στα «54 χρόνια από τον θάνατο του...
ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΙΣ

Δημοσκόπηση: Ποιος πιστεύετε ότι μπορεί να ενώσει την Κεντροαριστερά;

Τις τελευταίες εβδομάδες η πολιτική συζήτηση περιστρέφεται γύρω από την πολυδιάσπαση της λεγόμενης Κεντροαριστεράς και τον τρόπο που αυτή θα...
ΕΛΛΑΔΑ

Όλγα Παπαβγούλη: «Κλείδωσε η πρώτη φθινοπωρινή κακοκαιρία»

Τις τελευταίες ημέρες βιώνουμε μια αλλαγή του καιρού που συνήθως τις πρωινές αλλα και τις πολύ βραδινές ώρες, η ψύχρα...
ΕΛΛΑΔΑ

Στον Άρειο Πάγο οι καταγγελίες για σκάνδαλα στην Αγροτική Φυλακή Τίρυνθας

Στα χέρια του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου βρίσκονται πλέον σοβαρές καταγγελίες για μια σειρά σκανδάλων που, σύμφωνα με αναφορά πολίτη...
ΕΛΛΑΔΑ

Απόγνωση κτηνοτρόφου: «Δυο τάφοι στον στάβλο – Κανείς δίπλα μας»

Συγκλονίζει η μαρτυρία του Στέλιου Γρηγορίου, κτηνοτρόφου από το Συκούριο Λαρίσης, ο οποίος βλέπει για δεύτερη φορά μέσα σε έναν...

Διαβάζονται τώρα