Σε μία από τις σοβαρότερες κρίσεις αξιοπιστίας που έχει γνωρίσει ποτέ το εγχώριο ιατροδικαστικό σύστημα, η Ιατροδικαστική Υπηρεσία Πατρών βρίσκεται στο επίκεντρο ενός άνευ προηγουμένου σκανδάλου, καθώς αποκαλύπτεται ότι τουλάχιστον επτά δολοφονίες παιδιών πέρασαν «απαρατήρητες», καταγράφοντας τους θανάτους ως «παθολογικούς», ενώ σήμερα αποδεικνύονται εγκληματικές ενέργειες.
Η ομολογία της Ειρήνης Μουρτζούκου –της μητέρας που παραδέχθηκε ότι δολοφόνησε 4 βρέφη, τα δικό της, την αδερφή της και το παιδί της κουμπάρας της– αποτέλεσε τον καταλύτη για να ξεσκεπαστεί ένα πλέγμα σκανδαλωδών εκθέσεων, ανεπαρκών ελέγχων και πιθανών παραλείψεων που συγκλόνισαν το πανελλήνιο. Ο ιατροδικαστής Ανδρέας Γκότσης, που υπέγραψε τις επίμαχες γνωματεύσεις, καθώς και ο προϊστάμενος της γραμματείας Σταύρος Αρβανιτάκης, τέθηκαν ήδη σε αναστολή καθηκόντων με απόφαση του υπουργού Δικαιοσύνης, Γιώργου Φλωρίδη.
Παράλληλα, αποφασίστηκε η αναστολή λειτουργίας ολόκληρης της Υπηρεσίας Πατρών μέχρι να «ξηλωθεί» εκ θεμελίων και να αναδομηθεί πλήρως.
Ντου στην Ιατροδικαστική Υπηρεσία Πατρών
Την 14η Ιουλίου, κλιμάκιο της Γενικής Διεύθυνσης Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας του υπουργείου Δικαιοσύνης έκανε «έφοδο» στις εγκαταστάσεις της Υπηρεσίας Πατρών. Όλοι οι φάκελοι ιατροδικαστικών εκθέσεων της τελευταίας πενταετίας κατασχέθηκαν και θα μπουν στο μικροσκόπιο ειδικών επιστημόνων. Ο στόχος είναι να εξεταστούν εξονυχιστικά πάνω από 100 υποθέσεις, μεταξύ των οποίων και η πολύκροτη υπόθεση της Ειρήνης Λαγούδη, η οποία επίσης είχε «κλείσει» με πορίσματα που σήμερα θεωρούνται τουλάχιστον αμφισβητήσιμα.
Η αποκάλυψη ότι σε τρία διαφορετικά περιστατικά που αφορούν την Μουρτζούκου ο ίδιος ιατροδικαστής αποτύπωσε τους θανάτους ως «διάμεση πνευμονίτιδα παιδικής ηλικίας» όταν στην πραγματικότητα υπήρχαν σημάδια υποξίας και ασφυκτικού μηχανισμού θανάτου, αφήνει έκθετο όχι μόνο τον ίδιο αλλά και ολόκληρο το σύστημα ελέγχου.
Συγκεκριμένα:
- Τον Φεβρουάριο του 2021, το έξι μηνών παιδί της κουμπάρας της Μουρτζούκου πέθανε ενώ βρισκόταν υπό την επίβλεψή της. Η ιατροδικαστική έκθεση ανέφερε παθολογικά αίτια. Χρόνια μετά, η επανεξέταση αποκάλυψε στοιχεία ασφυξίας.
- Τον Ιούνιο του 2022, το ίδιο συνέβη και με το 19 ημερών βρέφος της Μουρτζούκου. Και πάλι η αιτία θανάτου προσδιορίστηκε λανθασμένα, όπως αποκάλυψαν οι ειδικοί της ΕΛ.ΑΣ.
- Τον Οκτώβριο του 2023, το δύο μηνών μωρό της Μουρτζούκου πεθαίνει στο «Αγία Σοφία». Εδώ η γνωμάτευση αποδίδει τον θάνατο σε επιληπτικό ιστορικό, το οποίο αργότερα αναιρέθηκε ως ανυπόστατο.
Ο απόηχος της Πισπιρίγκου
Η υπόθεση της Ειρήνης Μουρτζούκου ήρθε να προστεθεί στη βαριά σκιά της υπόθεσης της Ρούλας Πισπιρίγκου, που επίσης έδειξε τραγικές ανεπάρκειες και αντιφάσεις στο πεδίο των ιατροδικαστικών εκθέσεων. Θυμίζουμε ότι η ιατροδικαστής Αγγελική Τσιόλα, πρώην προϊσταμένη της Ιατροδικαστικής Πατρών, είχε συντάξει την αμφιλεγόμενη γνωμάτευση για την μικρή Ίριδα, αποδίδοντας τον θάνατό της σε αγενεσία φλεβοκόμβου, ένα σπάνιο καρδιολογικό εύρημα που αργότερα καταρρίφθηκε ως αβάσιμο από την εισαγγελική έρευνα και τους πραγματογνώμονες. Η ίδια άλλαξε στάση, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο ασφυξίας αλλά υπερασπίστηκε το αρχικό πόρισμα, ενώ η Εισαγγελία διερευνά αν υπήρξε ψευδής κατάθεση.
Το πόρισμα των ιατροδικαστών Καρακούκη και Καλόγρηα ήταν εκείνο που τελικά ανέτρεψε την εικόνα και έστειλε την Πισπιρίγκου στο εδώλιο για τους θανάτους των Μαλένας και Ίριδας.
Εισαγγελέας Δημοπούλου: «Πρόκειται για ιατροδικαστές που δεν έχουν συναίσθηση της ευθύνης τους»
Κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τις παθογένειες του κρατικού ιατροδικαστικού μηχανισμού, η εισαγγελέας κυρία Δημοπούλου στάθηκε με σκληρή γλώσσα απέναντι σε όσους συνέβαλαν —κατά την άποψή της— στην απόκρυψη της αλήθειας στην υπόθεση Πισπιρίγκου. Η εισαγγελέας έκανε λόγο για «ωχαδελφισμό», «αντιεπιστημονικότητα», «επιπολαιότητα», «αναξιοπιστία» και «σκοπιμότητες» μερίδας κρατικών ιατροδικαστών, μιλώντας ακόμη και για «επιχειρούμενη συγκάλυψη της αλήθειας» σχετικά με τους θανάτους των δύο μικρότερων παιδιών της οικογένειας Δασκαλάκη. «Η κατηγορούμενη προκειμένου να καλύψει τα εγκλήματά της βρήκε πρόσφορο έδαφος στον κύκλο των ιατροδικαστών», τόνισε χαρακτηριστικά για τη Ρούλα Πισπιρίγκου. Η ίδια επεσήμανε τον κρίσιμο ρόλο που έπαιξαν συγκεκριμένοι ιατροδικαστές, οι οποίοι, σύμφωνα με την εισαγγελία, προχώρησαν ακόμη και σε «κωλοτούμπες» όταν διαφάνηκε η πλήρης διάσταση της υπόθεσης.
«Πρόκειται για ιατροδικαστές που, όπως αποδεικνύεται, δεν έχουν συναίσθηση της ευθύνης τους», είπε η κυρία Δημοπούλου. «Δεν ενσκήπτουν με σοβαρότητα στο αντικείμενο της μελέτης τους για να ανακαλύψουν την αιτία θανάτου τριών παιδιών. Δεν παραδέχθηκαν καν εδώ ότι έκαναν λάθος. Επέμεναν στην ίδια άποψη. Άλλοι μάλιστα εκτέθηκαν αναιρώντας δημόσια την αρχική σωστή τους άποψη, αποδεχόμενοι άλλη άποψη στη συνέχεια».
Μάλιστα, συγκλονιστική ήταν η αναφορά της στην πιθανή εξέλιξη της υπόθεσης αν οι ιατροδικαστές είχαν από την αρχή αποδώσει τους θανάτους της Ίριδας και της Μαλένας σε εγκληματική ενέργεια. «Η Τζωρτζίνα σήμερα θα ζούσε και θα πήγαινε στο Γυμνάσιο», είπε, δείχνοντας ξεκάθαρα πως μια σωστή διάγνωση θα μπορούσε να είχε αποτρέψει τη δολοφονία της μεγαλύτερης κόρης με κεταμίνη.
Υπό αυτά τα δεδομένα, η εισαγγελέας είχε ζητήσει τη διαβίβαση των πρακτικών της δίκης στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών, ώστε να ερευνηθούν τέσσερις ιατροδικαστές και ένας παθολογοανατόμος για το αδίκημα της ψευδούς κατάθεσης. Το δικαστήριο υιοθέτησε ομόφωνα την πρόταση και με την καθαρογραφή της απόφασης για τους θανάτους Ίριδας και Μαλένας αναμένεται να ξεκινήσει η σχετική έρευνα, με τους εμπλεκόμενους να καλούνται σε εξηγήσεις. Ήδη, με απόφαση του κ. Φλωρίδη, μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης δίκης της Ρούλας Πισπιρίγκου, οι κυρίες Χριστίνα Τσάκωνα και Αγγελική Τσιόλα τέθηκαν σε αναστολή καθηκόντων για λόγους δημοσίου συμφέροντος.
Η υπόθεση Λαγούδη
Στο ίδιο πλαίσιο αμφισβήτησης της αξιοπιστίας κρίσιμων ιατροδικαστικών πορισμάτων, δεν μπορεί να μην γίνει αναφορά και στην πολύκροτη υπόθεση της Ειρήνης Λαγούδη.
Παρά τα περίεργα ευρήματα, όπως ο τρόπος που βρέθηκε η σορός, τα ίχνη καύσης που δεν συνάδουν με αυτοχειρία και οι αντιφάσεις στις πρώτες καταθέσεις, η υπόθεση μπήκε στο αρχείο ως αυτοκτονία, αφήνοντας σοβαρά ερωτήματα για συγκάλυψη στοιχείων και ευθυνών.
Ακόμη και σήμερα, η οικογένεια της Λαγούδη ζητά επανεξέταση, επιμένοντας ότι τα ερωτήματα που γεννούν τα πορίσματα και οι πρακτικές συγκεκριμένων ιατροδικαστών πρέπει να διερευνηθούν σε βάθος, ώστε να μην επαναληφθούν τραγικά λάθη ή σκοπιμότητες όπως στην υπόθεση Πισπιρίγκου.
Το υπουργείο Δικαιοσύνης, υπό το βάρος του σκανδάλου, επιχειρεί πλήρη εκκαθάριση. Η αναστολή λειτουργίας της Υπηρεσίας Πατρών συνοδεύεται από δέσμευση για ριζική αναδιάρθρωση. Οι φάκελοι που κατασχέθηκαν θα ελεγχθούν γραμμή-γραμμή. Για κάθε «ύποπτη» έκθεση, οι υπεύθυνοι θα κληθούν να λογοδοτήσουν ενώπιον της Δικαιοσύνης.
Η κοινωνία παρακολουθεί με αγωνία και θυμό. Οικογένειες που είδαν τα παιδιά τους να χάνονται ξαφνικά και πήραν «παθολογική» αιτιολόγηση από την Υπηρεσία Πατρών, περιμένουν τώρα να μάθουν αν πίσω από τον πόνο τους κρυβόταν έγκλημα που έμεινε ατιμώρητο. Οι επόμενοι μήνες θα δείξουν αν οι έρευνες θα οδηγήσουν σε νέες αποκαλύψεις και ενδεχομένως νέες δίκες.
Δείτε επίσης:
- Ιατροδικαστική Υπηρεσία Πατρών: Σε αναστολή ο Ανδρέας Γκότσης και ο προϊστάμενος της Γραμματείας
- Ιατροδικαστική Υπηρεσία Πατρών: Σημαντικές ελλείψεις σε τουλάχιστον 100 εκθέσεις – Θα γίνει επανέλεγχος σε όλους τους φακέλους!
- «Ντου» στην ιατροδικαστική υπηρεσία Πατρών – Πήραν και τον φάκελο της υπόθεσης Λαγούδη