Με φόντο την έντονη ανησυχία σε ΝΑΤΟ και Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Κύπρος αναλαμβάνει τον Ιανουάριο την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ. Σε μια συγκυρία όπου η ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας, διεθνή μέσα όπως το Politico αναδεικνύουν τον προβληματισμό των Βρυξελλών για το πώς «οι χρόνιες εντάσεις Λευκωσίας-Άγκυρας θα επηρεάσουν τον στρατηγικό σχεδιασμό της Ένωσης», που προφανώς δεν συμπεριλαμβάνει τον τερματισμό της παράνομης κατοχής ευρωπαϊκού εδάφους στη Μεγαλόνησο.
Ο «φόβος» για τις αμυντικές προτεραιότητες
Ανώτεροι αξιωματούχοι της Κομισιόν και διπλωμάτες του ΝΑΤΟ εκφράζουν επιφυλάξεις για τη στάση που θα τηρήσει η Κύπρος σε ζητήματα που απαιτούν συνεργασία με την Τουρκία. Κεντρικό σημείο τριβής αποτελεί το πρόγραμμα SAFE, ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ, το οποίο αφορά κοινές αμυντικές προμήθειες. Η Τουρκία επιδιώκει τη συμμετοχή της στο πρόγραμμα, ωστόσο η Κύπρος παραδοσιακά αντιτίθεται σε μια τέτοια προοπτική, προκαλώντας ανησυχία για πιθανή «υπονόμευση της ευρύτερης ενότητας ΕΕ-ΝΑΤΟ».
Η πρόταση Χριστοδουλίδη για «σταδιακή προσέγγιση»
Απαντώντας στους προβληματισμούς, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, πρότεινε μέσω του Politico έναν οδικό χάρτη αμοιβαίων βημάτων. Σύμφωνα με τον κ. Χριστοδουλίδη, το «κλειδί» βρίσκεται στην αποδοχή από πλευράς Τουρκίας της ένταξης της Κύπρου στο πρόγραμμα «Συμμαχία για την Ειρήνη» (Partnership for Peace), το οποίο αποτελεί προθάλαμο για το ΝΑΤΟ. Μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να οδηγήσει στην σταδιακή άρση των κυπριακών εμποδίων στη συνεργασία ΕΕ-Τουρκίας.
Άμυνα και Ουκρανία στο επίκεντρο της Προεδρίας
Παρά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ένα διχοτομημένο νησί 1,3 εκατομμυρίων κατοίκων, η Λευκωσία δηλώνει έτοιμη να ανταποκριθεί στον θεσμικό της ρόλο, αναφέρει το Politico. Η αναπληρωτής υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Μαριλένα Ραούνα, ξεκαθάρισε ότι η ασφάλεια, η άμυνα και η συνεχιζόμενη υποστήριξη προς την Ουκρανία αποτελούν τις κορυφαίες προτεραιότητες του εξαμήνου. Η Κύπρος θα κληθεί να διαχειριστεί κρίσιμες διαπραγματεύσεις, όπως η μείωση της γραφειοκρατίας για τις αμυντικές βιομηχανίες και η έγκριση εθνικών σχεδίων για το SAFE.
Το δίλημμα της ενότητας έναντι της Ρωσίας
Διπλωμάτες του ΝΑΤΟ επισημαίνουν ότι η ενότητα της Δύσης απέναντι στη ρωσική απειλή είναι επιτακτική. Υποστηρίζουν δε ότι… ο αποκλεισμός της Τουρκίας από τα αμυντικά σχέδια της Ευρώπης θα μπορούσε να αποδυναμώσει αυτόν τον κοινό στόχο. Από την πλευρά της, η Κυπριακή Δημοκρατία επιμένει ότι η προεδρία της θα λειτουργήσει ως ευκαιρία για τη βελτίωση των σχέσεων, υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρξουν απτές κινήσεις καλής θέλησης και από την άλλη πλευρά.
Σοβαρά ερωτήματα
Οι απαντήσεις του Κύπριου Προέδρου στο Politico, αφήνουν ορθάνοιχτο το ενδεχόμενο η Κύπρος να άρει το βέτο της για τη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE. Κάτι τέτοιο όμως θα αποτελούσε διεθνές -πέραν από εθνικό- παράδοξο, μια χώρα, στην οποία κατοχικός στρατός έχει εισβάλει και κατέχει το 37% του εδάφους της, να συμφωνεί στην χρηματοδότηση του εισβολέα, από χρήματα μάλιστα των φορολογουμένων της.
Δεν καταλαβαίνουμε γιατί ο κ. Χριστοδουλίδης κολλίεται να πει τα πράγματα με το όνομά τους. Τώρα μάλιστα που δίδεται μια τέτοια ευκαιρία επιπλέον διεθνοποίησης του ζητήματος. Κι όταν μάλιστα καλείται να στηρίξει πολύ σκληρότερες αποφάσεις, για αντίστοιχη περίπτωση εισβολής, σε μία χώρα (Ουκρανία) που δεν είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δείτε επίσης:
- ΔΕΑ: Άμεση διερεύνηση των καταγγελιών για ομαδικό τάφο των 80 Ελληνοκυπρίων
- Κύπρος: Οι γεωργοί στο Μάμμαρι ζητούν από το ΥΠΕΞ να τους πει που να καλλιεργούν
- Βάση θαλάσσιων drones φτιάχνει η Τουρκία στα Κατεχόμενα
