Πολλοί μήνες πέρασαν (και εκατομμύρια ζωές χάθηκαν) από την πρώτη φορά που ο Ντόναλντ Τραμπ αναφέρθηκε στην πανδημία του «κινεζικού ιού» και χρέωσε ολιγωρία στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και συγκεκριμένα στον επικεφαλής του Τέντρος Γκεμπρεγέσους, για τη διαχείριση της επιδημίας, με απώτερο στόχο να καλύψει τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, με τον οποίο τον συνέδεαν αδιαφανείς δοσοληψίες.
Πολύ μικρότερο είναι το διάστημα που έχει μεσολαβήσει από τις αποκαλύψεις του αμερικανικού δικτύου CNN (αρχές Δεκεμβρίου) πως η Κίνα παρουσίαζε παραποιημένα στοιχεία αναφορικά με την πανδημία του νέου κορωνοϊού τους πρώτους μήνες διαχείρισης του ιού στη Ουχάν.
Κάποιοι είπαν πως από τις αποκαλύψεις κι έπειτα οι εξελίξεις «έτρεξαν» σαν πλακίδια ντόμινο. Και κατέστη αδήριτη ανάγκη να πραγματοποιηθεί μια ανεξάρτητη έρευνα για την προέλευση του ιού και τη διαχείριση της πανδημίας, κάτι που παραδέχονται πλέον όλα τα συστημικά μέσα ενημέρωσης και οι φορείς που χλεύαζαν τον Τραμπ όταν ζητούσε το ίδιο πράγμα, αρκετούς μήνες πίσω.
Μετά τη σημαντική κινητοποίηση επί του θέματος, λοιπόν, φαίνεται πως ο αδρανής (ή έστω ράθυμος κι απρόθυμος) ΠΟΥ αποφάσισε, ή αναγκάστηκε, να κινητοποιηθεί και να διατάξει επιτόπια έρευνα στην Ουχάν για την πανδημία. Η πολυεθνική ομάδα των ειδικών αναμένεται να ταξιδέψει στην Κίνα κατά την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου, είδηση που επιβεβαιώθηκε τόσο από τον ΠΟΥ όσο και από το Πεκίνο. Λεπτομέρειες βέβαια δεν έχουν γίνει γνωστές, αφήνοντας αναπάντητα ερωτήματα κατά πόσο οι επιστήμονες θα μπορέσουν όντως να εργαστούν απρόσκοπτα και ανεξάρτητα.
Στόχος είναι η ομάδα να φτάσει ως την Ουχάν. Ωστόσο, το αν θα τα καταφέρει όντως παραμένει άγνωστο. Οπως εξήγησε ο Μάικ Ράιαν, ο επικεφαλής της υπηρεσίας αντιμετώπισης έκτακτων υγειονομικών καταστάσεων του ΠΟΥ, «δεν έχουμε ακόμη την ημερομηνία αναχώρησης, επειδή οργανώνουμε τεχνικά ζητήματα, τις βίζες και τις πτήσεις, όμως αναμένουμε ότι η ομάδα θα αναχωρήσει την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου» πρόσθεσε. «Θα συνεργαστούμε με τους Κινέζους συναδέλφους μας. Οι επιστήμονες του ΠΟΥ δεν θα επιβλέπονται, όπως το λέτε, από Κινέζους αξιωματούχους» εξήγησε, απαντώντας στη σχετική ερώτηση δημοσιογράφου.
Το Πεκίνο από την πλευρά του, που έχει δεχθεί σφοδρές επικρίσεις από τις αποκαλύψεις του CNN και έπειτα, γνωστοποίησε την πρόθεσή του να καλοδεχθεί και να συνδράμει την διεθνή ομάδα επιστημόνων. Αξίζει φυσικά να σημειωθεί πως η Κίνα ως τώρα, είχε αντιταχθεί έντονα στις εκκλήσεις για μια διεθνή έρευνα για την προέλευση του κορονοϊού, καταγγέλλοντας ότι είναι αντικινεζικές, όμως έχει δηλώσει ανοιχτή σε μια έρευνα υπό τον ΠΟΥ, κάτι που φυσικά σχολιάστηκε με τον δέοντα σκεπτικισμό από την διεθνή επιστημονική κοινότητα.
Παρά τη φαινομενικά καλή διάθεση των κινεζικών Αρχών πάντως, ακόμα δεν έχει διασαφηνιστεί εάν θα δοθεί άδεια στους ερευνητές να φτάσουν ως την πόλη Ουχάν, όπου εντοπίστηκε για πρώτη φορά ο SARS-CoV-2 τον Δεκέμβριο του 2019. Θεωρητικά, οι συζητήσεις για το πρόγραμμά τους ανάμεσα στις δύο πλευρές συνεχίζονται.
Επιχείρηση συγκάλυψης με λογοκρισία στο διαδίκτυο
Η «επιχείρηση» συγκάλυψη, όπως αποφασίστηκε από το Πεκίνο, δεν ήταν διόλου απλή υπόθεση, σύμφωνα με στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας τον τελευταίο καιρό. Καθώς είναι γνωστό πως οι κυβερνητικές υπηρεσίες στην Κίνα διαθέτουν εξειδικευμένο λογισμικό προκειμένου να διαμορφώνουν αυτό που βλέπει το κοινό στο διαδίκτυο, η δουλειά των Αρχών έγινε λίγο πιο εύκολη απ’ ό,τι θα ήταν σε μια άλλη κοινωνία.
Η Urun, κατασκευάστρια εταιρία τέτοιου λογισμικού, που από το 2016 συνάπτει το ένα συμβόλαιο μετά το άλλο με το Πεκίνο, έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί τις τάσεις στο διαδίκτυο, να συντονίζει τη δραστηριότητα λογοκρισίας και να διαχειρίζεται ψεύτικους λογαριασμούς κοινωνικών μέσων για την ανάρτηση σχολίων. ετσι, «χαρίζει» στους κυβερνητικούς υπαλλήλους ένα χρήσιμο εργαλείο χειραγώγησης των μαζών.
Σύμφωνα με έγγραφο που διέρρευσε και περιγράφει το λογισμικό, οι σχολιαστές στη νότια πόλη Γκουανγκζού πληρώνονται 25 δολάρια για μια αρχική ανάρτηση μεγαλύτερη από 400 χαρακτήρες, ενώ η επισήμανση ενός αρνητικού για την κυβέρνηση σχολίου, προκειμένου αυτό να διαγραφεί, κερδίζει 40 σεντ. Παράλληλα, άλλος αλγόριθμος Urun έχει σχεδιαστεί για να παρακολουθεί τα κινέζικα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για «επιβλαβείς πληροφορίες», στις οποίες συνήθως συγκαταλέγονται αναρτήσεις που αφορούν την κυβερνητική πολιτική ή γενικότερα τις εθνικές υποθέσεις.