Υπεγράφη, όπως αναμενόταν, η πολυπόθητη όσο και πολυαναμενόμενη συμφωνία για την εξαγωγή των ουκρανικών σιτηρών, με το σχετικό κείμενο να ορίζει πως αναμένεται να «ξεμπλοκάρουν» πάνω από 20 εκατομμύρια τόνοι σιτηρών που βρίσκονταν εγκλωβισμένοι σε λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας.
Την εν λόγω συμφωνία υπέγραψαν εκπρόσωποι της Ουκρανίας και της Ρωσίας στην Κωνσταντινούπολη, υπό το… άγρυπνο βλέμμα του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, τον οποίο η κυβέρνηση Μητσοτάκη επέμενε μέχρι προσφάτως να χαρακτηρίζει «απομονωμένο», την ώρα που η Ελλάδα τρώει απανωτές κατραπακιές από Κίεβο και Μόσχα. Μάλιστα, με το που ανακοινώθηκε η συμφωνία, οι τιμές των σιτηρών ήδη άρχισαν να σημειώνουν πτώση.
Russia and #Ukraine have signed a landmark deal with the #UN and #Turkey on resuming grain shipments that could ease a global food crisis in which millions face hunger.https://t.co/vYej45rqKy
— Al Arabiya English (@AlArabiya_Eng) July 22, 2022
Όπως δήλωσε σχετικά ο Τούρκος Πρόεδρος, η συμφωνία αυτή θα αποτρέψει μια παγκόσμια επισιτιστική κρίση που απειλούσε κυρίως τις αναπτυσσόμενες χώρες, από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. «Η σημερινή συμφωνία θα παρέχει επισιτιστική ασφάλεια και θα ρίξει τον πληθωρισμό σε παγκόσμιο επίπεδο», τόνισε ο Ερντογάν.
Turkish President Erdogan says Ukrainian grain export deal reached in Istanbul will prevent billions of people from facing famine pic.twitter.com/1oGoCsrZia
— Anadolu English (@anadoluagency) July 22, 2022
Η συμφωνία επιτεύχθηκε παρουσία του γ.γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, ο οποίος, μεταξύ άλλων, τη χαρακτήρισε «μια συμφωνία για τον πλανήτη».
"Today there is a beacon on the Black Sea – a beacon of hope."
UN Secretary-General Antonio Guterres says there's 'relief' after the UN, Russia, Ukraine and Turkey reached an agreement to allow grain shipments to resume.https://t.co/6Kt3slKxkt pic.twitter.com/FZNOt52qdY
— Sky News (@SkyNews) July 22, 2022
Υπενθυμίζουμε, ότι, με βάση τη συμφωνία που υπεγράφη, προβλέπονται αναλυτικά τα ακόλουθα:
- Σύσταση κέντρου συντονισμού και ελέγχου με έδρα την Κωνσταντινούπολη. Στο κέντρο θα συμμετέχουν εκπρόσωποι των τριών πλευρών, ένας Ουκρανός, ένας Ρώσος, ένας Τούρκος, καθώς και ένας εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών και οι ομάδες τους. Θα είναι επιφορτισμένο με την κατάρτιση του χρονοδιαγράμματος εναλλαγής των πλοίων στην Μαύρη Θάλασσα. Σύμφωνα με ειδικούς που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις, θα χρειασθούν ακόμη τρεις έως τέσσερις εβδομάδες για να ολοκληρωθούν οι προετοιμασίες και να ξεκινήσει η λειτουργία του.
- Πραγματοποίηση επιθεωρήσεων των πλοίων κατά την αναχώρησή τους από τα ουκρανικά λιμάνια και κατά την άφιξή τους στην Τουρκία. Η επιθεώρηση των πλοίων που θα μεταφέρουν τα φορτία των σιτηρών αποτελούσε απαίτηση της Μόσχας που ήθελε να αποκλείσει την παράλληλη μεταφορά όπλων στην Ουκρανία. Για πρακτικούς λόγους, οι επιθεωρήσεις δεν θα γίνονται εν πλω, ενδεχόμενο που είχε εξετασθεί, αλλά στην Τουρκία, πιθανότατα στην Κωνσταντινούπολη, η οποία διαθέτει δύο σημαντικά εμπορικά λιμάνια, το Χαϊντάρπασά, στην είσοδο του Βοσπόρου και το Αμπαρλι, στην Θάλασσα του Μαρμαρά. Οι επιθεωρήσεις θα γίνονται από εκπροσώπους των τεσσάρων πλευρών κατά τον απόπλου και τον κατάπλου.
- Ασφαλείς διάδρομοι ναυσιπλοΐας. Ρώσοι και Ουκρανοί δεσμεύονται να σεβαστούν του διαδρόμους ναυσιπλοΐας που θα διασχίζουν την Μαύρη Θάλασσα και θα εξαιρούνται από κάθε στρατιωτική δραστηριότητα. Βάσει της συμφωνίας, εάν χρειασθεί αποναρκοθέτηση, θα πρέπει να γίνει από «τρίτη χώρα» – άλλη από τις τρεις εμπλεκόμενες – η οποία δεν έχει ορισθεί. Κατά την αναχώρηση από την Ουκρανία, τα πλοία θα συνοδεύονται από ουκρανικά (μάλλον πολεμικά) πλοία, ανοίγοντας τον δρόμο μέχρι την έξοδο από τα ουκρανικά χωρικά ύδατα.
- Τετράμηνη ισχύς, αλλά ανανεώσιμη. Η συμφωνία θα έχει ισχύ τεσσάρων μηνών που θα ανανεώνεται αυτόματα. Αν 20 έως 25 τόνοι σιτηρών βρίσκονται σήμερα αποκλεισμένοι στα σιλό των ουκρανικών λιμανιών, με έναν ρυθμό μεταφοράς 8 τόνων τον μήνα, οι τέσσερις μήνες θα αρκέσουν για την μεταφορά του συνόλου των αποθεμάτων και την εκκένωση των σιλό.
- Μνημόνιο για τα ρωσικά σιτηρά και λιπάσματα. Μνημόνιο που θα συνοδεύει την συμφωνία και θα υπογράφεται από τον ΟΗΕ και την Ρωσία θα εγγυάται ότι οι δυτικές κυρώσεις κατά της Μόσχας δεν θα αφορούν τα σιτηρά και τα λιπάσματα κατά άμεσο ή έμμεσο τρόπο.
Η πρόβλεψη αυτή αποτελεί όρο sine qua non για την υπογραφή της συμφωνίας από την Μόσχα.
- Δείτε πλάνα και δηλώσεις από την ιστορική συμφωνία:
