Σε διαρκή συναγερμό, ενόψει του δυσκολότερου χειμώνα από την περίοδο του Β’ ΠΠ, λόγω της εντεινόμενης ενεργειακής κρίσης, η Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζει μια «έκτακτη παρέμβαση και μια διαρθρωτική μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας», σύμφωνα με σημερινή ανακοίνωση της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Η δραματική αύξηση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας δείχνει ξεκάθαρα τα όρια της υφιστάμενης λειτουργίας της αγοράς. Αυτή σχεδιάστηκε σε μια πολύ διαφορετική συγκυρία», εξήγησε η πρόεδρος της Κομισιόν, κατά τη διάρκεια διάσκεψης στο Μπλεντ της Σλοβενίας.
Ending our dependency on Russian fossil fuels is step one.
Our increased need for other raw materials must not create new dependencies.
We must diversify supply and build ties with reliable partners.⁰
I will be in 🇨🇦 in two weeks to advance our partnership. pic.twitter.com/tK7xg7lUon— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) August 29, 2022
Από την πλευρά του, ο υπουργός Ενέργειας της Τσεχίας, Γιόζεφ Σικέλα, ανακοίνωσε σήμερα πως την Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου θα πραγματοποιηθεί μια (ακόμη) έκτακτη σύνοδος των υπουργών Ενέργειας της Ενωσης, προκειμένου να συζητήσουν το φλέγον θέμα των ραγδαία αυξανόμενων τιμών του φυσικού αερίου.
Ειδικότερα, με την ευκαιρία του γεγονότος ότι η Τσεχία προεδρεύει της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά το τρέχον εξάμηνο, ο Σικέλα έγραψε στο Twitter: «Έπειτα από ένα Σαββατοκύριακο γεμάτο διαπραγματεύσεις, μπορώ να ανακοινώσω ότι συγκαλώ έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ενέργειας. Θα συναντηθούμε στις Βρυξέλλες στις 9 Σεπτεμβρίου. Πρέπει να διορθώσουμε την αγορά ενέργειας. Η λύση σε επίπεδο Ε.Ε. είναι μακράν η καλύτερη που έχουμε».
After a weekend full of negotiations, I can announce that I am convening an extraordinary meeting of the Energy Council. We will meet in Brussels on the 9th September.
We must fix the energy market. Solution on the EU level is by far the best we have. pic.twitter.com/tsOzOSHpx0
— Jozef Síkela (@JozefSikela) August 29, 2022
Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες, η Κομισιόν προετοιμάζει μια κεντρική, όσο και ριζοσπαστική λύση για την ανάσχεση της ενεργειακής κρίσης, με την DG Energy (Γενική Διεύθυνση Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) να επεξεργάζεται την τεχνική φόρμουλα για την επιβολή πλαφόν στις ευρωπαϊκές χονδρεμπορικές τιμές φυσικού αερίου, ώστε με αυτό τον τρόπο να αποκλιμακωθούν οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στις ευρωπαϊκές αγορές ρεύματος.
Στη βάση, εξάλλου, των όσων έχουν γίνει γνωστά στα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη της χώρας μας, ο έως τώρα προγραμματισμός των Βρυξελλών προβλέπει πως η επεξεργασία θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον τελευταίο 10ήμερο του Σεπτεμβρίου, ώστε να τεθεί κατόπιν επί τάπητος σε επίπεδο υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε. και ακολούθως σε επίπεδο αρχηγών-κρατών.
Επίσπευση της διαδικασίας
Είναι πολύ πιθανό, ωστόσο, το ενδεχόμενο η οριστικοποίηση της λύσης που θα προκριθεί να γίνει νωρίτερα από το τέλος Σεπτεμβρίου, καθώς πρόθεση της Κομισιόν είναι να επισπεύσει τη διαδικασία. Σε μία τέτοια περίπτωση, το σχήμα του πλαφόν αναμένεται να συζητηθεί για πρώτη φορά στην έκτακτη Σύνοδο των υπουργών Ενέργειας.
Με βάση τις ίδιες πληροφορίες, για την επιβολή του πλαφόν αυτή τη στιγμή εξετάζονται από την DG Energy δύο εναλλακτικές εκδοχές:
- Η πρώτη εναλλακτική αφορά το «στοπ» στις εισαγωγές καυσίμου, όταν αυτές θα υπερβαίνουν το «ταβάνι» που θα τεθεί στις τιμές του αερίου. Μάλιστα, αυτή τη στιγμή φαίνεται η εν λόγω εναλλακτική να έχει περισσότερες πιθανότητες, η οποία βασίζεται στην «κρίσιμη μάζα» που έχει στο σύνολό της η ευρωπαϊκή ζήτηση σε καύσιμο σε παγκόσμιο επίπεδο, ώστε με την εφαρμογή του πλαφόν σε όλη τη «Γηραιά Ήπειρο» να αποκτήσει μεγαλύτερη βαρύτητα στη διαμόρφωση των τιμών.
- Η δεύτερη εκδοχή αφορά ουσιαστικά την εφαρμογή της «Ιβηρικής εξαίρεσης» σε πανευρωπαϊκή κλίμακα, με την επιδότηση των εισαγωγών αερίου. Έτσι, οι εισαγωγείς θα αποζημιώνονται για τη διαφορά μεταξύ του πλαφόν και της τιμής στην οποία προμηθεύθηκαν το αέριο, ώστε η διάθεση του αερίου να γίνεται εντός Ευρώπης σε επίπεδα τιμών που δεν θα ξεπερνούν το θεσπισθέν ανώτατο όριο.
Γνώμονας των Βρυξελλών είναι να προκριθεί εκείνη η λύση που θα πετύχει τη μέγιστη δυνατή αποτελεσματικότητα ως προς την αποκλιμάκωση των τιμών ενέργειας, αλλά και θα έχει τη μικρότερη πιθανότητα να προκαλέσει οποιαδήποτε «παρενέργεια». Ως προς το δεύτερο σκέλος, στην κορυφή των προτεραιοτήτων βρίσκεται το να μην διακυβευτεί με κανένα τρόπο η ασφάλεια τροφοδοσίας της «Γηραιάς Ηπείρου» με καύσιμο.
Οι κρίσιμες συνεδριάσεις
Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι, με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες, εκτός της έκτακτης συνεδρίασης των υπουργών Ενέργειας, αναμένεται η ανακοίνωση έκτακτης συνόδου κορυφής στις 6-7 Οκτωβρίου στην Πράγα, με θέμα την ενεργειακή «απάντηση» της Ευρώπης.
Για τις 11-12 Οκτωβρίου, εξάλλου, είναι προγραμματισμένη η άτυπη συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας πάλι στην Πράγα, ενώ στις 20 και 21 Οκτωβρίου είναι η προγραμματισμένη τακτική σύνοδος κορυφής των ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες.
