Παρά την πρόοδο που σημειώθηκε στις διαπραγματεύσεις νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης συγκρούστηκαν ξανά την Παρασκευή για το πώς θα χειριστούν το Μεταναστευτικό, που κυριάρχησε τελικά στη Σύνοδο των Ευρωπαίων ηγετών στη Γρανάδα της Ισπανίας. Η Ε.Ε. παραμένει διχασμένη μεταξύ εκείνων που υποστηρίζουν τις πρωτοβουλίες των Βρυξελλών, που επικεντρώνονται στην κατανομή των μεταναστών μεταξύ των μελών και χωρών, και των άλλων, όπως η Ουγγαρία ή η Πολωνία, των οποίων οι κυβερνήσεις είναι κάθετα αντίθετες. Ετσι, δεν αποτέλεσε έκπληξη όταν οι δύο χώρες απέρριψαν το κοινό ανακοινωθέν για τη μεταναστευτική πολιτική της Ενωσης εξαναγκάζοντας τους αρμοδίους να εκδώσουν κοινή ανακοίνωση μόνο για το άλλο αντικείμενο των συνομιλιών της Συνόδου, το δευτερεύον, που ήταν η διεύρυνση της Ε.Ε.
Σκληρή γραμμή Ορμπαν
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπαν ήταν ξεκάθαρος σχετικά με το πόσο μακριά βρίσκονται ακόμη οι ηγέτες της Ευρώπης από την επίτευξη συναίνεσης πριν ακόμα από τη συνάντησή τους στην ισπανική πόλη. Ο Ορμπαν, ο οποίος έχει επανειλημμένα αντιταχθεί στην πολιτική της Ε.Ε. και έχει υιοθετήσει μια σκληρή προσέγγιση κατά της μετανάστευσης, δήλωσε ότι δεν υπογράφει καμία συμφωνία σε κανένα σημείο στο ορατό μέλλον. Μιλώντας σχηματικά, δε, δεν δίστασε να πει πως η χώρα του «βιάζεται νομικά» από τους εταίρους της στην Ε.Ε. για το Μεταναστευτικό.
«Η συμφωνία για το Μεταναστευτικό πολιτικά είναι αδύνατη – όχι σήμερα, γενικά για τα επόμενα χρόνια» δήλωσε ο Ορμπαν. «Επειδή νομικά είμαστε, πώς να το πω – βιαζόμαστε. Εάν, λοιπόν, βιάζεσαι νομικά, αναγκάζεσαι να δεχτείς κάτι που δεν σου αρέσει» είπε. Επιπροσθέτως, η εθνικιστική κυβέρνηση της Πολωνίας, 10 ημέρες πριν από τις βουλευτικές εκλογές στη χώρα, επανέλαβε ότι διαφωνεί με το κείμενο αυτό, κάνοντας λόγο για «υπαγορεύσεις των Βρυξελλών και του Βερολίνου».
Το συγκεκριμένο πακέτο ρυθμίσεων στο οποίο προσέβλεπαν οι ηγέτες της Ε.Ε. αποσκοπεί στην από κοινού οργάνωση της απάντησης σε περιπτώσεις μαζικής ροής μεταναστών σε μία χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπως κατά τη διάρκεια της κρίσης της περιόδου 2015-2016, και επιτρέπει, μεταξύ άλλων, την παράταση της διάρκειας κράτησης μεταναστών στα εξωτερικά σύνορα της Ενωσης. Επίσης προβλέπει ένα καθεστώς εξαίρεσης στις διαδικασίες ασύλου, που θα παρέχει μικρότερη προστασία στους μετανάστες.
Από την πλευρά του, όμως, ο Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι έχει κάνει σαφές πως εξακολουθεί να μην είναι ικανοποιημένος από τα συμφωνηθέντα και ότι θα ασκήσει βέτο στη μεταρρύθμιση, καθώς η Βαρσοβία αντιτίθεται σε οποιαδήποτε συμφωνία προβλέπει τη μετεγκατάσταση μεταναστών.
Αξίζει να σημειωθεί πως τα δύο «βέτο» ήρθαν παρά την προσπάθεια των Ευρωπαίων να σκληρύνουν τη γλώσσα του σχεδίου απόφασης στην προσπάθεια να ικανοποιηθούν και οι διαφωνούντες. Ενδεικτικά, στο κείμενο που απέρριψαν Πολωνία και Ουγγαρία υπογραμμίζεται η ανάγκη να αντιμετωπιστεί η παράνομη μετανάστευση «αμέσως και με αποφασιστικότητα» και να «ενταθούν οι απελάσεις» των παράτυπων μεταναστών. Τονίζεται επίσης η αποφασιστικότητα της Ε.Ε. να συνάψει «συνολικές συμφωνίες αμοιβαία επωφελείς με τις χώρες καταγωγής και διέλευσης» των μεταναστών, όπως αυτή που υπεγράφη τον Ιούλιο με την Τυνησία.
Κοινό μέτωπο Μελόνι – Σούνακ κατά της λαθρομετανάστευσης στην Ευρώπη
Να ηγηθούν της μάχης κατά της «παράνομης μετανάστευσης» στην Ευρώπη επιδιώκουν οι πρωθυπουργοί της Ιταλίας και της Βρετανίας, όπως βεβαίωσαν σε κοινό άρθρο τους, που δόθηκε στη δημοσιότητα χθες, δεύτερη ημέρα της Συνόδου της Γρανάδας. Με αυτό η Τζόρτζια Μελόνι και ο Ρίσι Σούνακ έδωσαν στίγμα προθέσεων σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση του Μεταναστευτικού.
Το άρθρο αποτελεί ακόμη μία ένδειξη της ενότητας των δύο κυβερνήσεων, η σκληρή στάση των οποίων στο Μεταναστευτικό έχει προκαλέσει τις έντονες επικρίσεις οργανώσεων προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. «Οι απόψεις μας και οι στόχοι μας είναι ίδιοι. Στην πραγματικότητα είμαστε δύο από τους στενότερους φίλους στην Ευρώπη σήμερα» ανέφεραν η Μελόνι και ο Σούνακ στο άρθρο τους, που δημοσιεύτηκε στην ιταλική εφημερίδα «Corriere della Sera» και τη βρετανική «Times», επισημαίνοντας εξάλλου ότι αντάλλαξαν απόψεις για τον πόλεμο στην Ουκρανία και την αμυντική συνεργασία.
«Εργαζόμαστε μαζί για να σταματήσουμε τις βάρκες (σ.σ.: που μεταφέρουν τους μετανάστες) και ζητάμε από άλλους να ενεργήσουν με την ίδια αίσθηση του επείγοντος» υπογράμμισαν οι δύο πρωθυπουργοί και προειδοποίησαν τους ομολόγους τους πως «τώρα είναι η ώρα για δράση», καθώς έχουν διογκωθεί οι αριθμοί των μεταναστών που φτάνουν σε ευρωπαϊκό έδαφος μέσω παράνομων οδών, ενώ σημείωσαν πως αν δεν σταματήσουν οι μεταναστευτικές ροές, τότε θα απειληθεί «ο ιστορικός ρόλος Βρετανίας και Ιταλίας ως μέρη ασύλου και καταφυγίου». Οπως έγραψαν, «πώς μπορούμε να φροντίζουμε αυτούς που πραγματικά χρειάζονται τη βοήθειά μας όταν οι πόροι μας είναι τόσο υπερπιεσμένοι;»
Οργισμένοι με Σάντσεθ
Πάντως, τα βρετανικά μέσα ενημέρωσης σχολίαζαν χθες πως ο Σούνακ αλλά και η Μελόνι ήταν εξοργισμένοι με τον οικοδεσπότη της συνόδου, τον Ισπανό πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ, καθώς δεν έβαλε το Μεταναστευτικό στην επίσημη ατζέντα, αν και όλοι ήξεραν πως θα είναι το κυρίαρχο θέμα. Επιπλέον, στο περιθώριο της ευρύτερης συνόδου πραγματοποιήθηκε συνάντηση για το Μεταναστευτικό μεταξύ της Μελόνι και του Σούνακ, στην οποία συμμετείχαν ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε, ο Αλβανός πρωθυπουργός Εντι Ράμα και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Σε αυτή τη συνάντηση «οι ηγέτες δεσμεύτηκαν να αναλάβουν δράση για να στηρίξουν ο ένας τον άλλον ώστε να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της παράνομης μετανάστευσης» επισήμαναν στο άρθρο τους η Μελόνι και ο Σούνακ, και πρόσθεσαν: «Είμαστε περήφανοι που η Ιταλία και η Βρετανία ηγούνται (αυτών των προσπαθειών) από κοινού».