Λίγες ημέρες πριν από την ορκωμοσία του Τραμπ. ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν προχώρησε στην τελευταία ενίσχυση, ύψους 500.000.000 δολαρίων, προς την Ουκρανία. Ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν ανακοίνωσε ένα πακέτο βοήθειας, ύψους 500.000.000 δολαρίων, το οποίο περιλαμβάνει πυραύλους αεράμυνας, πυρομαχικά και εξοπλισμό για μαχητικά αεροσκάφη F-16.
Μιλώντας στη Γερμανία αυτή την εβδομάδα, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι και ο Λόιντ Οστιν προειδοποίησαν ότι η παύση της στρατιωτικής υποστήριξης των ΗΠΑ προς την Ουκρανία «θα προκαλέσει μόνο περισσότερη επιθετικότητα, χάος και πόλεμο». Οπως δήλωσε ο Ζελένσκι: «Εχουμε διανύσει τόσο μεγάλη απόσταση που θα ήταν ειλικρινά τρελό να τα πετάξουμε όλα τώρα και να μη συνεχίσουμε να χτίζουμε πάνω στους αμυντικούς συνασπισμούς που έχουμε δημιουργήσει».
Ο Τραμπ, ο οποίος θα αναλάβει τα καθήκοντά του στις 20 Ιανουαρίου, έχει στο παρελθόν απειλήσει να περικόψει τη βοήθεια που αποστέλλεται στην Ουκρανία και έχει αντιταχθεί στην επιθυμία του Κιέβου να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Η συνεδρίαση της «ομάδας επαφής» των εταίρων της Ουκρανίας στο Ράμσταϊν, μια αμερικανική αεροπορική στρατιωτική βάση κοντά στη Φρανκφούρτη, ήταν πιθανότατα και η τελευταία. Η Ουκρανία ανησυχεί ότι μετά την ορκωμοσία του Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ θα μειωθεί δραστικά η βοήθεια που της παρέχει η Ουάσινγκτον, αλλά και ότι ο Λευκός Οίκος θα πιέσει το Κίεβο να κάνει υποχωρήσεις έναντι της Ρωσίας.
Εδώ και εβδομάδες γίνονται εικασίες για τους όρους τυχόν ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων, καθώς ο Τραμπ έχει υποσχεθεί να τερματίσει τον πόλεμο «24 ώρες» αφού αναλάβει την προεδρία των ΗΠΑ, χωρίς ωστόσο να διευκρινίσει με ποιον τρόπο. Αν και ανησυχεί ότι ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ ενδεχομένως να μειώσει τη βοήθεια που προσφέρει στην Ουκρανία, το Κίεβο ελπίζει παράλληλα ότι θα λάβει ισχυρές αποφάσεις. Ο Ζελένσκι είχε εκτιμήσει στις αρχές του μήνα ότι ο «απρόβλεπτος» χαρακτήρας του Τραμπ μπορεί να συμβάλει στον τερματισμό του πολέμου.
Διαβουλεύσεις
Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι ο τερματισμός του πολέμου στην Ουκρανία είναι μία από τις κορυφαίες διεθνείς προτεραιότητές του, αν και δεν έχει πει πώς. Γι’ αυτό διόρισε τον Αμερικανό απόστρατο στρατηγό Κιθ Κέλογκ ως ειδικό απεσταλμένο για να τερματίσει τον πόλεμο. Πριν από τον διορισμό του ο Κέλογκ είχε προτείνει μια πολιτική που θα απειλούσε να διακόψει την αποστολή στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, εάν δεν καθόταν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία. Ταυτόχρονα, όμως, πρότεινε να αυξηθεί η στρατιωτική βοήθεια στο Κίεβο, εάν η Μόσχα δεν ακολουθούσε τη διπλωματική οδό.
Μέχρι στιγμής πάντως δεν υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι Ουκρανία και Ρωσία είναι έτοιμες για παραχωρήσεις που θα οδηγήσουν στον τερματισμό του πολέμου. Ο Πούτιν θέλει να προσαρτήσει τουλάχιστον τα εδάφη που ήδη ελέγχει και έχει απαιτήσεις για την ουκρανική ουδετερότητα και τον αφοπλισμό. Ο Ζελένσκι επιμένει σε κάποια μορφή ουσιαστικής εγγύησης για την ασφάλεια της χώρας του, όπως η υπόσχεση ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ ή για δυτικές ειρηνευτικές δυνάμεις στο ουκρανικό έδαφος.
Από την άλλη, η προτεραιότητα του Πούτιν για τις συνομιλίες θα είναι η διασφάλιση της ουδετερότητας της Ουκρανίας. Αυτό θα απαιτήσει μια σταθερή δέσμευση ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ στο ορατό μέλλον. Θα επιδιώξει επίσης να περιορίσει το μέγεθος των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων και να αποτρέψει τη στάθμευση ξένων στρατευμάτων στο ουκρανικό έδαφος. Ο Πούτιν θα ελπίζει επίσης να εδραιώσει τη ρωσική επιρροή στη Χερσόνησο της Κριμαίας κερδίζοντας την αναγνώριση της προσάρτησης του ουκρανικού εδάφους. Πιθανότατα θα απαιτήσει τον έλεγχο των τμημάτων των περιφερειών Ντόνετσκ και Λουχάνσκ που δεν έχουν ακόμη καταληφθεί από τις ρωσικές δυνάμεις, ανταλλάσσοντας ίσως κατεχόμενα εδάφη στη Χερσώνα και τη Ζαπορίζια με ουκρανικά ελεγχόμενα εδάφη στην περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας.
Αμετάβλητες οι εδαφικές απαιτήσεις της Ρωσίας του Πούτιν
Για την ώρα, Ουκρανοί και Ρώσοι δίνουν σκληρές μάχες στην περιοχή του Κουρσκ, καθώς το Κίεβο προχώρησε σε μεγάλη αντεπίθεση. Ρώσοι στρατιωτικοί bloggers υποθέτουν ότι η Ουκρανία θέλει να καταλάβει το πυρηνικό εργοστάσιο του Κουρτσάτοφ. Το Κίεβο έχει προηγουμένως απορρίψει αυτό το ενδεχόμενο. Ο σταθμός ηλεκτροπαραγωγής βρίσκεται μακριά από την υφιστάμενη γραμμή του μετώπου, αν και θα μπορούσε να είναι ένα σημαντικό διαπραγματευτικό χαρτί. Η Ουκρανία εξαπέλυσε μια σημαντική διασυνοριακή επιδρομή πριν από σχεδόν έξι μήνες στην περιοχή του Κουρσκ. Ηταν η πρώτη φορά που εχθρικά άρματα μάχης διείσδυσαν σε ρωσικό έδαφος από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και η κίνηση αυτή έφερε σε μεγάλη αμηχανία το Κρεμλίνο.
Από τότε ο ρωσικός στρατός προσπαθεί να εκδιώξει τις ουκρανικές δυνάμεις. Είχε κάποια επιτυχία -ανακαταλαμβάνοντας περίπου το 40% των χαμένων εδαφών-, αλλά δεν μπόρεσε να τις εκδιώξει πλήρως. Ο Ζελένσκι έχει αφήσει να εννοηθεί ότι η γη γύρω από το Κουρσκ θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία.
Η Μόσχα δεν δείχνει τόσο πρόθυμη να σταματήσει τις μάχες. Ο Πούτιν έχει δηλώσει ότι οι εδαφικές του απαιτήσεις παραμένουν αμετάβλητες. Περιλαμβάνουν τέσσερις ουκρανικές περιοχές που «προσάρτησε» το 2022, συμπεριλαμβανομένων των πόλεων Ζαπορίζια και Χερσώνα, και άλλων περιοχών που δεν ελέγχει η Ρωσία. Ο Πούτιν φαίνεται να ποντάρει στο γεγονός ότι η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ θα διακόψει όλες τις στρατιωτικές προμήθειες στην Ουκρανία, επιτρέποντας στις ρωσικές δυνάμεις να σημειώσουν περαιτέρω κέρδη το 2025. Τα ρωσικά στρατεύματα επιχειρούν να πλευροκοπήσουν την ουκρανική πόλη Ποκρόβσκ στην περιφέρεια Ντόνετσκ, ενώ κατέλαβαν αρκετά απομακρυσμένα χωριά στα νοτιοδυτικά. Οι ρωσικές δυνάμεις συνεχίζουν επίσης τις επιθετικές επιχειρήσεις προς την κατεύθυνση του Τσάσιβ Γιαρ, στα βόρεια της περιοχής Ντόνετσκ, και προς το Ποκρόβσκ, νοτιότερα. Υπάρχει επίσης αυξημένη δραστηριότητα πρόσφατα στη ρωσική περιοχή του Κουρσκ, όπου η Ουκρανία εξαπέλυσε πρώτη φορά επίθεση τον Αύγουστο. Οι ρωσικές δυνάμεις προχώρησαν πρόσφατα σε περιοχές γύρω από τη Sudzha, σύμφωνα με υλικό που είδε το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου.
Πηγή: Κυριακάτικη δημοκρατία
