Ο Ταγίπ Ερντογάν στήνει «ειρήνη» με το PKK γιατί απλά θέλει να εξασφαλίσει άλλη μια θητεία στην προεδρία μετά το 2028 και παράλληλα να αποδυναμώσει τους Κούρδους της Συρίας.
Η «ιστορική έκκληση» του Αμπντουλάχ Οτσαλάν προς το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) να εγκαταλείψει τον ένοπλο αγώνα, να διαλυθεί και να ξεκινήσει μια ειρηνευτική διαδικασία συνδέεται επίσης με μια αλλαγή στάσης από την πλευρά του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος θα μπορούσε να επωφεληθεί από μια προσέγγιση με τους Κούρδους.
Αφενός, η ύφεση θα μπορούσε να διευκολύνει την έγκριση μιας συνταγματικής μεταρρύθμισης που θα επέτρεπε στον Ερντογάν να παραμείνει στην εξουσία μετά το τέλος της δεύτερης θητείας του, το 2028.
Από την άλλη πλευρά, το τέλος των εχθροπραξιών με το PKK θα μπορούσε να αποδυναμώσει ή να επηρεάσει τους Κούρδους της Συρίας, εναντίον των οποίων η Τουρκία πολεμά εδώ και καιρό.
Για περισσότερα από σαράντα χρόνια, το PKK, που ιδρύθηκε από τον ίδιο τον Οτσαλάν, διεξάγει πόλεμο ενάντια στο τουρκικό κράτος για να αποκτήσει μεγαλύτερη πολιτική και κοινωνική αυτονομία για τον κουρδικό πληθυσμό στην Τουρκία. Οι τελευταίες διαπραγματεύσεις απέτυχαν το 2015 και εκείνη την περίοδο η τουρκική κυβέρνηση είχε επιτεθεί σκληρά στους Κούρδους, τόσο με στρατό όσο και με έντονη πολιτική καταστολή.
Ωστόσο, ο Ερντογάν άλλαξε την προσέγγισή του τους τελευταίους μήνες. Δεν εκφράστηκε άμεσα για το θέμα, αλλά χρησιμοποίησε τον Τύπο και ορισμένους κυβερνητικούς συμμάχους για να καταστήσει σαφές ότι ήταν έτοιμος να διαπραγματευτεί.
Μεταξύ των διαφόρων λόγων πίσω από αυτήν την αλλαγή θα μπορούσε να είναι μια προσπάθεια εξασφάλισης της υποστήριξης του Κόμματος Λαϊκής Ισότητας και Δημοκρατίας (DEM), ενός φιλοκουρδικού κόμματος που θεωρείται από την κυβερνητική πλειοψηφία ως πολιτική έκφραση του PKK.
Τον περασμένο Οκτώβριο, ο ηγέτης του ακροδεξιού κόμματος Εθνικιστικό Κίνημα (MHP), σύμμαχος του Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, δημιούργησε πρώτα σχέσεις με το DEM και στη συνέχεια πρότεινε χάρη στον Οτσαλάν εάν το PKK αποφασίσει να εγκαταλείψει τον ένοπλο αγώνα και να διαλυθεί. Οι πρωτοβουλίες του Μπαχτσελί δεν ήταν προσωπικές, αλλά αντανακλούσαν τη νέα προσέγγιση της κυβέρνησης .
Η προσέγγιση οφείλεται εν μέρει σε λόγους πολιτικού οπορτουνισμού. Οι ψήφοι του DEM θα βοηθήσουν τον Ερντογάν να εγκρίνει ένα σχέδιο συνταγματικής μεταρρύθμισης που θα του επιτρέψει να παραμείνει στην εξουσία μετά το 2028, όταν λήγει η δεύτερη και τελευταία προεδρική του θητεία.
Για να ψηφιστεί, σύμφωνα με την il Post που μεταφράζει το @valkaniko, χρειάζονται τουλάχιστον τα δύο τρίτα των ψήφων: το DEM έχει 57 έδρες στο κοινοβούλιο, σε σύνολο 600 (η πλειοψηφία που υποστηρίζει τον Ερντογάν έχει 324, 7 έδρες είναι κενές, άλλες ψήφοι μπορεί να προέρχονται από μικρότερα κόμματα ή ανεξάρτητους βουλευτές).
Το DEM επιδιώκει τους ίδιους δημοκρατικούς στόχους με το PKK: συνταγματική αναγνώριση της κουρδικής ταυτότητας, διδασκαλία της κουρδικής γλώσσας στα σχολεία και μεγαλύτερη αυτονομία για την περιοχή.
Πρόκειται για αιτήματα που έχουν γίνει εδώ και χρόνια, τα οποία όμως η κυβέρνηση πάντα απέρριπτε. Δεν είναι σαφές προς το παρόν πόσα είναι διατεθειμένος να παραχωρήσει ο Ερντογάν, συμπεριλαμβανομένου του θέματος της απελευθέρωσης πολιτικών κρατουμένων και της αμνηστίας για τους αντάρτες του PKK.
Την τελευταία δεκαετία, το κόμμα και τα μέλη του έχουν υποβληθεί σε διάφορα κατασταλτικά μέτρα: 150 Κούρδοι δήμαρχοι απομακρύνθηκαν και δεκάδες ακτιβιστές και πολιτικοί φυλακίστηκαν.
Για παράδειγμα, ο Σελαχατίν Ντεμιρτάς, πρώην συμπρόεδρος του DEM, ο οποίος ήταν επίσης υποψήφιος για την προεδρία, βρίσκεται στη φυλακή από το 2016.
Το τέλος των εχθροπραξιών με τους Κούρδους της Τουρκίας θα μπορούσε επίσης να έχει επιπτώσεις για τους Κούρδους της Συρίας, οι οποίοι ελέγχουν την περιοχή της Ροζάβα στη βορειοανατολική Συρία και κοντά στα σύνορα με την Τουρκία.
Η έκκληση του Οτσαλάν για έναρξη ειρηνευτικής διαδικασίας δεν απευθύνθηκε στους Κούρδους της Συρίας (η Συρία δεν αναφέρεται ποτέ στο μήνυμα), αλλά τα τελευταία χρόνια πολλά μέλη του PKK έχουν ενταχθεί στις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), στον στρατό που περιλαμβάνει και τις δύο κύριες κουρδικές ένοπλες ομάδες στη Συρία (όπως YPG, Μονάδες Προστασίας του Λαού, τις πιο διάσημες τοπικές κουρδικές πολιτοφυλακές).
Ο σημερινός αρχηγός των SDF, Μάζλουμ Κομπάνι, ήταν μέλος του PKK και υπήρξε επί μακρόν κορυφαίος βοηθός του Αμπντουλάχ Οτσαλάν. Στα μάτια της Τουρκίας, δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ του PKK και των SDF.
Τα τελευταία χρόνια, ο τουρκικός στρατός και οι φιλοτουρκικές πολιτοφυλακές έχουν πολεμήσει εναντίον των SDF. Η τουρκική κυβέρνηση πιστεύει ότι η ειρήνη με το PKK θα μπορούσε επίσης να αποδυναμώσει τους Κούρδους της Συρίας, οι οποίοι στο παρελθόν υποστηρίχθηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες κυρίως για να πολεμήσουν το ISIS στην περιοχή, αλλά τώρα είναι πολύ πιο απομονωμένοι.
Το φιλόδοξο και ακόμα αρχικό σχέδιο του Ερντογάν είναι επομένως να σταματήσει να διεξάγει πόλεμο κατά των κουρδικών ομάδων για να εδραιώσει περαιτέρω την εξουσία του στη χώρα.
Ταυτόχρονα, ο Τούρκος πρόεδρος θα ήθελε να δει την επιρροή της Τουρκίας στη γύρω περιοχή να διευρύνεται.
*Φωτογραφία αρχείου
Δείτε επίσης:
- Πού οδηγείται το Κουρδικό μετά την έκκληση Οτσαλάν;
- Το PKK κηρύσσει εκεχειρία με την Τουρκία μετά τo μήνυμα Οτσαλάν
- Κούρδοι της Συρίας: «Το κάλεσμα Οτσαλάν αφορά το PKK και όχι εμάς»
