Ένα εκτενές άρθρο της Marie Piquemal με τίτλο «Έρευνα –Στο νομό Ερώ της Γαλλίας, ο αφορισμένος μοναχός, το “τρελοκομείο” και τα πλινθώματα από πρόβειο γάλα» δημοσιεύεται στην εφημερίδα “Liberation”.
Σύμφωνα με το άρθρο, στη κοινότητα Ζονσέλ, ο τελευταίος κάτοικος ενός μοναστηριού με σκοτεινό παρελθόν διαχειρίζεται ένα ακμάζον τυροκομείο. Παρά τον αφορισμό του από την εκκλησιαστική Αρχή, παραμένει αμετακίνητος, αρνούμενος να εγκαταλείψει τον χώρο ή να αποζημιώσει τρεις αδελφούς, θύματα βιασμών και σεξουαλικών επιθέσεων από πρώην μοναχούς.
Μοιραία σύμπτωση – σημειώνει η αρθρογράφος – καθώς βρίσκεται μπροστά στο μοναστήρι την στιγμή που φθάνει το αυτοκίνητο του Γαλλικού Ταχυδρομείου.
Η συστημένη επιστολή προέρχεται από το Παρίσι: ο πατήρ Γαβριήλ, 65 ετών διαβάζει την απόφαση του αφορισμού του. Απαγόρευση τέλεσης λειτουργιών ή απονομής ιερών μυστηρίων. Η επιστολή προέρχεται από τον μητροπολίτη Δημήτριο, επικεφαλής της Ελληνορθόδοξης Εκκλησίας στη Γαλλία, ο οποίος τον κατηγορεί – μεταξύ άλλων – για «παραβίαση του όρκου αγνότητας, συνουσία, παραφύσιν πράξεις, ψεύδος και απάτη, πρόκληση σκανδάλου στη συνείδηση των πιστών».
Η ατμόσφαιρα είναι βαριά. Εδώ και σχεδόν δέκα χρόνια, ο πατήρ Γαβριήλ ζει μόνος στα 2.130 τ.μ. του Ορθόδοξου Μοναστηριού του Αγίου Νικολάου της Νταλμερί. Είναι και ο μοναδικός κάτοικος του οικισμού αυτού, που υπάγεται στη κοινότητα Ζονσέλ, 60 χλμ. από την πόλη Μπεζιέ. Η τελευταία του γειτόνισσα, η Gabrielle Goudal, απεβίωσε πέρσι το καλοκαίρι στα 103 της. Θα είχε πολλά να διηγηθεί.
Σεξουαλικές επιθέσεις και βιασμοί στο μοναστήρι
Στις ένδοξες μέρες της δεκαετίας του ’80, επτά μοναχοί ζούσαν στο μοναστήρι. Τέσσερις έχουν πεθάνει, ένας φέρεται να είναι στη φυλακή και ένας λαμβάνει ψυχιατρική φροντίδα. «Ένα τρελοκομείο», σχολιάζει ο πατήρ Γαβριήλ. Από τότε που είναι μόνος του, λέει πως βιώνει τα καλύτερα χρόνια της ζωής του: προσευχές, θεολογία, αγιογραφία. Πηγαίνει και σε μάθημα πιάνου, σε λέσχη αναρρίχησης και… σε συνεδρίες ψυχοθεραπείας, εξαιτίας της εφημερίδας «Libération». Τον Σεπτέμβριο του 2022, η εφημερίδα αποκάλυψε το σκοτεινό παρελθόν του μοναστηριού, όπου τρεις αδελφοί – πλέον πενηντάρηδες – κατήγγειλαν ότι υπήρξαν θύματα σεξουαλικών επιθέσεων και βιασμών όταν ήταν παιδιά, για τρία καλοκαίρια, από το 1978 έως το 1980. Τα γεγονότα έχουν παραγραφεί και οι δύο μοναχοί που κατηγορούνταν, οι Benoît Dupuis-Pugliese και Marc Renaud-Bezot, έχουν αποβιώσει.
Ο πατήρ Γαβριήλ δεν κατηγορείται από τους τρεις αδελφούς. Το 2022 δήλωσε ότι δεν ήταν μάρτυρας των γεγονότων, αλλά τους πίστεψε, καθώς του φάνηκαν αληθοφανή, λαμβάνοντας υπόψη τις προσωπικότητες των πρώην ηγουμένων.
«Πρόσθετος εξευτελισμός»
Η δημοσιοποίηση της υπόθεσης ταρακούνησε την Ελληνορθόδοξη Εκκλησία της Γαλλίας. Ορίστηκε ανεξάρτητη εξεταστική επιτροπή, κατά το πρότυπο της Καθολικής Εκκλησίας, δίνοντας μία υπόσχεση για διαλεύκανση και αποκατάσταση. Για τους αδελφούς Bepoldin ήταν μία ελπίδα – αλλά και δοκιμασία.
«Το να ανοίγεσαι σε αγνώστους όταν προσπαθείς μια ζωή να θάψεις το παρελθόν… Οι εβδομάδες που ακολούθησαν ήταν εξαντλητικές» δηλώνει σχετικά ο πρωτότοκος Christophe. Δεν ζητούν οίκτο, αλλά αναγνώριση. Ωστόσο, η είδηση που ήρθε στις αρχές Μαΐου τους προσγείωσε ανώμαλα: η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν θα τους αποζημιώσει ούτε με ένα ευρώ. Η επιτροπή είχε εισηγηθεί αποζημίωση και είχε υπάρξει συμφωνία – τουλάχιστον με τους δύο νεότερους αδελφούς.
«Μας είχαν υποσχεθεί 20.000 ευρώ. Ήταν λίγα για μια κατεστραμμένη ζωή, αλλά ήθελα να τελειώσει το θέμα χωρίς χάος ή θυμό» δηλώνει ο νεότερος εκ των τριών, Damien. Τώρα, οι αντοχές του εξαντλούνται και ο μεσαίος αδελφός, Boris , απειλεί με απεργία πείνας. Ο δικηγόρος τους, Jérôme Bouricard, δηλώνει ακατανόητο το αποτέλεσμα. «Γιατί να μην τους δώσουν αυτό το συμβολικό ποσό;»
Στην επιστολή του (2 Μαΐου), ο Μητροπολίτης γράφει – με κοινοποίηση και στην ε/φ Libération: «Η Μητρόπολη δεν είχε ποτέ νομική, διοικητική ή οικονομική εξουσία στο Μοναστήρι του Αγίου Νικολάου της Νταλμερί». Έτσι, η Εκκλησία έχει μόνο πνευματική εξουσία: μπορεί να αφορίσει έναν μοναχό αλλά τίποτε περισσότερο; Σε αυτή την περίπτωση, γιατί να μην τους αποζημιώσει ως θρησκευτικός θεσμός; Σε σχετική επικοινωνία της ε/φ, η γραμματεία της Μητρόπολης αναφέρει ότι «ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δημήτριος δεν συνομιλεί τηλεφωνικά με εκπροσώπους των μέσων ενημέρωσης». Ωστόσο, δεν έχει καταστεί ακόμη δυνατό να κανονιστεί μια δια ζώσης συνάντηση.
«Βιαστής ψυχών»
Στο νομό Ερώ, η υποδοχή είναι πιο φιλική. «Ήρθατε την κατάλληλη στιγμή. Τώρα που απαλλάχθηκα από το καθήκον της σιωπής, έχω πολλά να πω» λέει ο πατήρ Γαβριήλ. Δεν θυμίζει καθόλου μοναχό – ψηλός, με κανονικό παντελόνι. Δεν έχει καμία σχέση με τον προκάτοχό του, αρχιμανδρίτη Μπενουά, ιδρυτή του μοναστηριού και κατηγορούμενο για βιασμό. «Από τότε που είμαι μόνος μου, απελευθερώθηκα από ορισμένους κανόνες, ιδίως όσον αφορά στο ντύσιμο». Μέχρι να γίνει 40 ετών, ο μοναχός Γαβριήλ λέει ότι δεν έβγαινε ποτέ χωρίς τη συνοδεία των διαχειριστών πατέρων. «Ήταν οι κανόνες τους κι εγώ τους υπάκουα». Μιλά για τη ζωή στον οικισμό, την ψυχολογική καταπίεση, τις κρίσεις ενοχής κάθε φορά που τολμούσε να αμφισβητήσει τους ηγουμένους. Η κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης του παρελθόντος των τριών αδελφών Bepoldin αποτέλεσε για εκείνον ένα έναυσμα, όπως λέει. «Η επιρροή τους ήταν απόλυτη. Είχε έρθει η ώρα να μιλήσω. Πήγα να δω έναν ψυχίατρο για να με βοηθήσει. Είχα σεξουαλικές σχέσεις με τον πατέρα Benoît και τον πατέρα Marc ενώ δεν το ήθελα. Δεν υπήρξε σωματική βία, αλλά ήταν ένα είδος επιβολής. Ο πατέρας Benoît ήταν βάναυσος, αλλά ο πατέρας Marc ήταν ακόμη χειρότερος. Ένας βιαστής ψυχών.
Το μοναστήρι έχει αναπτύξει μια επιχείρηση παραγωγής πρόβειου τυριού εξαιρετικής ποιότητας. Τρία χλμ μακριά, συναντά κανείς τον αγρότη Patrick Blanc. Αυτή είναι η συμφωνία με τον μοναχό: το πρωινό άρμεγμα παραδίδεται στη Νταλμερί, ενώ ο αγρότης κρατά το βραδινό και παρασκευάζει τα δικά του τυριά. «Με τη γυναίκα μου πουλάμε τοπικά, στις λαϊκές αγορές της περιοχής», ενώ τα μοναστηριακά τυριά φτάνουν… στο Ελιζέ! Σύμφωνα με τα λεγόμενα τους, έχουν επίσης μεγάλη επιτυχία στην Ιαπωνία.
«Το μοναστικό αποτέλεσμα» χαμογελά διστακτικά ο Blanc. «Όπως με τη σοκολάτα, η ετικέτα του μοναστηριού δίνει ώθηση στις πωλήσεις». Ο πατήρ Γαβριήλ αντλεί υπερηφάνεια από το γεγονός ότι έχει εξελίξει αυτή τη δραστηριότητα επί 45 χρόνια. «Η παραγωγή τυριού αγαπά τη σταθερότητα· η μοναστική ζωή είναι ιδανική γι’ αυτό» αναφέρει σχετικά.
Γιατί λοιπόν να μη δοθεί αποζημίωση στα θύματα; Από τον έλεγχο των καταστατικών προκύπτει ότι η αγροτική εταιρεία έχει δύο μετόχους: τον Dominique Aubert, ως φυσικό πρόσωπο και πλειοψηφούντα, και τη Μοναστική Κοινότητα του Αγίου Νικολάου… της οποίας είναι το μοναδικός μέλος! Ποιος λοιπόν θα κληρονομήσει την περιουσία αυτή; Ο Dominique Aubert συλλογίζεται φωναχτά: «Σίγουρα όχι η Ορθόδοξη Μητρόπολη. Από τη στιγμή που έχω αφοριστεί, δεν μπορώ να τελέσω μυστήριο για όποιον επιθυμεί να ενταχθεί στην κοινότητα. Άρα, υποθέτω πως όλα θα περάσουν στο κράτος».
Γιατί, όμως, να μην αποζημιωθούν οι αδελφοί Bepoldin; Το σκεπτικό του Aubert στηρίζεται σε τρεις άξονες. Ο πρώτος, εμπνευσμένος από τη νομική θεωρία: ένα γεγονός δεν μπορεί να αποζημιωθεί δύο φορές. «Ο Damien Bepoldin έχει ήδη λάβει αποζημίωση από το κράτος» υποστηρίζει. Ο δικηγόρος του προσέφυγε στο δικαστήριο ζητώντας άρση της παραγραφής και έλαβε σχεδόν 150.000 ευρώ από την Επιτροπή Αποζημίωσης Θυμάτων Ποινικών Πράξεων (CIVI).
Ο Aubert φοβάται ότι η CIVI ενδέχεται να στραφεί κατά της Νταλμερί: «Αν καταβάλω αποζημίωση, θα αναγνωριστεί η ευθύνη του μοναστηριού και θα υποχρεωθώ να επιστρέψω τεράστια ποσά, γεγονός που θα θέσει σε κίνδυνο τη λειτουργία της επιχείρησης». Αυτό, κατά την άποψή του, εγείρει ένα φιλοσοφικό ζήτημα: «Οι ένοχοι είναι οι πρώην ηγούμενοι. Όχι το μοναστήρι. Είναι σαν να ζητείται από εργαζομένους να πληρώσουν για πράξεις διεφθαρμένων εργοδοτών».
Ο δικηγόρος της Ελληνορθόδοξης Μητρόπολης, Alain Garay, αντικρούει το επιχείρημα: «Είναι απολύτως ψευδές. Του το επανέλαβα πολλές φορές: οι δύο διαδικασίες είναι ξεχωριστές και ανεξάρτητες! Πρόκειται για μία συμβολική πράξη αποκατάστασης, όχι για αποζημίωση. Το γνωρίζει και επιμένει». Η τελευταία αιτία της άρνησής του, η λιγότερο ορθολογική αλλά ίσως η πιο πειστική: η αγανάκτησή του προς τον επικεφαλής των Ορθοδόξων, στο γραφείο του κοντά στα Ηλύσια Πεδία. «Βλέπετε τι υπέστη ο Ζελένσκι από τον Τραμπ; Ε, το ίδιο πέρασα κι εγώ με τον Μητροπολίτη. Με ταπείνωσε».
«Η μέρα προβλέπεται γεμάτη στο τυροκομείο. Υπάρχει μεγάλη παραγγελία… για το Ελιζέ», καταλήγει το άρθρο.
