Γαλλία: Ένα νέο κοινωνικό κίνημα «απειλεί» Μακρόν και Μπαϊρού

Μπροστά σε μία νέα κοινωνική αναταραχή βρίσκεται το δίδυμο Μακρόν – Μπαϊρού με αφορμή τις περικοπές που προβλέπει ο κρατικός προϋπολογισμός του 2026. Στις 14 Ιουλίου, μία ημέρα πριν την ανακοίνωση των νέων μέτρων λιτότητας από τον Γάλλο Πρωθυπουργό, εμφανίστηκε στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης ένα κοινωνικό μήνυμα που καλούσε τους Γάλλους να αντιδράσουν δυναμικά στη νέα δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης.

• Από τον Ευάγγελο Χοζοβίτη, εφημερίδα «Εστία της Κυριακής»

Το κίνημα με την ονομασία «Bloquons tout!» (Μπλοκάρουμε τα πάντα) καλεί σε συλλογικά μποϊκοτάζ και κινητοποιήσεις, αρχής γενομένης από την Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου. Στην ιστοσελίδα του κινήματος επισημαίνεται ότι «δεν έχουμε τίποτα παραπάνω να χάσουμε, μόνο να κερδίσουμε τα πάντα».

Μετά τις ανακοινώσεις Μπαϊρού στις 15 Ιουλίου, η έκκληση του κινήματος βρήκε τέτοια απήχηση που φτάνει να καλύπτει όλο το αντι-Μακρονικό μέτωπο, από την άκρα δεξιά έως την άκρα αριστερά. Πολλοί μιλούν για ένα κίνημα που θυμίζει τα «Κίτρινα Γιλέκα». Πρώην στελέχη τους έχουν ήδη ανταποκριθεί στο κάλεσμα αντίδρασης, επισημαίνοντας ότι «η Γαλλία του Μακρόν είναι η Γαλλία των φτωχών».

«Αντίθεση σε έναν προϋπολογισμό που θεωρείται άδικος και άνισος»

Ο ιστορικός -ειδικός στις κοινωνικές συγκρούσεις- Στεφάν Σιρό, μιλώντας στο France Info, έκανε παραλληλισμό αυτού του νέου κινήματος με τα «Κίτρινα Γιλέκα», τονίζοντας ότι «γινόμαστε μάρτυρες μορφών κινητοποίησης που επιδιώκουν να βασιστούν στην ψηφιακή τεχνολογία και να φέρουν κοντά πολύ διαφορετικούς ανθρώπους και κοινωνικά στρώματα, από την πολιτική ιδεολογία μέχρι τις μεθόδους δράσης, ενωμένους σε αυτή την περίπτωση από την αντίθεση σε έναν προϋπολογισμό που θεωρείται άδικος και άνισος».

Tα γαλλικά Μέσα Ενημέρωσης αφιερώνουν ρεπορτάζ και συνεντεύξεις με μέλη του νέου αυτού κινήματος, σε μία προσπάθεια να αποκρυπτογραφήσουν ποιος κρύβεται πίσω από όλο αυτό το εγχείρημα. Αλλά και το 2018, όταν εμφανίστηκαν τα «Κίτρινα Γιλέκα» που πέτυχαν να παραλύσουν τη Γαλλία και να αναγκάσουν τον Μακρόν σε υποχωρήσεις, ήταν δύσκολο να ταξινομηθούν πολιτικά.

Η μεσαία τάξη υποφέρει από την υψηλή φορολόγηση και τις αυξήσεις σε τρόφιμα και ενοίκια. Έρευνα που έγινε για λογαριασμό του τηλεοπτικού δικτύου BFM έδειξε ότι οκτώ στους δέκα Γάλλους δηλώνουν ότι θα πρέπει να σφίξουν και άλλο το ζωνάρι στα οικονομικά τους, καθώς η μείωση της αγοραστικής τους δύναμης τους οδηγεί σε μία σειρά περικοπών που αφορά την καθημερινή τους διαβίωση.

Εξίσου πολύ υψηλό είναι το ποσοστό, 80% των ερωτηθέντων, που ανησυχεί σοβαρά για το οικονομικό μέλλον της χώρας, με αφορμή το υψηλό χρέος και τα ελλείμματα.Στις 7 Ιουλίου το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικών και Οικονομικών Μελετών (INSEE) δημοσιοποίησε τα στοιχεία τα σχετικά με τη φτώχεια στη Γαλλία. Το ποσοστό φτώχειας αυξήθηκε από 14,4% σε 15,4% το 2023, επηρεάζοντας άμεσα 10 εκατομμύρια Γάλλους.

Φόβοι για μία νέα «έκρηξη» κοινωνικής οργής

Η εμφάνιση αυτού του νέου κινήματος δεν περνάει απαρατήρητη από το σύνολο του πολιτικού συστήματος. Κατ’ αρχάς η ίδια η κυβέρνηση παρακολουθεί στενά την εξέλιξή του. Σύμβουλοι του Μπαϊρού, αν και επισήμως δηλώνουν ότι δεν υπάρχει λόγος για πανικό, εντούτοις στις προσωπικές τους εκμυστηρεύσεις εκφράζουν τον φόβο για μία νέα «έκρηξη» κοινωνικής οργής.

Καθώς πλησιάζει η 10η Σεπτεμβρίου, το ερώτημα που πλανάται στο πρωθυπουργικό γραφείο είναι πόσο μεγάλης κλίμακας θα είναι οι αντιδράσεις. Τα κόμματα της Αριστεράς, από το Σοσιαλιστικό κόμμα και τους Οικολόγους μέχρι την Ανυπότακτη Γαλλία του Μελανσόν και τους κομμουνιστές, δεν θέλουν να χάσουν το τρένο αυτή την φορά, αφού η διστακτικότητά τους να στηρίξουν το 2018 τα «Κίτρινα Γιλέκα» τους στοίχισε πολιτικά, καθώς τότε ανησυχούσαν για διείσδυση ακροδεξιών κινημάτων.

Στελέχη των Σοσιαλιστών και της Ανυπότακτης Γαλλίας έχουν εκφραστεί θετικά μπροστά στο νέο κινηματικό φαινόμενο. Εν ολίγοις, θα έλεγε κανείς ότι τα αριστερά κόμματα κινούνται μεταξύ ενθουσιασμού και δυσπιστίας. Το αν θα μπορέσουν να επανενωθούν, έστω και προσωρινά, στο νέο κινηματικό πλαίσιο θα φανεί στην πορεία.

Τα εργατικά Συνδικάτα έχουν πάρει θέση μάχης, καταγγέλλοντας το σύνολο των μέτρων Μπαϊρού. Μεγάλο σημείο τριβής είναι η προτεινόμενη κατάργηση των δύο αργιών, της Δευτέρας του Πάσχα και της 8ης Μαΐου. Την 1η Σεπτεμβρίου εκπρόσωποί τους πρόκειται να συναντηθούν για να καθορίσουν από κοινού τους τρόπους αντίδρασης.

Η εφημερίδα «Les Echos» αποκάλυψε την Κυριακή 10 Αυγούστου το έγγραφο-πρόσκληση του Πρωθυπουργού για διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους καθ’ όλο τον Σεπτέμβριο, ελπίζοντας ότι θα καταφέρει να καταλήξουν σε συμφωνία για την κατάργηση των αργιών, σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, που έχει στόχο να μπουν στα κρατικά ταμεία 4,2 δισεκατομμύρια ευρώ, μέρος του συνολικού πακέτου των περικοπών ύψους 43,8 δισεκατομμυρίων. Η επιμονή αυτή του Μπαϊρού έχει εξοργίσει τα συνδικάτα που διαμαρτύρονται για το γεγονός ότι οι υπάλληλοι δεν θα αμείβονται για τις επιπλέον ώρες εργασίας που θα προκύψουν από την εν λόγω κατάργηση.

Αλλά και στο κυβερνητικό στρατόπεδο υπάρχουν φωνές διαμαρτυρίας κατά του μέτρου της κατάργησης των δύο αργιών, όπως αυτή της βουλευτού του κόμματος «Αναγέννηση» Βιολέτ Σπιλεμπού, η οποία δεν είναι διατεθειμένη να μασήσει τα λόγια της. Όπως χαρακτηριστικά είπε, «αυτή η κατάργηση είναι μια πολύ κακή κίνηση της κυβέρνησης, καθώς αποτελεί επιθετική στάση εναντίον εκείνων που πληρώνουν τα περισσότερα σήμερα. Αυτό πραγματικά με εξοργίζει!».

Υπενθυμίζεται ότι με βάση το σχέδιο του προϋπολογισμού για το 2026, προτείνεται κατάργηση 3.000 θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα σε υπηρεσίες που κρίνονται αντιπαραγωγικές, πάγωμα των συντάξεων καθώς και των κοινωνικών επιδομάτων.

Ο Πρόεδρος του Εθνικού Συναγερμού Ζορντάν Μπαρντελά έχει ξεκαθαρίσει ότι το κόμμα του είναι πλήρως αντίθετο στο νέο πακέτο περικοπών, ενώ η Μαρίν Λεπέν, ανεβάζοντας τους τόνους της αντιπαράθεσης, κατηγορεί Μακρόν και Μπαϊρού για πλήρη αποτυχία και ανικανότητα στη συνολική άσκηση της οικονομικής πολιτικής.

Και ναι μεν οι Γάλλοι μπορεί να συμμερίζονται τις ανησυχίες του Μπαϊρού για την πορεία της οικονομίας, εντούτοις στη συντριπτική τους πλειοψηφία πιστεύουν πως τα νέα μέτρα λιτότητας δεν κατανέμονται δίκαια. Στη δημόσια συζήτηση αντιπαραβάλλονται διαφορετικές αντιλήψεις ως προς τη φορολογική δικαιοσύνη και σε τι βαθμό οι κάτοχοι του πραγματικού πλούτου στην Γαλλία πρέπει να συνεισφέρουν βάζοντας βαθιά το χέρι στην τσέπη.

Το υπό διαμόρφωση κλίμα προμηνύει ραγδαίες εξελίξεις, αφού πέραν της λαϊκής αντίδρασης, η μειοψηφική κυβέρνηση, σε κοινοβουλευτικό επίπεδο, θα βρεθεί αντιμέτωπη με προτάσεις μομφής από τον Εθνικό Συναγερμό και την Ανυπότακτη Γαλλία, οι οποίες είναι πιθανόν να κατατεθούν μόλις αρχίσει στην εθνοσυνέλευση η συζήτηση επί του νέου προϋπολογισμού.

Χαρακτηριστική η δήλωση του γενικού εισηγητή της επιτροπής οικονομικών της γαλλικής εθνοσυνέλευσης Σαρλ ντέ Κουρσόν: «Με αυτά τα δεδομένα, δεν βλέπω πώς είναι δυνατόν να ψηφιστεί ο συγκεκριμένος προϋπολογισμός».

Ο χρόνος λοιπόν αρχίζει να μετράει αντίστροφα, καθώς ο Σεπτέμβριος βρίσκεται ante portas (προ των πυλών).