Διευκρινίσεις δίνει το newsbreak.gr αναλύοντας τις αλλαγές που έχουν επέλθει από τις 13 Μαΐου 2016 και μετά για τη διαδοχική ασφάλιση στον ΕΦΚΑ (από τότε που τέθηκε σε ισχύ ο ν.4387/16, ο γνωστός «νόμος Κατρούγκαλου»).
1) Επιλογή διαδοχικού χρόνου ασφάλισης
Η εφαρμογή των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης δεν είναι υποχρεωτική για τους χρόνους που έχουν πραγματοποιηθεί έως 31 Δεκεμβρίου 2016. Παρέχεται η δυνατότητα στον ασφαλισμένο να επιλέξει το συνυπολογισμό -ή μη- του χρόνου διαδοχικής ασφάλισης, που έχει διανύσει σε κάποιον από τους ενταχθέντες στον ΕΦΚΑ φορείς (έχουν ενταχθεί όλοι εκτός από το ΤΣΠ – ΤτΕ).
Προϋπόθεση αποτελεί, μετά την 1η Ιανουαρίου 2017 να μην ασφαλίζεται στον ΕΦΚΑ για δραστηριότητα που υπάγεται στην ασφάλιση του πρώην φορέα, του οποίου δεν επιθυμεί την προσμέτρηση χρόνου του.
Επίσης, δεν είναι δυνατή η προσμέτρηση μόνο ενός μέρους του χρόνου που διανύθηκε στην ασφάλιση κάθε εντασσομένου φορέα.
Παράδειγμα
Ασφαλισμένος που έχει χρόνο ασφάλισης στο πρώην ΝΑΤ το έτος 1980 (3 μήνες) καθώς και στον τ. ΟΑΕΕ και τ. ΙΚΑ, δύναται να επιλέξει να μη συνυπολογίσει τον χρόνο του τ. ΝΑΤ στην αίτησή που θα υποβάλλει στον ΕΦΚΑ.
Εάν, όμως, έχει διανύσει χρόνο ως ναυτικός μετά την 1/1/2017 στον ΕΦΚΑ (π.χ. 2 μήνες) τότε δεν δύναται να αποποιηθεί το χρόνο αυτό (των 3 μηνών του έτους 1980). Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να συνυπολογιστεί όλος ο χρόνος που διένυσε ως ναυτικός πριν και μετά την 1/1/2017. Ως εκ τούτου, δεν δύναται να γίνει αποποίηση χρόνου ασφάλισης που έχει διανυθεί μετά την 1η Ιανουαρίου του 2017 στον ΕΦΚΑ.
2) Παράλληλος χρόνος ασφάλισης
Στις περιπτώσεις που έχει διανυθεί παράλληλος χρόνος ασφάλισης σε περισσότερους του ενός ενταχθέντες στον ΕΦΚΑ φορείς (πριν από την ένταξή στο υπέρ – ταμείο) ο ασφαλισμένος δύναται να επιλέξει τον χρόνο που θα συνυπολογίσει.
Παράδειγμα
Διαδοχικά ασφαλισμένος στο τ. ΙΚΑ έως 2015 και ασφαλισμένος από 2015 έως 2019 παράλληλα στο τ. ΕΤΑΑ (τ. ΤΣΜΕΔΕ) και Δημόσιο. Η λήξη της υποχρεωτικής ασφάλισής του τον βρίσκει μετά την 1/1/2017 σε καθεστώς παράλληλης ασφάλισης. Ο ασφαλισμένος δύναται να επιλέξει τις ευνοϊκότερες προϋποθέσεις με τις οποίες θα συνταξιοδοτηθεί.
3) Ποιο ταμείο θα καταβάλλει τη σύνταξη – Σύνταξη από τον τελευταίο φορέα
Το αίτημα ασφαλισμένου για την εφαρμογή των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης κρίνεται αρχικά με τη νομοθεσία του τελευταίου ενταχθέντα στον ΕΦΚΑ φορέα. Για να χορηγήσει σύνταξη ο ΕΦΚΑ πρέπει στην ασφάλιση του τελευταίου ενταχθέντα φορέα:
Να πραγματοποιήθηκαν 5 έτη ή 1.500 ημέρες εργασίας, εκ των οποίων 20 μήνες ή 500 ημέρες, αντίστοιχα, κατά την τελευταία πενταετία πριν τη διακοπή της απασχόλησης ή την υποβολή της αίτησης για σύνταξη λόγω γήρατος. Για κρίση σύνταξη αναπηρίας ή θανάτου, πρέπει να πραγματοποιήθηκαν 40 μήνες ή 1.000 ημέρες εργασίας, εκ των οποίων 12 μήνες ή 300 ημέρες, αντίστοιχα, κατά την τελευταία πενταετία πριν τη διακοπή της απασχόλησης ή την υποβολή αίτησης και να πληρούνται οι διατάξεις της νομοθεσίας του τελευταίου ενταχθέντα φορέα με ολόκληρο το χρόνο της διαδοχικής ασφάλισης.
4) Σύνταξη από τον προηγούμενο φορέα
Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος δεν πραγματοποίησε τον απαιτούμενο αριθμό ημερών εργασίας ή τις έχει αλλά δεν πληροί τους όρους του τελευταίου ενταχθέντα φορέα, τότε κρίνεται το αίτημά του από τον ενταχθέντα φορέα στην ασφάλιση του οποίου πραγματοποίησε τον περισσότερο χρόνο ασφάλισης, εκτός από τον τελευταίο.
Απαραίτητη προϋπόθεση για να κριθεί η αίτηση από τον ενταχθέντα φορέα με τα περισσότερα έτη ασφάλισης είναι:
- Ο ασφαλισμένος που ζητά σύνταξη γήρατος, να έχει συμπληρώσει ένα από τα όρια ηλικίας που προβλέπει η νομοθεσία του τελευταίου ενταχθέντα φορέα.
- Ο ασφαλισμένος που ζητά σύνταξης λόγω αναπηρίας, να έχει κριθεί ανάπηρος με το ποσοστό αναπηρίας που προβλέπεται από τον τελευταίο ενταχθέντα φορέα.
Δεν απαιτείται καμία προϋπόθεση για τη συνταξιοδότηση λόγω θανάτου των μελών της οικογένειας του ασφαλισμένου.
5) Σύνταξη κατά φθίνουσα σειρά αριθμού ημερών εργασίας
Αν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του ενταχθέντα φορέα στην ασφάλιση του οποίου πραγματοποιήθηκαν τα περισσότερα έτη ασφάλισης, τότε η αίτηση κρίνεται από τους άλλους φορείς που ασφαλίστηκαν κατά φθίνουσα σειρά αριθμού ημερών εργασίας (εκτός από τον τελευταίο).
Εφόσον πληρούνται αυτές οι προϋποθέσεις, τότε χορηγείται η αιτούμενη σύνταξη από τον ΕΦΚΑ. Στην περίπτωση αυτή δεν είναι απαραίτητο ο ασφαλισμένος να έχει συμπληρώσει ένα από τα όρια ηλικίας που προβλέπονται από την νομοθεσία του ή να έχει κριθεί ανάπηρος.
Σύνταξη από τον τελευταίο φορέα αλλά σε… δεύτερη φάση!
Αν δεν συγκεντρώνει ο ασφαλισμένος τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που προβλέπει η νομοθεσία των ενταχθέντων φορέων στους οποίους ασφαλίστηκε (πριν από τον τελευταίο) τότε καθίσταται αρμόδιος ξανά ο τελευταίος ενταχθείς φορέας. Αυτό συμβαίνει εφόσον ο ασφαλισμένος πραγματοποίησε στην ασφάλιση του:
- 40 μήνες ασφάλισης, από τους οποίους 12 κατά την τελευταία πενταετία πριν τη διακοπή της απασχόλησης ή την υποβολή της αίτησης για σύνταξη γήρατος
- 300 ημέρες εργασίας οποτεδήποτε για κρίση δικαιώματος σύνταξης λόγω αναπηρίας ή θανάτου.