Χρήσιμος οδηγός ΕΝΦΙΑ: Πώς να «ξεφουσκώσετε» το εκκαθαριστικό σας!

Έως τις 31 Μαρτίου 2023 έχουν δικαίωμα οι ιδιοκτήτες ακινήτων να διορθώσουν την περιουσιακή τους κατάσταση στο έντυπο Ε9, προκειμένου να «ξεφουσκώσουν» τον λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ και να μη βρεθούν αντιμέτωποι με πρόστιμα ύψους 100 ευρώ.

Οι διορθώσεις γίνονται με την υποβολή δήλωσης στην ηλεκτρονική πύλη της ΑΑΔΕ και αφορούν τους ιδιοκτήτες ακινήτων που έχουν διαπιστώσει λάθη ή παραλείψεις στην ακίνητη περιουσία τους. Μάλιστα, οι φορολογούμενοι που απέκτησαν το 2022 ή μεταβίβασαν κάποιο ακίνητο ή τακτοποίησαν αυθαίρετες επιφάνειες και αποκάλυψαν «ξεχασμένα» τετραγωνικά μέτρα στους δήμους θα πρέπει να «αποκαλύψουν» τις αλλαγές στην Εφορία.

Τα λάθη

Οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί κατά τη συμπλήρωση της δήλωσης, καθώς εγκυμονούν πολλοί κίνδυνοι που μπορεί να τους οδηγήσουν σε αχρείαστα πρόστιμα. Ετσι, θα πρέπει να προσέξουν τα παρακάτω σημεία:

• Ηλικία: Το έτος έκδοσης της οικοδομικής άδειας του ακινήτου θα πρέπει να αναγράφεται σε συγκεκριμένο κωδικό και όχι το έτος αποπεράτωσής του. Η παλαιότητα του ακινήτου απομειώνει την τιμή της ζώνης και περιορίζει το ύψος του ορόφου.
• Οροφος διαμερίσματος: Εάν δεν συμπληρώσουν οι υπόχρεοι τον αριθμό ορόφου του διαμερίσματος ή συμπληρώσουν τον όροφο ακινήτου ως δώμα, τότε για τον υπολογισμό του φόρου θα ληφθεί υπόψη ο υψηλότερος συντελεστής, που αντιστοιχεί στον 6ο όροφο. Επίσης επισημαίνεται πως, αν οι πολίτες διαμένουν σε μεζονέτα, τότε θα πρέπει να δηλώσουν τον υψηλότερο όροφο και όχι τον όροφο στον οποίο βρίσκεται η είσοδος της κατοικίας.
• Ποσοστό συνιδιοκτησίας: Εάν δεν δηλωθεί σωστά το ποσοστό συνιδιοκτησίας στο έντυπο Ε9, τότε θα «φουσκώσει» το εκκαθαριστικό σημείωμα του ΕΝΦΙΑ. Σε περίπτωση μη αναγραφής για τον υπολογισμό του φόρου, τότε λαμβάνεται ποσοστό συνιδιοκτησίας 100%.
• Ημιτελή κτίσματα: Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, τα ημιτελή κτίσματα φορολογούνται με έκπτωση 60% και σε αυτά εφαρμόζεται ο συντελεστής 0,4. Υπενθυμίζεται δε πως ημιτελή κτίσματα χαρακτηρίζονται τα ακίνητα που δεν έχουν ηλεκτροδοτηθεί ποτέ και είναι κενά, δηλαδή δεν χρησιμοποιούνται ως κτίσματα, αλλά και αυτά που ηλεκτροδοτούνται με εργοταξιακό ηλεκτρικό ρεύμα, δηλαδή δεν είχαν ποτέ άλλη παροχή ρεύματος και είναι κενά.
• Αποθήκες – πάρκινγκ: Με έκπτωση 90% φορολογούνται οι βοηθητικοί χώροι, όπως είναι οι αποθήκες, τα υπόγεια πάρκινγκ, αλλά και οι πισίνες, είτε αυτές βρίσκονται σε μονοκατοικία και ανήκουν σε έναν ιδιοκτήτη είτε βρίσκονται σε πολυκατοικία και είναι κοινόκτητες. Επίσης, σημειώνεται πως εφαρμόζεται συντελεστής 0,1 για τους βοηθητικούς χώρους.
• Εμπράγματα δικαιώματα: Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να ελέγξουν αν έχουν δηλώσει σωστά τα εμπράγματα δικαιώματά τους (πλήρη ή ψιλή κυριότητα, επικαρπία). Υπάρχουν περιπτώσεις φορολογουμένων που έχουν την ψιλή κυριότητα ή την επικαρπία επί ακινήτων και έχουν χρεωθεί με επιπλέον ΕΝΦΙΑ επειδή στο Ε9 δεν δήλωσαν ψιλή κυριότητα ή επικαρπία, αλλά πλήρη κυριότητα, αναγράφοντας τον κωδικό 1 αντί των κωδικών 2 ή 3 στις σχετικές στήλες του Ε9. Σε περίπτωση μη αναγραφής ή αναγραφής λανθασμένου είδους εμπράγματου δικαιώματος, το ακίνητο θεωρείται ότι ανήκει κατά πλήρη κυριότητα στον φορολογούμενο, εφόσον το έτος γέννησης επικαρπωτή για το συγκεκριμένο δικαίωμα είναι κενό.
• Απόσταση από τη θάλασσα: Προσαυξάνεται το οφειλόμενο ποσό του ΕΝΦΙΑ, εάν αναγράφεται λανθασμένη απόσταση αγροτεμαχίου από τη θάλασσα για μικρότερη των 700 μέτρων.

Τα 10 βήματα στην εφαρμογή «Περιουσιολόγιο»

Οι φορολογούμενοι που θα υποβάλουν δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) στην εφαρμογή «Περιουσιολόγιο» στην ψηφιακή πύλη myAADE θα πρέπει να ακολουθήσουν τα ακόλουθα 10 βήματα:

1. Επιλέξτε το έτος που θέλετε να υποβάλετε Ε9 και από τις διαθέσιμες ενέργειες της αρχικής σελίδας επιλέξτε δημιουργία δήλωσης Ε9 για να προβείτε στις απαραίτητες τροποποιήσεις της περιουσιακής κατάστασης.
2. Μπορείτε να εισαγάγετε/μεταβάλετε/διαγράψετε ακίνητο των πινάκων 1 (κτίσματα και οικόπεδα) και 2 (γήπεδα).
3. Εάν εισαγάγετε ακίνητο, συμπληρώστε όλα τα υποχρεωτικά πεδία που αφορούν τα περιγραφικά στοιχεία του ακινήτου (τετραγωνικά μέτρα, είδος εμπράγματου δικαιώματος, ποσοστό συνιδιοκτησίας κ.λπ.) και επίσης κάντε γεωγραφικό εντοπισμό του ακινήτου είτε μέσω επιλογής του νομού, δημοτικού διαμερίσματος και δρόμων οικοδομικού τετραγώνου είτε μέσω επιλογής ανοίγματος του χάρτη Αντικειμενικού Προσδιορισμού Αξίας Ακινήτων.
4. Εάν μεταβάλετε ακίνητο, τροποποιήστε μόνο τα περιγραφικά στοιχεία για τα οποία απαιτείται τροποποίηση.
5. Από το έτος 2013 και μετά, κατά την οριστική υποβολή των δηλώσεων Ε9 ζητείται υποχρεωτικά η αναγραφή του αριθμού παροχής ρεύματος στα κτίσματα στα οποία έχετε πλήρη κυριότητα ή επικαρπία.
6. Από το έτος 2014 και μετά, ανάλογα με την αιτία εισαγωγής/μεταβολής/διαγραφής ακινήτου που θα επιλέξετε, θα πρέπει να συμπληρώσετε τα υποχρεωτικά πεδία που ζητούνται και αφορούν στοιχεία συμβολαίων (αριθμός και ημερομηνία συμβολαίου, ΑΦΜ συμβολαιογράφου), στοιχεία διαθήκης, εφόσον υπάρχει (αριθμός και ημερομηνία δημοσίευσης, ημερομηνία θανάτου), κ.λπ.
7. Κατά την οριστική υποβολή δήλωσης Ε9 μπορεί να ζητηθεί η μεταβολή συγκεκριμένων ακινήτων λόγω ελλείψεων στα στοιχεία τους.
8. Οποιαδήποτε ενέργεια κάνετε αποθηκεύεται προσωρινά.
9. Οταν ολοκληρώσετε τις μεταβολές της περιουσιακής σας κατάστασης, ελέγξτε πώς έχει διαμορφωθεί μέσω της προεπισκόπησης περιουσιακής κατάστασης.
10. Επιλέξτε οριστική υποβολή της δήλωσης Ε9 και, εάν επιθυμείτε, μεταφορά της δήλωσης στο επόμενο έτος.

Στα τέλη Απριλίου τα νέα «ραβασάκια»

Με βάση τον προγραμματισμό του Υπουργείου Οικονομικών, ο φετινός φόρος του ΕΝΦΙΑ αναμένεται να εκκαθαριστεί περίπου στα τέλη Απριλίου, ενώ εκτιμάται πως δεν θα αλλάξει και ο τρόπος καταβολής του, που θα παραμείνει σε 10 ίσες μηνιαίες δόσεις από τον Μάιο του 2023 έως τον Φεβρουάριο του 2024. Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα του οικονομικού επιτελείου:

• Πρώτη δόση: Θα πρέπει να πληρωθεί έως τις 31 Μαΐου 2023
• Δεύτερη δόση: Θα πρέπει να εξοφληθεί έως τις 30 Ιουνίου 2023
• Τρίτη δόση: Θα πρέπει να καταβληθεί έως τις 31 Ιουλίου 2023
• Τέταρτη δόση: Θα πρέπει να πληρωθεί έως τις 31 Αυγούστου 2023
• Πέμπτη δόση: Θα πρέπει να εξοφληθεί έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2023
• Εκτη δόση: Θα πρέπει να καταβληθεί έως τις 31 Οκτωβρίου 2023
• Εβδομη δόση: Θα πρέπει να πληρωθεί έως τις 30 Νοεμβρίου 2023
• Ογδοη δόση: Θα πρέπει να εξοφληθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023
• Ενατη δόση: Θα πρέπει να καταβληθεί έως τις 31 Ιανουαρίου 2024
• Δέκατη δόση: Θα πρέπει να πληρωθεί έως τις 29 Φεβρουαρίου 2024

Δώδεκα δήμοι ζητούν «κούρεμα» στο χαράτσι

Διογκώνεται το κύμα ενστάσεων από τους δήμους για τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, με αιτήματα για «κούρεμα» των τιμών της Εφορίας έως και πάνω από 50% και με επιχείρημα ότι οι νέες αντικειμενικές αξίες ξεπερνούν σε ορισμένες περιοχές τις εμπορικές, προκαλώντας άδικες και υπέρμετρες επιβαρύνσεις σε ΕΝΦΙΑ, φόρους μεταβίβασης και δεκάδες άλλους φόρους και τέλη που επιβαρύνουν τους ιδιοκτήτες ακινήτων.

Από την πλευρά του το Υπουργείο Οικονομικών έχει καταστήσει σαφές ότι θα εξετάσει μόνο τις γνώμες των δημοτικών συμβουλίων που συνοδεύονται με αποδεικτικά στοιχεία για τις πραγματικές τιμές της αγοράς και έχει κλείσει κάθε παράθυρο αναδρομικών διορθώσεων, διαμηνύοντας ότι στις περιοχές όπου θα προσδιοριστούν νέες τιμές ζώνης δεν θα επηρεαστεί ο ΕΝΦΙΑ ούτε του 2022 αλλά ούτε του 2023, καθώς και οι φόροι μεταβίβασης που έχουν καταβληθεί.

Οι δήμοι είχαν προθεσμία να υποβάλουν τις γνωμοδοτήσεις τους προς το Υπουργείο Οικονομικών μέχρι την περασμένη Παρασκευή, ενώ δεν φαίνεται να εισακούστηκε το αίτημά τους για να δοθεί ολιγοήμερη παράταση του χρονοδιαγράμματος για την υποβολή αιτιολογημένων προτάσεων.

Για να υπάρξει μείωση του ΕΝΦΙΑ, αρκεί και μια μικρή διόρθωση στην τιμή ζώνης. Αρκεί να αλλάξει κλιμάκιο. Ετσι, αν σε μια περιοχή η τιμή ζώνης μειωθεί από τα 1.600 ευρώ στα 1.500 ευρώ το τετραγωνικό (είναι μονοψήφια διόρθωση), τότε ο ΕΝΦΙΑ ανά τετραγωνικό θα μειωθεί από τα 3,7 ευρώ στα 2,8 ευρώ, δηλαδή κατά 0,9 ευρώ ανά τετραγωνικό ή κατά 90 ευρώ για ένα σπίτι 100 τετραγωνικών μέτρων.

Στο κίνημα των ενστάσεων για επανακαθορισμό των αντικειμενικών τιμών ζώνης των ακινήτων σε επίπεδα χαμηλότερα αυτών που ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου 2022 έχουν μπει δεκάδες δήμοι από όλη τη χώρα.

Τον δρόμο για «κούρεμα» των αντικειμενικών αξιών άνοιξε ο Δήμος Αθηναίων και ακολούθησαν μεγάλοι δήμοι της Αττικής όπως οι δήμοι Γλυφάδας, Ζωγράφου, Αγ. Δημητρίου, Παλλήνης, Μοσχάτου – Ταύρου αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα, όπως η Κόρινθος, η Καλαμάτα, το Κιλκίς, η Πύλος – Νέστορας, η Σάμος, η Κέρκυρα, ο Πύργος, ενώ η τελική λίστα αναμένεται να δοθεί τις αμέσως επόμενες ημέρες, καθώς η προθεσμία υποβολής των αιτήσεων εξέπνευσε μόλις προχθές το βράδυ.

Ειδικότερα, στη λίστα περιλαμβάνονται οι ακόλουθες περιοχές:

• Αθήνα: Ο Δήμος Αθηναίων έχει ζητήσει τη μείωση των αντικειμενικών τιμών των ακινήτων σε 30 ζώνες της χωρικής του αρμοδιότητας οι οποίες αυξήθηκαν από 57,89% έως 115,63%. Ο μεγαλύτερος δήμος της χώρας θεωρεί ότι τα ποσοστά αυξήσεων των αντικειμενικών αξιών πρέπει να περιοριστούν το πολύ μέχρι το επίπεδο του 55% σε σύγκριση με τις αντικειμενικές αξίες που ίσχυαν μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2021 για όλα τα ακίνητα του δήμου.
• Γλυφάδα: Αμεση, καθολική και σημαντική μείωση στις αντικειμενικές αξίες ζητά το δημοτικό συμβούλιο Γλυφάδας, εκφράζοντας την έντονη δυσαρέσκειά του και τη διαφωνία του για τις αυξήσεις στις αντικειμενικές, που έφτασαν ακόμη και το 81%.
• Αγιος Δημήτριος: Η μέση αύξηση των αντικειμενικών αξιών ήταν 81% σε σχέση με το 2018 και 63% σε σχέση με το 2019, και το δημοτικό συμβούλιο του δήμου ζητά τη μείωση των τιμών των αντικειμενικών αξιών, ώστε να επανέλθουν στα ίδια επίπεδα που βρίσκονταν μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2018 και να αποτυπώνουν υγιώς την πραγματικότητα στην αγορά, χωρίς στρεβλώσεις.
• Ζωγράφου: Ο δήμος προτείνει μείωση στις ισχύουσες αντικειμενικές αξίες από 10% έως 30%.
• Μοσχάτο – Ταύρος: Οι αυξήσεις των αντικειμενικών τιμών ζώνης κυμαίνονται από 22,7% έως 84% στην περιοχή του Μοσχάτου, ενώ στον Ταύρο κυμαίνονται από 5,5% έως 26,3%. Μετά τις αυξήσεις αυτές η περιοχή του Μοσχάτου έχει για πρώτη φορά από την ίδρυσή της μεγαλύτερες τιμές ζώνης από όλες τις γειτονικές περιοχές.
• Ραφήνα: Ο δήμος θεωρεί αδικαιολόγητη την αύξηση έως 56% των αντικειμενικών τιμών και ζητεί οριζόντια μείωση κατά 10% σε όλες τις ζώνες λόγω των πολύ ιδιαίτερων γενικών (οικονομική κρίση, κρίση Covid-19) και ειδικών συνθηκών (πυρόπληκτες περιοχές) της περιοχής.
• Παλλήνη: Ο δήμος ζητά τη μείωση των αντικειμενικών αξιών ακινήτων στα ίδια επίπεδα πριν από την αύξησή τους.
• Ηράκλειο Αττικής: Την επαναφορά των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων στις τιμές που ίσχυαν πριν από την αύξησή τους προτείνει ο δήμος.
• Καλαμάτα: Να εφαρμοστούν οι αντικειμενικές αξίες ακινήτων του 2018 στον Δήμο Καλαμάτας, να παραμείνουν ίδιες στην πόλη και να μειωθούν σε κοινότητες του δήμου που έχουν αυξηθεί υπερβολικά αποφάσισε το δημοτικό συμβούλιο.
• Κιλκίς: Τη μείωση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων σε όλους τους οικισμούς κατά 50%, πλην της πόλης και της ΒΙ.ΠΕ. Σταυροχωρίου, πρότεινε στο υπουργείο Οικονομικών ο Δήμος Κιλκίς, «προκειμένου να διαμορφωθεί μια δίκαιη όσο και ορθολογική ρύθμιση για τη διαχείριση της ακίνητης περιουσίας».
• Ρόδος: Το δημοτικό συμβούλιο του νησιού θα προτείνει μείωση των αντικειμενικών τιμών σε περιοχές της Ρόδου όπου υπήρξαν μεγάλες αυξήσεις.
• Πύλος: Τη δραστική μείωση των αντικειμενικών αξιών, που ισχύουν για τον προσδιορισμό της φορολογητέας αξίας των ακινήτων σε όλο τον δήμο, ζητεί με ομόφωνη απόφασή του το δημοτικό συμβούλιο Πύλου – Νέστορος.