Να «μαζέψουν» τις πρακτικές τους με την εκτόξευση των επιτοκίων στα δάνεια και τη διατήρηση των επιτοκίων στις καταθέσεις λίγο πάνω από το μηδέν επιχειρούν οι τράπεζες, μετά τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αναφέροντας πως τα ίδια ισχύουν και στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Διευκρινίσεις έδωσε η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών, τόσο για τα επιτόκια όσο και για το μεταξύ τους περιθώριο (spread), επισημαίνοντας πως η ΤτΕ (όπως και η ΕΚΤ) συμπεριλαμβάνει το κόστος του συνόλου των καταθέσεων πρώτης ζήτησης (ταμιευτηρίου και όψεως). Οι καταθέσεις πρώτης ζήτησης, λόγω των χαρακτηριστικών τους, τιμολογούνται σε όλη την Ευρώπη πολύ χαμηλά, πρακτικά κοντά στο 0%. Επιπλέον, η μερική μετατροπή τους σε προθεσμιακές καταθέσεις άρχισε μόλις λίγους μήνες πριν και είναι ακόμα σε εξέλιξη, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην ευρωζώνη. Μάλιστα, επιχειρείται να… δικαιολογήσει την τεράστια «ψαλίδα» με τρεις ερωτήσεις και απαντήσεις.
1. Ποια είναι, λοιπόν, εκείνα τα στοιχεία που πρέπει κανείς να παρακολουθεί για να κατανοήσει τις τάσεις τιμολόγησης και να συγκρίνει με την υπόλοιπη ευρωζώνη;
Τα νέα επιτόκια που προσφέρονται για δάνεια σε ιδιώτες και επιχειρήσεις έναντι των νέων επιτοκίων που προσφέρονται στις προθεσμιακές καταθέσεις.
2. Τι έγινε στην Ελλάδα και την ευρωζώνη τον Απρίλιο με τα νέα επιτόκια προθεσμιακών
καταθέσεων και δανείων;
Στις προθεσμιακές καταθέσεις έως ένα έτος, το επιτόκιο στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 6 μ.β. και ανήλθε στο 1,22% (Μάρτιος 2023: 1,16%) στους ιδιώτες και κατά 40 μ.β. στις επιχειρήσεις και ανήλθε στο 1,87% (Μάρτιος 2023: 1,47%). Για διάρκειες άνω του ενός έτους, που βάσει των εποπτικών οδηγιών για τους δείκτες ρευστότητας στην ευρωζώνη είναι οι επιθυμητές διάρκειες, στην Ελλάδα το επιτόκιο ανήλθε στο 1,71%. Ο μέσος όρος της ευρωζώνης για τις προθεσμιακές καταθέσεις σε ιδιώτες άνω του ενός έτους ανήλθαν
στο 2,29%. Ειδικά για τα κράτη-μέλη της νότιας Ευρώπης πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχουν ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά σε σχέση με τις λοιπές χώρες.
3. Ποιο είναι το κύριο συμπέρασμα για το περιθώριο (spread) μεταξύ των επιτοκίων για τα νέα δάνεια και τις νέες προθεσμιακές καταθέσεις;
Τον Απρίλιο του 2023, για πρώτη φορά από τον Ιανουάριο του 2022, το περιθώριο των νέων στεγαστικών δανείων για αγορά κατοικίας σε σχέση με τις νέες προθεσμιακές καταθέσεις ιδιωτών με συμφωνημένη διάρκεια άνω του ενός έτους, ήταν μικρότερο στην Ελλάδα (1,7%) σε σχέση με τον μέσο όρο της ευρωζώνης (2,2%)
Τον Απρίλιο του 2023, το περιθώριο του συνολικού κόστους νέου δανεισμού για ιδιώτες σε σχέση με τις νέες προθεσμιακές καταθέσεις ιδιωτών με συμφωνημένη διάρκεια άνω του ενός έτους, ήταν ίδιο με αυτό του Μαρτίου 2023 μεταξύ Ελλάδας και μέσου όρου της ευρωζώνης (+0,75%).
